διακονέω-ῶ [ᾱ] (impf. ἐδιακόνουν, f. διακονήσω, ao. ἐδιακόνησα, pf. δεδιακόνηκα ; pass. ao. ἐδιακονήθην, pf. δεδιακόνημαι ; v. ci-dessous) :
   I intr.
      1 être serviteur, faire office de serviteur, servir, abs. AR. Av. 1323 ; δ. τινι, DÉM. 362 fin, servir qqn ; δ. παρά τινι, POSIDIPP. (ATH. 377 a) être en service auprès de qqn ; avec un acc. de même sign. δ. διακονικὰ ἔργα, ARSTT. Pol. 7, 14, 7, faire une besogne de serviteur ; δ. πρός τι, PLAT. Rsp. 371 d, rendre des services en vue de qqe ch. ;
      2 postér. être diacre, NT. 1Tim. 3, 10, etc. ;
   II tr. fournir, procurer : τινί τι, PLAT. Pol. 290 a, qqe ch. à qqn ; au pass. τὰ καλῶς δεδιακονημένα, DÉM. 1230, 10, les bons offices rendus ; postér. t. eccl. fournir des secours, donner des aumônes : τινι, NT. Luc. 8, 3, à qqn ; au pass. être secouru, BAS. 4, 724 Migne ;

Moy. :
      1 intr. faire office de serviteur pour soi-même : ἑαυτῷ δ. AR. Ach. 1017 ; PLAT. Leg. 763 a, se servir soi-même ; abs. SOPH. Ph. 287 ;
      2 tr. δ. τί τινι, LUC. As. 53, servir qqe ch. (du vin) à qqn.

➳ Pour les temps à augment les Att. préfèrent l’augm. syllab. sans changer l’α de δια-; postér. formes en διη-: Act. impf. ἐδιακόνουν [ᾱ] EUR. Cycl. 406 (var. διηκόνουν) ; ALC. COM. (Com. fr. 2, 828) ; postér. διηκόνουν, LUC. Philops. 35 ; NT. Matth. 4, 11, etc. Ao. inf. διακονῆσαι, ANT. 113, 10 ; ind. réc. διηκόνησα, ARSTD. 46, 198. Pf. δεδιηκόνηκα (var. δεδιακό-) ARCHEDIC. (Com. fr. 4, 437). — Pass. ao. 3 pl. ἐδιακονήθησαν, DÉM. 1206, 18. Pf. part. (v. ci-dessus). Fut. ant. 3 sg. δεδιακονήσεται, JOS. A.J. 18, 8, 7. — Moy. impf. réc. 3 sg. διηκονεῖτο, LUC. Philops. 35, etc. Fut. διακονήσομαι, LUC. Char. 1 ; D. deor. 4, 4 ; A. TAT. 2, 31 ; etc. Ao. διηκονησάμην, LUC. Tyr. 22, Ic. 20, etc. — Ion. rad. διηκ-: fut. act. διηκονήσω, HDT. 4, 154.

Étym. διάκονος.

Ion. διηκ-, impf. ἐδιακόνουν E. Cyc. 406 (dub.), Alc.Com. 13, Nicostr.Com. 36; later διηκόνουν Ev. Matt. 4.11; fut. -ήσω Hdt. 4.154, Pl. Grg. 521a; aor. διηκόνησα Aristid. 2.198 J. ; inf. -ῆσαι Antipho 1.16; pf. δεδιακόνηκα Arched. 3.8; — Med., impf. διηκονούμην Luc. Philops. 35; fut. -ήσομαι Id. DDeor. 4.4; aor. διηκονησάμην Id. Tyr. 22; — Pass., fut. δεδιακονήσομαι J. AJ 18.8.7; aor. ἐδιακονήθην D. 50.2; pf. δεδιακόνημαι, v. infr. II; (< διάκονος): — minister, do service, abs., E. Ion 396, Ar. Av. 1323, POxy. 275.10 (i AD); c. dat. pers., serve D. 19.69, etc. ; δ. διηκονικὰ ἔργα Arist. Pol. 1333a8; δ. ὑποθήκαις τινές Antipho 1.17; δ. παρὰ τῷ δεσπότῃ Posidipp. 2; δ. πρὸς ὠνὴν καὶ πρᾶσιν Pl. R. 371d; — Med., minister to one΄s own needs, serve oneself, S. Ph. 287; αὑτῷ διακονεῖται Ar. Ach. 1017; διακονοῦντες καὶ διακονούμενοι ἑαυτοῖς acting as servants and serving themselves, Pl. Lg. 763a; also simply like Act., οἶνον ἡμῖν χρυσίῳ διακονούμενοι Luc. Asin. 53, cf. Lib. Or. 53.9; — Pass., to be served, οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι ἀλλὰ διακονῆσαι Ev. Matt. 20.28.
to be a deacon, 1 Ep. Ti. 3.10, 13. c. acc. rei, render a service, τινὶ ὅ τι ἂν δεηθῇ Hdt. 4.154, cf. Pl. Plt. 290a; δ. γάμους Posidipp. 26.19; — Pass., to be supplied, τῇ πόλει ἐδιακονήθησαν [αἱ πράξεις] D. 50.2; τῶν καλῶς δεδιακονημένων Id. 51.7; c. dat. instr., ἐκπώμασι διακονείσθωσαν OGI 383.159 (i BC).

[ᾱ], ion. διηκονέω ; ἐδιακόνουν, ἐδιακόνησα, δεδιακόνηκα, ἐδιακονήθησαν Dem. 50.2, δεδιακονημένοι 51.7, nach Möris schlechtere Formen διηκόνουν, z.B. Matth. 411, auch Eur. Cycl. 406, δεδιηκόνηκα;
dienen, bedienen, aufwarten ; οὐδὲν διαφερόντως τῶν δούλων Plat. Legg. VII.805c ; ὡς βλακικῶς δ. Ar. Av. 1323 ; δεσπότῃ Dem. 19.69 ; τινὶ ὅτι ἂν δεηθῇ, Her. 4.154, d.i. einen Dienst leisten ; τὰ τοιάδε ἡμῖν Plat. Polit. 290a ; αὐτῷ τοσαῦτα Anacr. 14.17 ; μέθυ ἐμοί 30.6 ; καὶ ὑπηρετεῖν πάντα τὰ περὶ τὸν πόλεμον Plat. Rep. V.466e, verrichten ; μηδὲν ἐπὶ δώροις Legg. XII.955d ; – γάμους, ausrichten, anordnen, vom Koch, Posidipp. Ath. IX.377a ; vgl. auch Men. Ath. VI.245c.
Med. sich selbst bedienen, ἑαυτῷ Soph. Phil. 287 ; vgl. Ar. Ach. 1017 ; Plat. Legg. VI.763a ; auch = act., οἱ τὰ ἐρωτικὰ διακονούμενοι, Gehilfen in Liebessachen, Luc. merc.cond. 27 ; οἶνόν τινι χρυσίῳ, kredenzen, Asin. 53.

διακονέω, ῶ
(< δίακονος);
__1. generally, to minister, serre, wait upon, especially at table, to do one a service, cure for one's needs: absol., Mat.20:28, Mrk.10:45, Luk.10:40 22:26, 27, Jhn.12:2, 1Pe.4:11; ὅσα διηκόνησεν, 2Ti.1:18; with dative of person(s), Mat.4:11 8:15 25:44 27:55, Mrk.1:13, 31 15:41, Luk.4:39 8:3 12:37 17:8, Jhn.12:26, Act.6:2 19:22, Rom.15:25, Phm 13, Heb.6:10.
__2. to serve as deacon: 1Ti.3:10, 3:13.
__3. C. accusative of thing(s), to minister, supply, supply by ministration: 1Pe.1:12 4:10; pass., 2Co.3:3 8:19, 20.†
SYN.: λειτουργέω, which see (Cremer, 179). (AS)