GRC

εὔξενος

download
JSON

Bailly

εὔ·ξενος, ion. εὔ·ξεινος, ος, ον :
   I
qui concerne les hôtes, d’où :
      1 réservé aux hôtes (appartement) ESCHL. Ch. 712 ;
      2 protecteur des hôtes ou étrangers (Zeus) A.RH. 2, 378 ; cf. Ζεὺς ξένιος ;
   II p. ext. hospitalier : ναύταις, EUR. Hipp. 157, pour les marins, en parl. d’un port ; particul. εὔξεινον πέλαγος, PD. N. 4, 80 ; εὔξεινος πόρος, EUR. Andr. 1262 ; εὔξεινον οἶδμα, EUR. H.f. 410 ; pl. souv. ὁ πόντος ὁ Εὔξεινος, HDT. 1, 110, etc. ; PLUT. Thes. 26, etc. ; ou ὁ πόντος Εὔξεινος, EUR. I.T. 125, 438 ; ARSTT. Meteor. 2, 1 ; ANTH. 7, 510 ; App. 241 ; PLUT. Demetr. 4 ; ou simpl. ὁ Εὔξεινος, STR. 48, etc. ; PAUS. 3, 16, 8, le Pont-Euxin (litt. la mer hospitalière) p. antiphrase, à cause des populations sauvages de son littoral, primit. ἄξενος πόντος (dictus ab antiquis axenus ille fuit, OV. Trist. 4, 4, 56).

 Sup. -ότατος, EUR. Hipp. 157.

➳ εὔξενος, PD. l. c. ; EUR. I.T. 395, Rhes. 428.

Étym. εὖ, ξένος.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

Ion. εὔξεινος, ον, kind to strangers, hospitable, ἀνδρῶνας εὐ. δόμων the guest-chambers, A. Ch. 712; λιμὴν εὐξεινότατος ναύταις E. Hipp. 157 (lyr.). Ep. Adv. ἐϋξείνως A.R. 1.963, 1179. πόντος εὔ.
the Euxine, now the Black Sea, Hdt. 1.6, al., E. IT 125 (lyr., codd., sed leg. Ἀξείνου); and so εὔ. (leg. ἄξ-) οἶδμα Id. HF 410 (lyr.); εὔ. πέλαγος Pi. N. 4.49; ὁ Εὔξεινος alone, Str. 11.1.5; cf. ἄξενος ; εὔξεινος is a euphemism, like Εὐμενίδες.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

ion. u. p. εὔξεινος, gut gegen Fremde, gastfreundlich, gastlich, von Menschen wie von Ländern u. Wohnungen ; εἰς ἀνδρῶνας εὐξένους δόμων Aesch. Ch. 701 ; λιμένα τὸν εὐξεινότατον ναύταις Eur. Hipp. 157 ; πόντος I.T. 125, das Schwarze Meer, seit seine Küsten mit hellenischen Pflanzstädten bedeckt waren, früher ἄξενος, wegen seiner wilden Anwohner Isae. nom. pr.). – Ζεὺς ἐΰξεινος, Ap.Rh. 2.378, sonst ξείνιος, der Beschützer der Gastfreundschaft.
• Adv. εὐξένως, p. εὐξείνως, Ap.Rh. 1.963.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
See also: Εὔξενος
memory