GRC

δείλη

download
JSON

Bailly

'ης (ἡ) :
A
(avec idée de temps) :
   I l’après-midi (p. opp. au matin et au soir) : δ. πρωΐη, HDT. 8, 6, la 1re partie de l’après-midi ; δ. ὀψία (ion. -ίη, HDT. 7, 167), DÉM. 1301, 28, le soir ; περὶ δείλην ὀψίαν, THC. 8, 26, vers le soir ; postér. περὶ δείλην ἑσπέραν, HDN 3, 12, m. sign. ; — p. suite, abs. ἡ δείλη :
      1 la 1e partie de l’après-midi, XÉN. An. 1, 8, 8 ; ἀμφὶ δείλην, ibid. 2, 2, 14 (p. opp. à ὀψέ) ; περὶ δείλην, HDT. 9, 101 ; THC. 4, 69 et 103, vers l’après-midi ; τῆς δείλης, XÉN. An. 7, 3, 10, l’après-midi ;
      2 le soir, XÉN. An. 3, 3, 11 ; μέχρι δείλης ἐξ ἑωθινοῦ, XÉN. Hell. 1, 1, 5, du point du jour jusqu’au soir ; πρὸς τὴν δείλην, ARSTT. Probl. 26, 33, vers le soir ; δείλαν (dor.), THCR. Idyl. 10, 5, ou δείλης, PLAT. Ep. 348 e, le soir ;
   II postér. heure quelconque du jour : δ. ἑῴα, SYN. 159 c, le matin ; μεσημϐρία δ. A. TAT. 3, 2, midi ;
B (avec idée de lieu ou de direction) couchant : ἀπ' ἠοῦς μέχρι δείλης, PLAT. Def. 411 a, du levant au couchant.

Étym. δείελος.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

ἡ, afternoon (δ. ἡμέρας τελευτή Pl. Def. 411b), ἔσσεται ἢ ἠὼς ἢ δείλη ἢ μέσον ἦμαρ Il. 21.111; divided into early and late (πρωΐα and ὀψία), περὶ δείλην πρωΐην γενομένην Hdt. 8.6 (opp. δ. ὀψίην, ib. 9); δείλης ὀψίης Id. 7.167, cf. D. 57.9; περὶ δείλην ἤδη ὀψίαν Th. 8.26; later περὶ δ. ἑσπέραν Ph. 2.533, Hdn. 3.12.7. δ. alone, early afternoon, δείλῃ δὲ τέμνεται ὀπώρα S. Fr. 255; ἤδη ἦν μέσον ἡμέρας…, ἡνίκα δὲ δείλη ἐγένετο X. An. 1.8.8; ἀμφὶ δείλην ib. 2.2.14 (opp. ὀψέ, ib. 16); περὶ δείλην Hdt. 9.101, Th. 4.69, 103; ἀπὸ δείλης from the hour of afternoon, Arist. HA 564a19; τῆς δείλης in the course of the afternoon, X. An. 7.3.10; but also, late afternoon, τῆς ἡμέρας ὅλης διῆλθον… ἀλλὰ δείλης ἀφίκοντο ib. 3.3.11; ἡνίκα ἦν δ., opp. τῆς νυκτός, ib. 3.4.34, cf. 4.2.1, 7.2.16; μέχρι δείλης ἐξ ἑωθινοῦ Id. HG 1.1.5, cf. 4.1.22; ἀπ’ ἠοῦς μέχρι δείλης Pl. Def. 411a; ἕωθεν καὶ δείλης early in the morning and late in the evening, Arist. Fr. 531; πρὸς τὴν δείλην Id. HA 596a23; δείλαν alone, Theoc. 10.5. in late Prose, any time of day, περὶ μεσημβρίαν δ. about mid-day, Ach.Tat. 3.2. apparently, day, opp.
night, δείλ(η)ς ἐργ(άταις) PLond. 1.131r44 (ii AD), cf. 244.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

ἡ, der Nachmittag ; bei Hom. einmal, Il. 21.111 ἔσσεται ἢ ἠὼς ἢ δείλη ἢ μέσον ἦμαρ ὁππότε τις καὶ ἐμεῖο Ἄρει ἐκ θυμὸν ἕληται, var. lect. δείλης, Scholl. Didym. Ἀρίσταρχος χωρὶς τοῦ σ δείλη, Scholl. V δίχα τοῦ σ δείλη ; Scholl. Aristonic. ἡ διπλῆ, ὅτι ὅλην τὴν ἡμέραν εἰς τρία διαιρεῖ, ἠῶ τὴν πρωίαν, μεσημβρίαν πᾶν τὸ μέσον τῆς ἡμέρας, δείλην, ὅτε ἐνδεῖ ἡ τοῦ ἡλίου ἕλη, τουτέστιν ἡ αὐγή, ὥσπερ καὶ τὴν νύκτα εἰς τρία, ἑσπέραν, ἀμολγόν, ἑώαν. Wahrscheinlicher als die hier gegebene Etymologie ist die von Buttmann Lexil. 2.191 aufgestellte, nach welcher δείλη nur eine andere Form von εἵλη ist, wie διώκω ἰώκω, δαήμων δαίμων αἵμων ; der Nachmittag ist recht eigentlich die Zeit der Sonnenwärme. Ueber den Akzent von δείλη vgl. Scholl. Herodian. Il. 19.26.
Bei den Folgenden findet man unterschieden δείλη πρωΐα u. ὀψία, Her. 8.6 u. 7.167, erstere, nach Moeris, nach 12 Uhr Mittags (μετὰ ἕκτην ὥραν), letztere, nach B.A. p. 54, ἀμφὶ τὴν ἐννάτην καὶ δεκάτην, 3–4 Uhr Nachmittags, vgl. Thuc. 8.26 ; Dem. 27.9. Bei den Att., bes. Sp., ist es der späte Nachmittag, selbst der Abend, Plat. defin. 411b, δείλη ἡμέρας τελευτή, nach Hesych. δείλη ὀψία ἡ περὶ δύσιν ἡλίου. So περὶ δείλην, gegen Abend, Thuc. 4.103 ; ὀψίαν 3.74 ; περὶ δείλην ἑσπέραν Hdn. 3.12.16 ; δείλαν allein Theocr. 10.5 ; μέχρι δείλης ἐξ ἑωθινοῦ Xen. Hell. 1.1.3. – Synes. sagt auch δείλη ἑῴα, der Morgen.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

1. afternoon , ἔσσεται ἢ ἠὼς ἢ δείλη ἢ μέσον ἦμαρ (Iliad by Homer); divided into early and late ( πρωί̈α and ὀψία), περὶ δείλην πρωί̈ην, or δείλης ὀψίης (Herdotus Historicus); τῆς δείλης in the course of the afternoon , (Xenophon Historicus)
2. the late afternoon, evening , (Xenophon Historicus) (ML)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory