δια·λέγω (f. -λέξω, etc.) :
   I (λέγω, trier, choisir) :
      1 mettre à part, choisir, trier, HDT. 8, 107, 113 ; XÉN. Œc. 8, 9 ; POL. 5, 8, 8 ; p. opp. à εἰς ἓν χωνεύειν, SIB. 2, 213 ; p. suite, distinguer, PLAT. Leg. 735 b ;
      2 creuser à travers : ὀπήν, AR. Lys. 720, un trou (à travers un mur pour se sauver) ;
   II (λέγω, dire) parler, expliquer, HERMIPP. (Bkk. 88, 29) ;

Moy. διαλέγομαι (v. les temps ci-dessous) :
      1 converser, s’entretenir avec : τίη μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός ; IL. 11, 407, pourquoi mon cœur m’a-t-il tenu ce langage? cf. HDT. 3, 50 ; AR. Nub. 425 ; πρός τινα δ. PLAT. Pol. 272 d, s’entretenir avec qqn ; τί τινι, XÉN. Mem. 1, 6, 1 ; τι πρός τινα, ibid. 2, 10, 1, discuter une question avec qqn ; δ. πρός τι, faire valoir un argument (dans une discussion) à l’appui de qqe ch. ARSTT. An. pr. 1, 43 ; ou contre qqe ch. ARSTT. Phys. 1, 2, 3 ; δ. τινι μὴ ποιεῖν μάχην, THC. 5, 59, conférer avec qqn pour empêcher un combat ; abs. discuter, p. opp. à ἐρίζειν, PLAT. Rsp. 454 a ;
      2 p. ext. discourir, raisonner, XÉN. Mem. 4, 5, 12 ; ISOCR. 104 c ;
      3 s’entretenir avec, causer, p. euphém. p. avoir commerce avec, AR. Pl. 1082, Eccl. 890 ;
      4 abs., discourir, p. écrire en prose, p. opp. à composer en vers, DH. Comp. 20, fin ;
      5 parler une langue particulière, un dialecte, HDT. 1, 142.

➳ Fut. διαλέξομαι, ISOCR. 233 d, 255 e, etc. ; part. fém. διαλεξομένην, CIA. 2, 323, 15 (277 av. J.C.) ; ou διαλεχθήσομαι, ISOCR. 195 c ; DÉM. 311, 19. Ao. διελεξάμην, IL. l. c. ; AR. fr. 321 (inus. dans les inscr. att., où l’on trouve seul. διελέχθην, v. Meisterh. p. 150, § 70, 7 ; p. 155, 11) ; dor. διελεξάμαν, THCR. Idyl. 30, 12 Bgk ; ou διελέχθην, HDT. 3, 51 ; ATT. (DÉM. 305, 5 ; etc.) : rar. ao.2 διελέγην, d’où inf. διαλεγῆναι, ARSTT. Top. 7, 5, 2 ; 8, 3, 6. Pf. διείλεγμαι, PLAT. Theæt. 158 c. Pl.q.pf. 3 sg. διείλεκτο, au sens moy. DÉM. 553, 11 ; mais au sens pass. LYS. 144, 36.

pick out, Hdt. 8.107, 113, X. Oec. 8.9, etc. ; πτῶμα glean fallen olives, PFay. 102.20; cf. διαλέγειν· ἀνακαθαίρειν, Hsch. ; select, separate, Pl. Lg. 735b; examine, check documents, PFay. 11.26 (ii BC), etc. διαλέγων τὴν ὀπήν picking open the hole, to escape, Ar. Lys. 720; cf. διαλέξαι· διορύξαι, Hsch. as Dep., διαλέγομαι ; fut. διαλέξομαι Isoc. 12.5 and 112; also -λεχθήσομαι Id. 9.34, D. 18.252; -λεγήσομαι Inscr.Perg. 5 (iii BC); aor. διελεξάμην Hom., Ar. Fr. 343; Aeol. imper. ζάλεξαι Sappho Supp. 16.3; also διελέχθην Hdt. 3.51, and always in Att. Inscrr., IG2². 657, etc. ; less freq. aor.2 διελέγην Arist. Top. 154a34, 159a5, Scymn. 7, IG 5(1).5.5 (Lacon.), GDI 5163a2 (Crete), PPetr. 3 p. 130 (iii BC), IG2². 1236; 3 pl. διέλεγεν CIG 3656.7 (Cyzic.); pf. διείλεγμαι Pl. Tht. 158c, Isoc. 5.81; plpf. διείλεκτο D. 21.119, but in pass. sense, Lys. 9.5: — hold converse with, c. dat. pers., μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός Il. 11.407, cf. Archil. 80, Hdt. 3.50, 51, Ar. Nu. 425, etc. ; πρὸς ἀλλήλους Pl. Plt. 272c, etc. ; δ. τί τινι or πρός τινα, discuss a question with another, X. Mem. 2.10.1, 1.6.1; δ. ὅρους talk in definitions, Arist. APo. 92b32; δ. περί τινος Isoc. 3.8, D. 18.252; ἀνὴρ ἀνδρὶ δ. Th. 8.93; δ. τινὶ μὴ ποιεῖν argue with one against doing, Id. 5.59; εἰ τουτὶ τὸ ῥῆμα, ἀλλὰ μὴ τουτὶ διελέχθην ἐγώ D. 18.232; οἱ νόμοι οὐδὲν τούτῳ δ.
have nothing to say to him, concern him not, Id. 43.59; ὁ νομοθέτης οὔπω τινὶ δ. Aeschin. 1.17; δ. πρός τι to argue on…, Arist. Top. 159a7; or against…, Id. Ph. 185a6; abs., to discourse, reason, X. Mem. 4.5.12; δ. περί τινος Isoc. 5.109, etc., freq. in Pl., Ap. 33a, al. ; γλῶσσα εὔτροχος ἐν τῷ δ. Plu. Per. 7; reason, calculate, = διαλογίζομαι, Id. Marc. 18; — the Act. in med. sense, Hermipp. 40; οἱ διαλεγόμενοι, of logicians, Polystr. p. 6 W., al. in Philosophy, practise dialectic, elicit conclusions by discussion, οὐκ ἐρίζειν ἀλλὰ δ. Pl. R. 454a, cf. 511c, Tht. 167e, etc. later, discourse, lecture, Philostr. VS 2.21.3.
use a dialect or language, κατὰ ταὐτά τισι δ. Hdt. 1.142; Φοινικιστί Plb. 1.80.6; write in prose, opp. ποιεῖν, D.H. Comp. 20.
speak articulately, Arist. HA 535b2. in Att., euphem. for συνουσιάζω, have intercourse, Ar. Ec. 890, Pl. 1082, Hyp. Fr. 171, Plu. Sol. 20, Hierocl. p. 64A.
have dealings with, OGI 484.23 (Pergam.).

