δηϊόω-ῶ, att. δηόω-ῶ (v. les temps ci-dessous) :
      1 tuer : χαλκῷ, IL. 17, 566 ; 23, 176, avec l’airain ; ἔγχει περί τινος, IL. 18, 195, tuer (des ennemis) avec une lance pour venger qqn ; en parl. de la lance qui sert à tuer, IL. 14, 518 ;
      2 p. ext. déchirer (un cerf) en parl. d’un loup, IL. 16, 158 ;
      3 postér. ravager un littoral, HDT. 5, 89 ; un pays, THC. 1, 81 ; AR. Lys. 1146 ; etc. ; ἄστυ πυρί, SOPH. O.C. 1319, détruire une ville par le feu ; comiq. δεδῃωμένος τὸν πώγωνα, LUC. D. mort. 10, 11, qui a la barbe coupée ;
      4 meurtrir, blesser, frapper, en parl. de combattants qui se frappent mutuellement de leurs boucliers, IL. 5, 452.

➳ Act. prés. (contracte chez les Att.) ind. 1 pl. δῃοῦμεν, XÉN. Cyr. 3, 3, 18 ; 2 pl. δῃοῦτε, AR. Lys. 1146 ; opt. 3 pl. épq. δηϊόῳεν, OD. 4, 226 ; part. δηϊόων, IL. 17, 566 ; 18, 195 ; 23, 176, etc. ; p. contr. att. δῃῶν, THC. 4, 87, et dans Homère à cause de la longue suiv. IL. 17, 65. — Impf. att. ἐδῄουν, THC. 1, 65 ; XÉN. Cyr. 5, 4, 23 ; ion. ἐδηΐουν (sel. d’autres ἐδηΐευν ou ἐδῄευν) HDT. 8, 33 et 50 ; épq. δῄουν, IL. 11, 71. — Impf. itér. δηϊάασκον, A.RH. 2, 142. — Fut. δῃώσω, IL. 12, 227 ; THC. 2, 71 ; SOPH. O.C. 1319 ; etc. — Ao. ἐδῄωσα, THC. 1, 114 ; d’où sbj. 3 sg. δῃώσῃ, IL. 16, 650 ; 3 pl. δῄωσιν, IL. 4, 416 ; THC. 2, 13 ; opt. 3 pl. δῃώσειαν, A.RH. 1, 244 ; part. δῃώσας, IL. 8, 534 ; 18, 83 ; XÉN. Hell. 2, 2, 9 ; ion. δηϊώσας, HDT. 6, 135 ; 8, 121. — Pf. réc. δεδῄωκα, RHÉT. 8, 193 W. — Pass. impf. 3 pl. épq. δηϊόωντο, IL. 13, 675 ; ao. ion. ἐδηϊώθην, HDT. 7, 133 ; p. contr. inf. δῃωθῆναι, A.RH. 1, 81 ; part. δῃωθείς, IL. 4, 447. — Pf. part. δεδῃωμένος, LUC. l. c. — Moy. fut. inf. (au sens pass.) δῃώσεσθαι, A.RH. 2, 117. Ao. (au sens act.) ind. ἐδῃωσάμην, OPP. H. 5, 350 ; sbj. 3 pl. δῃώσωνται, Q. SM. 5, 374 ; inf. δῃώσασθαι, Q. SM. 5, 567 ; postér. part. δῃωσάμενος, JOS. B.J. 2, 13, 2.

Étym. δήϊος.

Ep. opt. δηϊόψεν Od. 4.226, part. δηϊόων Il. 17.566; Att. pres. δῃῶ, δῃοῦμεν, οῦτε, X. Cyr. 3.3.18, Ar. Lys. 1146, part. δῃῶν Il. 17.65; impf. ἐδῄουν Th. 1.65, X. Cyr. 5.44.23, ἐδηΐουν Hdt. 8.33, 50 (ἐδῄευν v.l. in 5.89); Ep. δῄουν Il. 11.71, al., δηϊάασκον (as if from δηϊάω) A.R. 2.142; fut. δῃώσω Il. 9.243, etc. ; aor. ἐδῄωσα Th. 1.114, subj. δῃώσῃ, ωσιν, Il. 16.650, 4.416, part. δῃώσας 8.534, al., Ion. δηϊώσας Hdt. 6.135; pf. δεδῄωκα Rh. 8.193 W. (Sopat.); — Med., fut. δῃώσεσθαι (in pass. sense) A.R. 2.117; aor.1 δῃώσασθαι v.l. in J. BJ 2.13.2, cf. Q.S. 5.567, Oppian. H. 5.350; — Pass., aor. ἐδηϊώθην Hdt. 7.133, δῃωθείς Il. 4.417; pf., Hsch., part. δεδῃωμένος Luc. DMort. 10.11. — Hom. has δῃ, when is folld. by a long syll. ; A.R. forms impf. ἐδήϊον (as if from δηΐω) 3.1374, said by Sch. to be taken from Eumel. (Fr. 9), cf. δῄειν· πολεμεῖν, φονεύειν, Hsch. (δῃεῖν cod.), Cyr., δηΐων· διακόπτων, Hsch., Cyr. ; this is perh. a difft. Verb, and δήϊον, δῄων might be read in Hom.
cut down, slay, χαλκῷ δηϊόων Il. 17.566, etc. ; ἔγχεϊ δηϊόων περὶ Πατρόκλοιο θανόντος slaying [men]…, 18.195; abs., δῄουν were slaying, 16.771; δηϊόωντο were being slain, 13.675; Ἕκτορα δῃώσαντε 22.218; Κικόνων ὕπο δῃωθέντες Od. 9.66.
rend, tear, cleave, δῄουν… βοείας ἀσπίδας were cleaving shields, Il. 5.452, etc. ; of a spear, cut asunder, 14.518; of savage beasts, ἔγκατα πάντα λαφύσσει δῃῶν 17.65, cf. 16.158; τὸν πώγωνα δεδῃωμένος having had his beard cut off, Luc. DMort. 10.11. after Hom., waste, ravage a country, Sol. 13.21, Hdt. 5.89, 7.133, etc. ; δ. χώραν Ar. Lys. 1146, Th. 1.81, etc. ; ἄστυ δῃώσειν πυρί S. OC 1319.

