ος ou η, ον [ῐ]
   I act. :
      1 capable d’engendrer, fécond, en parl. de choses (organe, semence, etc.), ANTH. 6, 218 ; σπέρμα γ. ARSTT. H.A. 3, 22, 3, etc. semence féconde, p. opp. à ἄγονον ; ᾠά γ. ARSTT. G.A. 1, 21, 9, œufs féconds, càd. pleins, p. opp. à ὑπηνέμια ; ἡλικίη γ. HPC. 347, 25, âge propre à la génération ; γ. φύσις, PLAT. Leg. 839 a, nature féconde ; en parl. de pers. ou d’animaux, ARSTT. H.A. 5, 14, 18, etc. ; particul. en parl. de la femme, p. opp. à ἄτεκνος, ARSTT. H.A. 10, 3, 11 ; avec un gén. γ. τινος, ARSTT. Mund. 4, 5 ; TH. Ign. 44 ; EL. N.A. 7, 5, capable de produire ou qui produit qqe ch. ;
      2 γ. ἡμέρα, HPC. 1046 b, etc. jour critique (litt. qui amène la crise dans une maladie), d’où jour impair (parce que les jours impairs étaient réputés critiques) ; de même, μὴν γ., ἔτος γ. HPC. 1053 d, mois, année critique ; d’où en gén. impair, PLUT. M. 288 c ;
   II pass. :
      1 bien engendré, d’où né viable, ARSTT. H.A. 7, 4, 5 et 6 ;
      2 de naissance légitime, MAN. 6, 56 ; d’où légitime, de bon aloi, de bonne race, en parl. d’un poète, AR. Ran. 96 ; joint à ἀληθής, PLAT. Theæt. 150 c ; p. opp. à νόθος, ANTH. 9, 277.

• Sup. -ώτατος, PLUT. M. 716 a ; LGN 8, 1 ; 44, 3, etc.

➳ Fém. γονίμη, HPC. 347, 25 ; 1046 c, etc.

Étym. γόνος.

ον, also η, ον Hp. Vict. 1.25, Isyll. 53: — productive, fertile, fruitful, σπέρμα γ., opp. ἄγονον, Arist. HA 523a25; κύημα γ. Id. GA 736a35; ᾠὰ γ., opp. ὑπηνέμια, ib. 730a6; of women, Id. Pr. 876b12; of the male, Id. HA 546a2, al. ; ἐν τῇσι ἡλικίῃσι τῇσι γονίμῃσι εἶναι Hp. l.c. ; γ. μέλεα a parent΄s limbs, E. El. 1209 (lyr.); γ. φλέψ AP 6.218 (Alc.); γ. μέρεα generative organs, Aret. SD 2.5; hence (metaph), ἀπο τίκτειν γ. τε καὶ ἀληθές Pl. Tht. 150c; γ. ἢ ἀνεμιαῖον ib. 151e; Νεῖλος γ., opp. πέλαγος, Lyr.Alex.Adesp. 32.6, cf. Sammelb. 2074 (Sup.). Adv. -μως, σπέρμα ἐν τῇ μήτρᾳ γ. κρατηθῆναι Porph. Gaur. 2.2. c. gen. rei, νέφος γ. ὕδατος Arist. Mu. 394a27, cf. Thphr. Ign. 44, Ael. NA 7.5; metaph, πηγαὶ τῆς ὑψηγορίας γονιμώταται Longin. 8.1. metaph of persons, ποιητὴς γ. poet of true genius, Ar. Ra. 96; γονιμωτέρα γενέσθω ἡ γλῶσσα Luc. Rh. Pr. 23.
born in lawful wedlock, Man. 6.56; metaph, ἀγαθὰ γ. τῇ αὑτῶν φύσει Pl. R. 367d; γ. ὕδωρ ποταμῶν, opp. νόθον, AP 9.277 (Antiph.). = βιώσιμος, viable, παιδίον Hp. Superf. 4; ἔμβρυον Arist. HA 583b31; βρέφη Ph. 1.45.
favourable to generation, of uneven days, Pythagorean term, Plu. 2.288c; of days in illness (because critical for life or death, Erot. s.v.), Hp. Epid. 2.6.8, 2.5.12; γ. μήν, ἔτος, ib. 6.10.

ον, auch γονίμη,
1) zum Zeugen geschickt, zeugungskräftig, μέλεα Eur. El. 1209 ; φλέψ, Zeugungsglied, Alc. 8 (VI.218); ἡλικία Hippocr.; φύσις Plat. Legg. VIII.839a ; ἄτεκνοι καὶ γόνιμοι γυναῖκες Arist. Probl. 4.2 ; γόνιμα ᾠά stehen den ὑπηνέμια entgegen, gen. anim. 2.5 ; übh. fruchtbar, γύαι poet. bei Plat. Ep. I.310 ; ποιητής, schöpferisch, genial, Ar. Ran. 96 ; τινός, z.B. νέφος ὕδατος γόνιμον Arist. mund. 4 ; ἡ γῆ πολλῶν θηρίων γ. Ael. H.A. 7.5 ; so oft übertr. Plut., z.B. ἡ γόνιμος ἁπάσης ἡδονῆς ἀκολασία Superst. 1.
2) ἔμβρυον, παιδίον, ein zur Geburt reifes Kind, vollkommen ausgewachsen, Arist. H.A. 7.4.5, 6.
3) ἡμέρα, μήν, ἔτος, ungerader Tag, Hippocr., an denen sich die Krankheiten zu entscheiden pflegen ; dah. übertr., kritisch, entscheidend, Ggstz ἄγονος.
4) wie γνήσιος, echt, wirklich, γόνιμον καὶ ἀληθές, Ggstz εἴδωλον καὶ ψεῦδος, Plat. Theaet. 150c ; vgl. Rep. II.367d.