(λέγω); bei Homer medium in der Formel ἀλλὰ τίη μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός ; »weshalb erwog dies mein Geist ?«, Il. 11.407, 17.97, 21.562, 22.122, 385.
Bei den Folgenden:
1) activum, auseinander lesen, auslesen ; Herodot. 8.107 τῆς στρατιῆς διαλέγειν τοὺς βούλεται ; 8.113 τοῖσι εἴδεά τε ὑπῆρχε διαλέγων ; unterscheiden, sondern, Plat. Legg. V.735b διαλέξας τά τε ὑγιῆ καὶ τὰ μὴ καὶ τὰ γενναῖα καὶ ἀγεννῆ ; Dem. 20.91. So Pol. 5.8.8 u. a.Sp., wie DS. 15.71. Bei Ar. Lys. 720, τὴν ὀπήν, wird es »durchgraben« erkl., od. richtiger »aufsuchen«.
2) Gebräuchlicher deponens διαλέγομαι sich unterreden, τινί, regelmäß. Attische Prosa depon. passiv. διαλέγομαι, διαλέξομαι, διελέχθην, διείλεγμαι ; futur. διαλεχθήσομαι Dem 18.252, διαλεχθησόμεθα Isocr. 9.34 ; perf. διείλεγμαι z.B. Plat. Apol. 37a ; aber pass. ist διείλεκτο Lys. 9.5 ; aorist. med. διελεξάμην bei Sp., wie D.Cass., = διελέχθην, bei Poll. 2.125 (vgl. B.A. 88.28) aus Ar. (frgm. Dind. no 321) in obszöner Bdtg, vgl. unten. In der Bedtg sich unterreden, unterhalten, häufig bei Att., nach Xen. Mem. 4.5.12 διαλέγειν κατὰ γένη τὰ πράγματα ; Herodot. 3.50 διαλεγομένῳ τε οὐ προσδιελέγετο ; gew. τινί ; Herodot. 3.51 τά σφι ὁ μητροπάτωρ διελέχθη ; 52 οὔτε τίς οἱ διαλέγεσθαι ἤθελε ; πρός τινα, Plat. Rep. VII.527e ; Isocr. 3.8, 11 πρός τινα περί τινος ; τινί, mit Jemandem unterhandeln. Dem. 10.33 ; mit folgdm inf., Ἄγιδι διελεγέσθην μὴ ποιεῖν μάχην, daß er keine Schlacht liefern solle, Thuc. 5.59. – Seit Plat. bes. vom dialektischen Verfahren der Sokratiker, im Wechselgespräch etwas ins Klare bringen ; dah. auch = gewandt im Reden sein, zuweilen = dem einfachen εἰπεῖν. Nach B.A. 88.29 brauchte Hermipp. so das act. – Eine Sprache od. Mundart sprechen, κατὰ ταύτὰ διαλεγόμεναί σφι Her. 1.142 ; φοινικιστὶ δ., Pol. 1.80.6. – Att. = συνουσιάζω ; Hyperid. bei VLL ; Ar. Plut. 1082, Eccl. 890 ; Plut. Sol. 20 u. Sp.

δια-λέγομαι
(mid. of διαλέγω, to pick out, distinguish, as depon.), [in LXX: Exo.6:27, Isa.63:1 (דּבר pi.), Jdg.8:1 (ריב), 1Es.8:46, Est.5:2, Sir.14:20, 2Ma.11:20 * ;]
to converse with, discourse (see Cl. Rev., i, 45), discuss, argue: Act.18:4 19:8,9 20:9; with dative of person(s), Act.17:17 18:19 20:7, Heb.12:5; before πρός, Mrk.9:34, Act.17:17 24:12; περί Act.24:25, Ju 9; ἀπὸ τ. γραφῶν, Act.17:2.†
(AS)