GRC

δῆλος

download
JSON

Bailly

η, ον, visible, d’où :
      1 au pr. visible, IL. 10, 466 (épq. δέελος) ; ἴχνη δῆλα, XÉN. Cyn. 8, 1, traces visibles ; δῆλα γὰρ τοῖς μὴ τυφλοῖς ταῦτα, LUC. Salt. 29, car ce sont choses visibles pour qui n’est pas aveugle ; p. suite, qui est sous nos yeux, devant nous, SOPH. O.C. 321 ;
      2 fig. clair, manifeste, évident, OD. 20, 333 ; ATT. ; δῆλον (s.-e. ἐστί) ὅτι ou ὡς, HDT. 1, 117 ; ATT. il est évident que, etc. ; δῆλόν τινι ὡς, SOPH. Ph. 162 ; ou δῆλον τοῦτό τινι ὅτι, PLAT. Conv. 204 a, il est évident pour qqn que, etc. ; d’ord. chez les Att. en accord avec le suj. et suivi de ὡς : δῆλός ἐστιν ὥς τι δρασείων κακόν, SOPH. Aj. 326, il est clair qu’il médite qqe projet funeste ; cf. XÉN. An. 1, 5, 9 ; LYS. 128, 27 ; ou sans ὡς : δῆλός ἐστιν ἀλγεινῶς φέρων, SOPH. Ph. 1011, il est visible qu’il supporte avec peine ; δῆλός ἐστιν εὐεργετήσων, XÉN. Mem. 2, 6, 7, il est clair qu’il fera du bien ; cf. THC. 1, 71 ; PLUT. M. 772 d ; LUC. Nigr. 27 ; ou avec l’inf. δῆλος ὁρᾶσθαι ὤν, EUR. Or. 350, il est facile de voir qu’il est (du sang de Tantale) ; ou δῆλός ἐστιν avec ὅτι : δῆλοι ἦσαν ὅτι ἐπικείσονται, XÉN. An. 5, 2, 26, il était évident qu’ils allaient se jeter sur, etc. ; cf. THC. 1, 93 ; AR. Pl. 333 ; rar. avec ὅτι et le part. LUC. J. tr. 34 ; qqf. ellipt. καταγελᾷς μου, δῆλος εἶ (s.-e. καταγελῶν), AR. Av. 1407, tu te moques de moi, c’est clair ; δῆλον ποιεῖν, THC. 6, 34, rendre évident, montrer clairement ; avec un part. δῆλον ἐποιήσατε οὐ μηδίσαντες, THC. 3, 64, vous avez montré clairement que vous ne vous êtes pas ralliés au parti des Mèdes ; abs. δῆλον, cela est manifeste : αὐτὸς πρὸς αὑτοῦ, δῆλον, SOPH. Aj. 906, lui-même par lui-même, càd. à lui tout seul, cela est évident, cf. SOPH. fr. 521 ; THCR. Idyl. 10, 13 ; pour introduire une preuve : δῆλον δέ, et en voici la preuve, et en effet, THC. 1, 11 ; ARSTT. Cæl. 6, 20.

Fém. δῆλος, EUR. Med. 1197. — Épq. δέελος, IL. l. c.

Étym. p.-ê. p. *δέαλος, de la R. indo-europ. *deih₂-, briller ; cf. *δέαμαι.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

(also Dor., Archyt. 1, Theoc. 11.79, etc., and Aeol., cf. πρόδηλος), η, ον, also ος, ον E. Med. 1197; Ep. δέελος ; prop.
visible, conspicuous, δέελον δ’ ἐπὶ σῆμά τ’ ἔθηκε Il. 10.466, but; commonly, clear to the mind, manifest, νῦν δ’ ἤδη τόδε δ. Od. 20.333, etc. δ. εἰμι is freq. used c. part., δ. ἐστιν ἀλγεινῶς φέρων i.e.
it is clear that he takes it ill, S. Ph. 1011, cf. OT 673, 1008, etc. ; οἳ ἂν δ. ὦσι μὴ ἐπιτρέψοντες who are clearly not going to permit, Th. 1.71; with ὡς, δ. ἐστιν ὥς τι δρασείων κακόν S. Aj. 326; δ. ἔσεσθε ὡς ὀργιζόμενοι Lys. 12.90, cf. X. An. 1.5.9; δ. ὁρᾶσθαι… ὤν being as was plainly to be seen, E. Or. 350; with ὅτι and a Verb, δ. ἐστιν ὅτι… ἀκήκοεν Ar. Pl. 333; δ. ἡ οἰκοδομία ὅτι κατὰ σπουδὴν ἐγένετο Th. 1.93; δ. ἔσται ὅτι… Lys. 12.50; sts. the part. or relat. clause must be supplied, καταγελᾷς μου, δ. εἶ (sc. καταγελῶν) Ar. Av. 1407, cf. Id. Lys. 919; δῆλοι δέ (sc. οὐ μένοντες) Th. 5.10. δῆλον ποιεῖν show plainly, τινὶ ὅτι… Id. 6.34, etc. ; c. part., δῆλον ἐποιήσατε… μηδίσαντες Id. 3.64. δῆλον (sc. ἐστί) it is manifest, αὐτὸς πρὸς αὑτοῦ· δῆλον S. Aj. 906; ἀλγεινά, Πρόκνη, δῆλον Id. Fr. 585; ἐκ πίθω ἀντλεῖς, δῆλον Theoc. 10.13; δῆλον δέ, to introduce a proof, folld. by γάρ, Th. 1.11, Arist. Col. 799a5, etc. ; δῆλον γάρ S. Fr. 63; δῆλον ὅτι Th. 3.38, etc. ; τὰ Κύρου δῆλον ὅτι οὕτως ἔχει X. An. 1.3.9, cf. Cyr. 2.4.24, etc., v. δηλονότι ; in pl., δῆλα δή, δ. δ. καὶ ταῦτα Pl. Cri. 48b; ἢ δ. δ. ὅτι… ; Id. Prt. 309a, etc. ; hence as Adv., usu. written δηλαδή. Adv. δήλως is rejected by Att., Poll. 6.207. δῆλοι, οἱ, Urim, LXX 1 Ki. 28.6, al. (Cf. δέατο.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