zsgzn δῃόω, von δήϊος, transit. = feindlich behandeln, bekämpfen, töten, niederhauen, zerhauen, zerreißen, zermalmen, verwüsten, intransit. = kämpfen usw. Homerische Formen : δηϊόῳεν, Od. 4.226 ; δηϊόων, Il. 17.566 ; δηϊόωντες, Il. 11.153 ; δηϊόωντο passiv., Il. 13.675 ; δῃῶν, Il. 17.65, vgl. Scholl. Herodian.; δῄουν 3. pers., Il. 5.452 ; δῃώσουσιν, Il. 12.227 ; δῃώσειν, Il. 9.243 ; δῃώσῃ, Il. 16.650 ; δῃώσωσιν, Il. 4.416 ; δῃώσας, Il. 8.534 ; δῃώσαντε, Il. 22.218 ; δῃώσαντες, Il. 16.158 ; δῃωθέντες. Od. 9.66 ; δῃωθέντων, Il. 4.417. Oefters bei Homer transitiv, vom Waffenkampfe der Heroen in der Schlacht, Subjekt und Objekt Menschen, z.B. aktivisch Il. 12.227 πολλοὺς Τρώων καταλείψομεν, οὕς κεν Ἀχαιοὶ χαλκῷ δῃώσουσιν. ἀμυνόμενοι περὶ νηῶν ; passivisch Il. 13.675 Ἕκτωρ οὐκ ἐπέπυστο, ὅττι ῥά οἱ νηῶν ἐπ' ἀριστερὰ δηϊόωντο λαοὶ ὑπ' Ἀργείων ; intransit. Ἕκτωρ πυρὸς ἔχει μένος, οὐδ' ἀπολήγει χαλκῷ δηϊόων Il. 17.566 ; ἔγχεϊ δηϊόων περὶ Πατρόκλοιο θανόντος Il. 18.195 ; Subjekt die Waffe Il. 14.518 διὰ δ' ἔντερα χαλκὸς ἄφυσσεν δῃώσας ; Objekt die Schilde Il. 5.452 ἀμφὶ εἰδώλῳ Τρῶες καὶ Ἀχαιοὶ δῄουν ἀλλήλων ἀμφὶ στήθεσσι βοείας ἀσπίδας εὐκύκλους λαισήϊά τε πτερόεντα ; von Tieren Il. 16.158 λύκοι, οἵ τ' ἔλαφον κεραὸν μέγαν οὔρεσι δῃώσαντες δάπτουσιν ; Il. 17.65 ein Löwe tötet eine Kuh, ἔπειτα δέ θ' αἷμα καὶ ἔγκατα πάντα λαφύσσει δῃῶν. In der Stelle Il. 11.153, πεζοὶ μὲν πεζοὺς ὄλεκον, ἱππῆες δ' ἱππῆας – ὑπὸ σφίσι δ' ὦρτο κονίη ἐκ πεδίου, τὴν ὦρσαν ἐρίγδουποι πόδες ἵππων – χαλκῷ δηϊόωντες, hat man das χαλκῷ δηϊόωντες auch auf die erzbeschlagenen, die Ebene zerstampfenden Füße der Pferde bezogen. – Nach Homer bes. = Länder verwüsten, z.B. τὰ παραθαλάσσια Herodot. 5.89 ; ἄστυ πυρί Soph. O.C. 1321 ; χώραν Ar. Lys. 1146 ; oft Thuc., Xen. u. Sp.; komisch, δεδῃωμένος ἀρτίως τὸν πώγωνα, dem erst vor kurzem der Bart abgenommen, Luc. D.Mort. 10.11.