GRC

εὐνή

download
JSON

Bailly

'ῆς (ἡ) :
   I
couche, d’où lit, IL. 9, 618 ; p. opp. à λέχος (bois de lit) OD. 3, 403 ; 23, 179 ; βαίνειν εἰς εὐνήν, OD. 1, 427 ; εὐνῆς ἐπιϐήμεναι, IL. 9, 133, monter au lit ; ἐξ εὐνῆς ἀνστᾶσα, IL. 14, 336, m’étant levée de cette couche ; ὤρνυτ' ἄρ' ἐξ εὐνῆφι, OD. 2, 2, il s’élança du lit ; cf. IL. 15, 580 ; OD. 3, 405 ; 4, 307 ; particul. lit nuptial, IL. 18, 433, etc. ; d’où épouse, EUR. I.A. 1355 ; p. ext. plaisirs du mariage, embrassement, étreinte, IL. 3, 445 ; SOPH. Tr. 109 ; EUR. Med. 1027, etc. ;
   II p. anal. :
      1 étable à porcs, OD. 14, 14, etc. ;
      2 repaire de bête fauve, IL. 11, 115 ; OD. 4, 338 ; THCR. Idyl. 18, 63 ;
      3 gîte d’un faon, IL. 22, 190 ; d’un lièvre, XÉN. Cyn. 6, 16 ;
      4 nid, SOPH. Ant. 425 ;
      5 tombeau, SOPH. El. 436 ; au plur. IL. 2, 783, etc. ;
      6 demeure, en gén. EUR. Ion 898 ;
      7 αἱ εὐναί, pierres qui anciennement servaient d’ancres, IL. 1, 436 ; OD. 15, 498, etc.

Gén. épq. εὐνῆφι (v. ci-dessus). Dor. εὐνά, THCR. Idyl. 13, 63 ; 18, 11, etc.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

ἡ, Ep. gen. sg. and pl. εὐνῆφι, φιν Od. 2.2, al. : — bed, εὐνῇ ἔνι μαλακῇ Il. 9.618, etc. ; ἔβη εἰς εὐνήν Od. 1.427, etc. ; ὄρνυτ’ ἄρ’ ἐξ εὐνῆφιν Od. 2.2, al. ; in Cret. Prose, εὐνά Schwyzer 180.
bedding, dist. fr. λέχος (the bedstead), λέχος πόρσυνε καὶ εὐνήν Od. 3.403; ἐκθεῖσαι πυκινὸν λέχος ἐμβάλετ’ εὐνήν 23.179; cf. ἐνεύναιος. esp. of soldiers in the field, Th. 3.112, 4.32, 6.67, Pl. R. 415e, A. Ag. 559, E. Rh. 1 (anap.). εὐναὶ νυμφάων their abode, Il. 24.615; of animals, συφεοὺς δυοκαίδεκα ποίει… εὐνὰς συσί Od. 14.14; lair of a deer, 4.338, Il. 11.115; [νεβρὸν] ἐξ εὐνῆφι θορόντα 15.580; form of a hare, X. Cyn. 6.16; nest, S. Ant. 425; κριοῦ εὐναί, a place in Colchis where the ram of Phrixus rested, A.R. 4.116.
marriage-bed, μεμνημένος οὔτε τι σίτου οὔτ’ εὐνῆς Il. 24.130; εὐνῆς ἐπιβήμεναι 9.133; ἐξ εὐνῆς ἀνστᾶσα 14.336; usu. with some word added to denote this, ἔτλην ἀνέρος εὐνήν 18.433; ἀνδρὸς ἐν εὐνῇ ἤθελον εὐνηθῆναι Od. 4.333; ἀπανήνασθαι θεοῦ εὐνήν 10.297; ἐμίγην φιλότητι καὶ εὐνῇ Il. 3.445, etc. ; ζαλωτὸν ὁμόφρονος εὐνᾶς Pi. O. 7.6; εὐναῖς ἀνανδρώτοισι S. Tr. 109 (lyr.); εὐναὶ γαμήλιοι, νυμφίδιοι, κρύφιαι, E. Med. 1027, Alc. 886 (anap.), El. 720 (lyr.); without such a word, Διὸς εὐναί Pi. P. 2.27; ἄλλην τιν’ εὐνὴν ἀντὶ σοῦ στέργει πόσις ; E. Andr. 907, cf. Hipp. 1011; of Pyrrha and Deucalion, ἄτερ εὐνᾶς κτισσάσθαν λίθινον γόνον Pi. O. 9.44; ὅσιος ἀπ’ εὐνᾶς E. Ion 150 (lyr.).
one΄s last bed, the grave, ἔνθα σ’ ἔχουσιν εὐναί A. Ch. 318 (lyr.); εἰς εὐνὴν πατρός S. El. 436; Ἄϊδος εὐνάς Epigr.Gr. 431 (Antioch.) (so some take Τυφωέος εὐναί in Il. 2.783). pl. εὐναί, stones thrown out from the prow and used as anchors, ἐκ δ’ εὐνὰς ἔβαλον, κατὰ δὲ πρυμνήσι’ ἔδησαν Il. 1.436, = Od. 15.498; ὕψι δ’ ἐπ’ εὐνάων ὁρμίσσομεν we will let the ships ride at anchor in deep water, Il. 14.77; εὐνὰς δ’ ἔνθ’ ἔβαλον κατὰ βένθεος Q.S. 12.346; even of iron anchors, Sch. Il. 1.436. — Rare in early Prose, X. Mem. 3.11.8; in pl., Th. ll. cc., Pl. Prt. 321a, R. 415e, Plt. 272a.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