bei Eur. Med. 1197.2 Endungen, einleuchtend, offenbar ; Wurzel διϜ, verwandt δέατο, δοάσσατο, Ζεὺς Διός, δῖος, ἔνδιος, εὐδία, δάελος, δίαλος, δέελος, aus welchem letzteren δῆλος wohl durch Kontraktion entstanden ; Latein. dies, sub divo, deus, divus ; Sanskrit. divjami glänzen, div das Leuchten, der Himmel, divjas himmlisch, divam der Tag, dêvas der Gott ; Litthauisch devas der Gott ; Altnord. tîvar Götter ; Althochdeutsch Zio ; vgl. Curtius Grundz. der Griech. Etymol. 1.201, 2.163. Bei Homer δῆλος einmal, Od. 20.333 νῦν δ' ἤδη τόδε δῆλον, ὅτ' οὐκέτι νόστιμός ἐστιν. Die unkontrahierte Form δέελος einmal, Il. 10.466, das Kompositum ἔκδηλος einmal, Il. 5.2 ; außerdem vgl. ἀρίδηλος, ἀρίζηλος, εὐδείελος. – Folgende : Batrach. 25 τίπτε γένος τοὐμὸν ζητεῖς, φίλε ; δῆλον ἅπασιν ἀνθρώποις τε θεοῖς τε καὶ οὐρανίοις πετεηνοῖς ; δῆλον (sc. ἐστί), ὅτι od. ὡς, Her. 1.117 u. Folgde ; δῆλον ἐμοί, ὡς Soph. Phil. 162 ; δῆλον τοῦτο καὶ παιδί, ὅτι Plat. Symp. 204a. Gew. wird es im Attischen auf das Subjekt des abhängigen Satzes bezogen u. das Verbum im partic. hinzugesetzt ; teils mit ὡς, δῆλός ἐστιν ὥς τι δρασείων κακόν Soph. Aj. 319, es ist offenbar, daß er tun will ; vgl. Xen. An. 1.5.9 ; teils ohne ὡς, δῆλός ἐστιν ἀλγεινῶς φέρων Soph. Phil. 999 ; δῆλος εἶ καταφρονῶν μου Plat. Theaet. 189c, u. öfter ; vgl. z.B. Thuc. 1.71, 93 ; auch δῆλος ὤν, ὅτι ἀμυνεῖται Plat. Symp. 221b ; δήϊοι ἦσαν, ὅτι ἐπικείσονται Xen. An. 5.2.26 ; vgl. Cyr. 1.4.2 ; Ar. Plut. 333 ; auch c. inf., δῆλοι ὁρᾶσθαι Eur. Or. 544. – Wodurch etwas klar ist od. wird, das wird durch den dat. ausgedrückt ; ᾧ καὶ δῆλον, Xen. öfter ; ἔκ τινος, Mem. 1.2.16 ; ἀπὸ τούτων, Dem. 34.11 ; πανταχόθεν, ibd. 10. – Δῆλον ποιεῖν, = δηλοῦν, Histor., was auch mit dem partic. verbunden wird, δῆλον ἐποιήσατε μόνοι οὐ μηδίσαντες, ihr habt gezeigt, daß ihr, Thuc. 3.64. Bei Plat. Crit. 44d, αὐτὰ δὲ δῆλα τὰ παρόντα, ὅτι οἷοί τ' εἰσὶν οἱ πολλοί, ist es fälschlich activ. genommen ; es steht so auch absol., δῆλον δέ, das geht aber aus folgendem hervor, z.B. Thuc. 1.11, wo ein Satz mit γάρ folgt. – Bei den LXX. sind οἱ δῆλοι Erscheinungen, wie Suid. erkl.: ὁράσεις, ἐνύπνια. – Das adv. δήλως verwirft Poll. 6.207.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

δῆλος, -η, -ον
[in LXX for אוּר, etc. ;]
__1. visible.
__2. clear to the mind, evident: Mat.26:73; δ. (sc. ἐστίν), before ὅτι, 1Co.15:27, Gal.3:11.†
SYN.: φανερός, with ref. to outward appearance, manifest as opp. to concealed; δ. with ref. to inner perception, evident, known, under­stood. (AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
See also: Δῆλος
memory