'δια·λύω (f. -λύσω, etc.) :
   I tr. dissoudre, disjoindre, séparer : ἐξ ἑνὸς εἰς πολλά, PLAT. Tim. 68 d, désagréger un tout et le faire passer de l’unité à un grand nombre de parties ; ἐξ ὧν σύγκειται καὶ εἰς ἃ διαλύεται, ARSTT. Gen. et corr. 1, 8, 12, etc. des parties dont il se compose et en lesquelles il se résout ; joint à διαπλέκω, HDT. 4, 67 ; τοὺς ἀγωνιζομένους νὺξ διέλυσε, HDT. 8, 11, la nuit sépara les combattants ; δ. ξύλλογον, THC. 2, 12 ; πανήγυριν, XÉN. Cyr. 6, 1, 7, dissoudre une assemblée ; avec idée de violence : δ. φιλίαν, ARSTT. Nic. 8, 5, 1, rompre des liens d’amitié ; d’où détruire, saccager : οἰκήσεις, POL. 4, 65, 4, des habitations ; joint à ἀπολλύναι, PLAT. Rsp. 609 a, etc. ;
   II p. suite, faire cesser, d’où :
      1 mettre fin à : δ. πόλεμον, THC. 8, 46, terminer une guerre ; avec un acc. de pers. δ. τινὰ πρός τινα, DÉM. 555, 1, réconcilier une personne avec une autre ; δ. τινὰ ἐκ διαφορᾶς, POL. 1, 87, 4, faire cesser un différend avec qqn ;
      2 réfuter, ruiner : διαϐολήν, THC. 1, 131, une accusation ; τὰς ἀπολογίας, DÉM. 831, 24, les moyens de défense (de qqn) ;
      3 résoudre (une difficulté) PLAT. Soph. 252 d ;
      4 acquitter : δαπάνην, HDT. 5, 30, une dépense ; χρήματα, DÉM. 460, 19, payer une somme due ; χρέος, POL. 32, 13, 4, acquitter une dette ; πάντα διελέλυτο, DÉM. 836, 14, tout avait été payé ; avec un acc. de pers. δ. τινά, DÉM. 1192, 24, donner satisfaction à qqn, lui payer son dû ;
   III p. ext. relâcher, d’où :
      1 rendre souple, AR. Pax 85 ;
      2 affaiblir : τὸ σῶμα, HPC. Aph. 1247, le corps ; au pass. διαλύεσθαι καὶ ἀδυνατεῖν, ARSTT. H.A. 7, 5, 1, être relâché et impuissant ; fig. en parl. du style : λέξις διαλελυμένη, DH. Lys. 9, style lâche ;

Moy. :
   I intr.
      1 se dissoudre, d’où en parl. d’une pers. mourir, XÉN. Cyr. 8, 7, 20 ;
      2 se séparer : ἀπ' ἀλλήλοιν, PLAT. Pol. 321 a, les uns des autres, en parl. de deux groupes ;
   II tr.
      1 dissoudre : ξεινίην, HDT. 4, 154, des liens d’hospitalité ;
      2 faire cesser, πολέμους, ISOCR. 76 d ; πόλεμον, ISOCR. 301 c ; ἔχθρας, IS. 64, 25, des guerres, une guerre, des inimitiés ; avec un gén. νείκους, EUR. Or. 1679 ; διαφορᾶς, DS. 14, 110, faire cesser une querelle, un différend ; d’où abs. se réconcilier, XÉN. Hell. 7, 4, 25, etc. ; πρός τινα, ESCHN. 10, 4, avec qqn ;
      3 réfuter ; ἐγκλήματα, ISOCR. 228 d, etc. des accusations ; d’où ruiner, détruire, annuler (un vote, etc.) LYS. 64, 25 ;
      4 acquitter (une dette) ARR. An. 7, 10.

➳ Pl.q.pf. pass. au sens moy. 2 pl. διελέλυσθε, ISOCR. 301 c. Fut. moy. au sens pass. THC. 2, 12.

'

fut. -λύσω, etc., loose one from another, part asunder, διαπλέκων καὶ διαλύων twining and untwining, Hdt. 4.67; νὺξ δ. τοὺς ἀγωνιζομένους Id. 8.11; δ. τὸν σύλλογον, τὴν συνουσίαν, τὴν πανήγυριν, etc., break it up, dismiss it, Id. 7.10. δ΄, Pl. Ly. 223b, X. Cyr. 6.1.10, etc. ; τὴν σκηνὴν εἰς κοίτην δ.
break up the party and go to bed, ib. 2.3.1; δ. τὴν στρατιάν ib. 6.1.6; τὸ ναυτικόν disband it, Th. 2.93; — Med., συνουσίας Pl. Grg. 457d; — Pass., of an army, assembly, etc., disperse, Hdt. 1.128, etc. ; ἐκ τοῦ συλλόγου Id. 3.73, cf. 8.56; in fut. Med., part from one΄s escort, Th. 2.12; of a man, die, X. Cyr. 8.7.20.
dissolve into its elements, break up, destroy, δ. καὶ ἀπολλύναι Pl. R. 609a s 1. ; ἐξ ἑνὸς εἰς πολλὰ δ. Id. Ti. 68d; disperse, break up a herd of sheep, BGU 1012.12 (ii BC); break up a ship, παλαιὰν τριήρη δ. IG 2.804, cf. PSI 4.382 (iii BC); τρίπους, ὅρμος διαλελυμένος, SIG 2588.169, 198 (Delos, ii BC); τὰς οἰκήσεις Plb. 4.65.4; dissolve, κοινόν Test.Epict. 8.6; σῴζεσθαι καὶ διαλυθεῖσαν οἴχεσθαι πολιτείαν Pl. Lg. 945c; of the sun, thaw frozen things, X. Cyn. 5.2; — Pass., ἐξ ὧν σύγκειται καὶ εἰς ἃ διαλύεται Arist. GC 325b19, cf. Ph. 204b33, etc.
break off, put an end to friendship, ὁμολογίας Isoc. 4.175; φιλίαν Arist. EN 1157b10; — Pass., of married persons, separate, be divorced, SIG 364.59 (Ephesus); — Med., διαλύσασθαι ξεινίην Hdt. 4.154; abs., dissolve friendship, Arist. EN 1162b25; — Pass., αἱ σπονδαὶ διελέλυντο Th. 5.1.
put an end to enmity, ἔχθραν, πόλεμον, Id. 8.46; — Med., δ. ἔχθρας Is. 7.11; διαφοράς Isoc. 12.160; πολέμους Id. 4.172, cf. D. 4.15; in plpf. Pass. (with Med. signf.), διελέλυσθε τὸν πόλεμον Isoc. 14.27 (v.l. διελύεσθε); — Pass., τὰς ἔχθρας διαλύεσθαι Th. 4.19; hence, c. acc. pers., reconcile, πρὸς ἔμ’ αὑτὸν διαλύειν ἠξίου D. 21.122, cf. 41.14; δ. τινὰς ἐκ διαφορᾶς Plb. 1.87.4; οὐ γὰρ ἦν ὁ διαλύσων οὔτε λόγος οὔτε ὅρκος Th. 3.83; esp. in legal proceedings, PHamb. 25.5 (iii BC), etc. ; — Pass. and Med., c. gen. rei, διαλύεσθαι νείκους to be parted from quarrel, i.e. be reconciled, E. Or. 1679 (v.l. νείκας); so διαλυθείσης τῆς διαφορᾶς prob. in D.S. 14.110; also abs., to be reconciled, make up a quarrel, X. HG 7.4.25, cf. Test. ap. Aeschin. 1.66, Thphr. Char. 12.14; πρός τινας D. 38.24; περί τινος Lys. 4.1; in fut. Med., ὅπως… μὴ διαλύσει D. 21.216. generally, put an end to, do away with, χρήμασι τὴν διαβολήν Th. 1.131; πάσας αὐτοῦ διαλύσω τὰς ἀπολογίας d. 27.58; τὸν ἐχόμενον φόβον δ. τῶν Ἑλλήνων Pl. Mx. 241b; — so in Med., ἐγκλήματα δ. Th. 1.140; δ. περὶ τῶν ἐγκλημάτων ib. 145; διαβολάς Isoc. 11.37, 15.16; τι τῶν κατηγορημένων Id. 12.218; δ. ἃ ἐψηφίσασθε cancel your vote, Lys. 18.15; διαλύσασθαι τὰ πρὸς ἀλλήλους settle mutual claims, Isoc. 4.40.
solve a difficulty, Pl. Sph. 252d; τὴν ἀπορίαν Arist. Metaph. 1062b31; — Med., διαλύσεσθαι σόφισμα S.E. P. 2.238. δ. τὰς τιμάς pay the full value, D. 29.7; pay, discharge, τὴν δαπάνην Hdt. 5.30; χρήματα D. 20.12; τὰ συμβόλαια Arist. Pol. 1276a11; χρέος τινί Plb. 31.27.4; πάντα διελέλυτο D. 28.2; also c. acc. pers., δ. τὸν ναύκληρον satisfy him, i.e.
pay him off, D. 49.29, cf. 34.40, 36.50; — Med., order debts to be paid, διαλέλυμαι ταῦτα Arr. An. 7.10.3; but also, to have them paid to oneself, D.Chr. 46.6.
relax, weaken, τὸ σῶμα Hp. Aph. 3.17; esp. of the result of hunger, διαλύεσθαι τῷ λιμῷ UPZ 11.27 (ii BC), cf. 42.9 (also in Act. intr., ὑπὸ τῆς λιμοῦ δ. ib. 122.23 (ii BC)); make supple and pliant, Ar. Pax 85; — Pass., δ. καὶ ἀδυνατεῖν Arist. HA 585a33; ἀνάπλους διαλελυμένος a sailing out in loose order, Plb. 16.2.6; διαλελυμένη λέξις a lax style, D.H. Lys. 9. abs., slacken one΄s hold, undo, Theoc. 24.32.

(s. λύω),
1) auflösen in seine Teile, ἐξ ἑνὸς εἰς πολλά, Plat. Tim. 68d ; dah.
   a) = trennen, νὺξ διέλυσε τοὺς ἀγωνιζομένους Her. 8.11 ; τὸν πόλεμον, Thuc. 8.46 ; τὰς ἔχθρας, 4.19 ; ἔχθραν, διαφοράν, beilegen, schlichten ; auch im med., untereinander aufgeben, Isocr. 4.15, 12.160 ; ταραχήν, Pol. 5.15.5 u. öfter ; μάχας, Hdn. 4.15.10 ; dah. τινὰ πρός τινα, aussohnen, Dem. 21.122 ; Pol. 5.68.7 ; διαλύσασθαι πρός τινα, sich mit Einem aussöhnen, Dem. 30.22, 38.24 u. Sp., wie Plut. Syll. 13 ; auch pass. so, Pol. 4.9.5 ; ἐν φίλοις διαλύσασθαι περί τινος, sich freundschaftlich über etwas verständigen, Isocr. Auch ξενίην, aufheben, Her. 4.154 ; σπονδάς, Thuc. 5.1.36 ; τὴν φιλίαν πρὸς αὐτοὺς διελύσατο Plut. reip. ger. praec. 13, vgl. Arist. Nic. 9.3.
   b) eine Versammlung auseinander gehen lassen, τὸν ξύλλογον, τὸ ναυτικόν, Thuc. 2.12, 93 ; τὰς δυνάμεις, Pol. 3.99 ; συνουσίαν, aufheben, beendigen, Plat. Lys. 223b. Auch med., Gorg. 457c ; τὴν πανήγυριν, Xen. Cyr. 6.1.7 ; τὸ συμπόσιον, Plut. sept. sap. conv. E. – Pass., auseinander-, weggehen, διαλύεσθαι ἐκ τοῦ συλλόγου, Her. 3.73 ; ἐκ τοῦ συνεδρίου διαλυθέντες 8.56 ; ἀπ' ἀλλήλοιν, Plat. Gorg. 524b ; ohne Zusatz, ἔμελλε διαλύσεσθαι Thuc. 2.12 ; Pol. braucht so auch das act., διέλυσαν εἰς τὰς ἰδίας ἕκαστοι πόλεις 23.9.14.
   c) übh. = auflösen, καὶ ἀπόλλυσι Plat. Rep. X.609c ; Ggstz βεβαιόω, Lys. 18.15 ; διαλυομένου δὲ ἀνθρώπου Xen. Cyr. 8.7.3, wie wir : aufgelöst werden, sterben, vgl. Ath. IX.401e ; τὰς οἰκήσεις, zerstören, Pol. 4.65.
   d) widerlegen, ἐγκλήματα, Thuc. 1.140 ; διαβολήν, 1.131 ; Plat. Soph. 252d ; τοὺς λόγους τῶν κατηγορούντων, Isocr. 6.33 ; auch περὶ τῶν ἐγκλημάτων, Thuc. 1.145 ; dah. pass., διαλύεσθαι τῆς τιμωρίας, sich der Strafe entziehen, DS. Aehnl. νείκους, sich vom Streite losmachen, ihn aufgeben, Eur. Or. 1679.
2) eine Schuld abzahlen, τὸ χρέος, Pol. 32.13.4 ; τὴν φέρνην, 32.8.4, u. öfter ; übh. = bezahlen, τὴν δαπάνην, die Kosten bestreiten, Her. 5.30 ; χρήματα, Dem. 20.13 ; τὰς τιμάς, 29.7 ; πάντα διαλύσας, nachdem er alles berichtigt hatte, 36.3, u. öfter ; auch τὸν ναύκληρον, durch Bezahlen zufrieden stellen, 49.29. Dah. med., sich bezahlen lassen, Sp.
3) eine Spannung aufheben, abspannen, Ar. Pax 85 ; σώματα, Hippocr.
4) λέξις διαλελυμένη, concise, kurze Ausdrucksweise, Dion.Hal. Lys. 9.

δια-λύω
[in LXX for אבה, חבל, etc. ;]
to part asunder, dissolve; of an assembly, pass., to disperse: Act.5:36.†
(AS)