ἡ,
1) Lager, Bett u. übh. Lagerstelle, Schlafstelle ; εὐνῇ ἐνὶ μαλακῇ Il. 9.614 ; des Heeres, 10.408, 464 u. sonst ; Aesch. Ag. 13, 545 u. a. D.; Lager des Wildes, Il. 11.115, 15.580, Od. 4.338 ; τοῦ λαγώ Xen. Cyn. 6.16 ; des Löwen, Theocr. 13.63 ; der Schweine, Od. 14.14 ; das Nest der Vögel, Soph. Ant. 421 ; des Hahns, Theocr. 18.57 ; seltener in Prosa, μαλακὰς εὐνὰς ἔχειν Plat. Polit. 272a ; – die Bettstelle selbst, Od. 16.34 ; in der Vrbdg ἔνθα οἱ ἐκθεῖσαι πυκινὸν λέχος ἐμβάλετ' εὐνήν = die Bettkissen, Bettpolster, Od. 23.179 ; τῷ δ' ἄλοχος λέχος πόρσυνε καὶ εὐνήν 3.403 u. öfter ; λέκτρων τ' εὐνὰς ἁβροχίτωνας Aesch. Pers. 535 ; Ehebette, εὐνὴν αἰδομένη πόσιος Od. 16.75 ; 4.333 ; εὐνὴν ἀνδρὸς αἰσχύνουσα Aesch. Ag. 1609 ; Ehe, Beischlaf, Vermählung, φιλότητι καὶ εὐνῇ μιγῆναι, Hom. oft, ἔτλην ἀνέρος εὐνήν Il. 18.433 ; ἀπανήνασθαι θεοῦ εὐνήν Od. 10.297 ; ὁμόφρων Pind. Ol. 7.6 ; Διὸς πολυγαθέες εὐναί P. 2.27 ; εὐναὶ ἀνδρῶν Aesch. Suppl. 134, 143 ; Soph. öfter ; ἄλλην τίν' εὐνὴν ἀντὶ σοῦ στέργει πόσις, die Verbindung mit welcher Andern zieht er dir vor, Eur. Andr. 908 ; γαμήλιοι εὐναί Med. 1027, νυμφίδιοι Alc. 889 ; εὐναὶ δικαίων ὑμεναίων Suppl. 1026 ; κρυφίαις εὐναῖς πείσας ἄλοχον Ἀτρέως El. 720. – Uebertr., der Ort zum Ausruhen, das Grab, ἔνθα σ' ἔχουσιν εὐναί Aesch. Ch. 316, vgl. Ag. 1422, wie Soph. El. 428 ; so wird auch Τυφωέος εὐναί Il. 2.783 von Einigen erkl.; κεῖμαι εἰς ἀλαμπέας Ἄϊδος εὐνάς Ep.adesp. 677 (APP 260); – die Stelle, δένδρων Philostr.; πυρόεσσα, der Scheiterhaufen, Opp. H. 4.557.
2) αἱ εὐναί, Steine, die in den ältesten Zeiten die Stelle des Ankers vertraten, mit denen man das Schiff am Strande befestigte, Ankersteine, Il. 1.436, 14.77, Od. 9.137 ; vgl. Nitzsch zu Od. 2.418. – Bei Thuc. 6.67 erkl. Phot. εὐναί durch ἐπίγεια, es ist ein Zelt im Lager, vgl. 3.112, 4.32, wie στρατοπεδευσάμενοι εὐνὰς ποιησάσθων Plat. Rep. III.415e.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory