(f. άσω, ao. ἐγύμνασα, pf. γεγύμνακα ; pass. ao. ἐγυμνάσθην, pf. γεγύμνασμαι) :
      1 propr. mettre à nu pour les exercices du gymnase, d’où exercer dans le gymnase, PLAT. Leg. 720 e ; au pass. se livrer à des exercices gymniques, HDT. 7, 208, etc. (cf. le Moy.) ;
      2 p. suite, exercer, en gén. : ἑαυτὸν καὶ τοὺς ἵππους, XÉN. An. 1, 2, 7, s’exercer soi et les chevaux ; τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχήν, ISOCR. 2 e, exercer le corps et l’âme ; τινά τινι, XÉN. Cyr. 1, 2, 10 ; ou τινὰ περί τι, ISOCR. 209 a, exercer qqn à qqe ch. ; avec l’inf. τοὺς παῖδας ποιεῖν τι, XÉN. Cyr. 1, 6, 32, exercer les enfants à faire qqe ch. ; au pass. être exercé, s’exercer, XÉN. Hell. 1, 1, 16 ; etc. γυμνάζεσθαι πρός τι, PLAT. Pol. 266 d, Leg. 648 d ; περί τι, XÉN. Hell. 6, 5, 23 ; ἔν τινι, PLAT. Leg. 635 c ; PLUT. M. 93 a ; DL. 2, 63 ; etc. ; τι, ARSTT. Pol. 6, 4, 11 ; τινος, PHILSTR. 688, 696 ; τινι, NT. 2Petr. 2, 14, être exercé à qqe ch. ; en parl. d’orateurs ou de dialecticiens : γ. τι, STR. 134, discuter une question ; ὁ γεγυμνασμένος, ARSTT. Rhet. 3, 10, 1, l’orateur formé par la pratique, p. opp. à l’orateur doué de dons naturels (ὁ εὐφυής) ; cf. ARSTT. Top. 1, 17, 2, etc. ;
      3 p. ext. fatiguer, harasser, épuiser, ESCHL. Pr. 586, EUR. fr. 683 ; SPT. 2Macc. 10, 15 ; au pass. être fatigué, se fatiguer : δρόμους ὑπερμήκεις, ESCHL. Pr. 594, en des courses sans fin ;

Moy. :
      1 s’exercer dans le gymnase, THC. 1, 6 ; PLAT. Rsp. 452 a ;
      2 s’exercer, en gén. : τέχνην, PLAT. Gorg. 514 e, à un art, pratiquer un art ; cf. EL. V.H. 5, 6.

➳ Fut. moy. γυμνάσομαι au sens pass., plus att. que γυμνασθήσομαι, sel. MŒR. p. 116. — Prés. lac. γυμνάδδομαι, AR. Lys. 82.

Étym. γυμνάς.

fut. -άσω ; aor. ἐγύμνασα A. Ag. 540; pf. γεγύμνακα Id. Pr. 586 (lyr.) ; — Med., (v. infr.); — Pass., aor. ἐγυμνάσθην [D.] 61.43; pf. γεγύμνασμαι (v. infr.); (< γυμνός): — train naked, train in gymnastic exercise; generally, train, exercise, τὸ σῶμα, τὴν ψυχήν, Isoc. 2.11; ἑαυτὸν καὶ τοὺς ἵππους X. An. 1.2.7; ἑαυτὸν πρός τι Arr. Epict. 2.18.27; c. inf., γ. τοὺς παῖδάς τι ποιεῖν train or accustom them to do a thing, X. Cyr. 1.6.32; γ. τινά τινι accustom him to it, ib. 1.2.10; τινὰ περί τι Isoc. 10.5; teach rhetoric, Phld. Rh. 2.50S. ; — Med., exercise for oneself, practise, γυμνάσασθαι τέχνην Pl. Grg. 514e; τὰ περὶ τὰς διαίτας Str. 14.2.19; γυμνάσιον τὸ εἰωθός Ael. VH 5.6; practise gymnastic exercises, Thgn. 1335, Hdt. 7.208, Th. 1.6. etc. ; δρόμῳ IG 4.955.8 (ii AD), etc. ; generally, practise, ναῦς γυμναζομένας X. HG 1.1.16; of a disputer, Arist. Top. 108a13, etc. ; — Pass., ὁ γεγυμνασμένος the trained or practised orator, opp. ὁ εὐφυής, Id. Rh. 1410b8; γεγυμνάσθαι πρός τι, ἔν τινι, be trained or practised for or in a thing, Pl. Lg. 626b, 635c; περὶ τὰ ὅπλα γυμνάζεσθαι X. HG 6.5.23; c. acc., τὰ πρὸς τὰς πολεμικὰς πράξεις γεγυμνασμένοι τὰς ἕξεις… Arist. Pol. 1319a22; θήραν Philostr. VA 3.9; c. gen., γεγ. θαλάττης, πολέμων, σοφίας, Id. Her. 2.15, 3.1, 10.1; καρδία γεγ. πλεονεξίας τινί 2 Ep. Pet. 2.14; also ὕδωρ ὑπὸ συνεχῶν πληγῶν γεγ. καὶ κεκαθαρμένον J. AJ 3.1.2.
prepare, βιβλίδιον PFlor. 338.4 (iii AD). metaph, wear out, harass, ἄδην με… πλάναι γεγυμνάκασι A. Pr. 586; ἔρως πατρῴας τῆσδε γῆς σ’ ἐγύμνασε Id. Ag. 540; κρυμὸς… πλευρὰ γυμνάζει χολῆς, of pleurisy, E. Fr. 682; — Pass., τοὺς ὑπερμήκεις δρόμους… γυμνάζεται A. Pr. 592.
investigate, Sammelb. 5941.12 (Pass., vi AD).
= γυμνόω, PSI 1.70 (Pass., vi AD).

(lakon. γυμνάδδομαι Ar. Lys. 82), perf. γεγυμνάκασι Aesch. Prom. 588 ; nackt (γυμνός) Leibesübungen auf dem Turnplatz anstellen lassen ; γυμναστὴς γυμνάζων Plat. Legg. IV.720e ; med., sich üben ; Thuc. 1.6 ; ἐν ταῖς παλαίστραις Plat. Rep. V.452a, u. sonst ; gew. übertr., üben, tüchtig, geschickt machen wozu, körperlich u. geistig, ἑαυτὸν καὶ τοὺς ἵππους Xen. An. 1.2.7 ; τὸ σῶμα, τὴν ψυχήν Isocr. 2.11 ; τοὺς παῖδας ταῦτα ποιεῖν Xen. Cyr. 1.6.32 ; τινί, wodurch, z.B. ὁδοιπορίαις καὶ δρόμοις ibd. 1.2.10. Häufiger pass., Her. 7.208 ; Thuc. 1.6 ; πρός τι γεγυμνασμένος Plat. Polit. 266d ; πρὸς τοὺς φόβους Legg. I.648d ; Arist. Polit. 6.4 ; ἔν τινι Plat. Legg. I.635c ; περί τι Xen. Hell. 6.5.23 ; γυμνάσασθαι τὴν τέχνην Plat. Gorg. 514e ; τὸν πόλεμον γυμναστέον Legg. VIII.829b ; γυμνασθῆναι u. γυμνασάμενος entsprechen sich Parm. 136 ac ; Sp. auch γεγυμνασμένος τινός.
Nach EM. auch = γυμνόω.

γυμνάζω
(< γυμνός), [in LXX: 2Ma.10:15 * ;]
__1. properly, to exercise naked.
__2. Generally, to exercise, train the body or mind: 1Ti.4:7, Heb.5:14 12:11, 2Pe.2:14.
† (AS)