'ης (ἡ) :
   I faculté de connaître, d’où :
      1 jugement, esprit, pensée, intelligence, p. opp. au « corps (σῶμα) », XÉN. Cyr. 1, 3, 10 ; à la « force physique (ἰσχύς) », THC. 3, 11 ; γν. φρενῶν, SOPH. O.R. 524, jugement réfléchi, p. opp. à « colère (ὀργή) » ; joint à ψυχή et à φρόνημα, SOPH. Ant. 176 ; γνώμην ἔχειν, SOPH. El. 214 ; AR. Ach. 396, avoir de l’intelligence, comprendre ; τὴν γνώμην προσέχειν τινί, HDT. ATT. appliquer son esprit à qqe ch. ;
      2 abs. bon sens, droite raison : γν. ἡ τοῦ ἐπιεικοῦς κρίσις ὀρθή, ARSTT. Nic. 6, 11, le bon sens, c’est-à-dire la faculté de juger droitement de ce qui est convenable ; γνώμῃ, XÉN. An. 2, 6, 9, avec juste raison ; οὐκ ἀπὸ γνώμης, SOPH. Tr. 389, non sans jugement, avec bon sens ; ἄτερ γνώμης, ESCHL. Pr. 456, sans bon sens, sans raison ; p. suite, réflexion, jugement réfléchi : παρὰ τὴν γνώμην, THC. 1, 70 ; 4, 19, etc. en dépit de la réflexion, càd. malgré les raisons de craindre suggérées par la réflexion ;
      3 p. ext. dispositions de l’âme, esprit, caractère : εὐσεϐὴς γνώμα (dor.) PD. O. 3, 41, esprit pieux ; ὅστις γνώμῃ μὴ καθαρεύει, AR. Ran. 355, quiconque n’a pas une âme pure ; τὴν γνώμην ἔχειν πρός τι, THC. 5, 13, avoir des dispositions favorables pour qqe ch., incliner vers qqe ch. ; ἐν γνώμῃ γεγονέναι τινί, HDT. 6, 37, être dans les bonnes grâces de qqn ; πάσῃ τῇ γνώμῃ, THC. 6, 45, de tout leur zèle ; γνώμην τινὸς ἐμπιπλάναι, XÉN. An. 1, 7, 8 ; ou ἐκπιμπλάναι, XÉN. Hell. 6, 1, 15, accomplir le désir ou la volonté de qqn ; ἀφ' ἑαυτοῦ γνώμης, THC. 4, 68, de son propre mouvement, spontanément ; κατὰ γνώμην τινός, EUR. Andr. 737, selon le désir de qqn ; παρὰ γνώμην, ESCHL. Suppl. 454, contrairement à l’attente, au plur. φίλιαι γνῶμαι, HDT. 9, 4, sentiments amicaux ; particul. en parl. de jugements : γνώμῃ τῇ δικαιοτάτῃ κρίνειν, DÉM. 493, 1 ; ou δικάζειν, DÉM. 652, 25 ; ou abs. τῇ δικαιοτάτῃ γνώμῃ, ARSTT. Pol. 3, 16, 5 ; ou γνώμῃ τῇ ἀρίστῃ (s.-e. κρίνειν ou δικάζειν), ARSTT. Rhet. 1, 15, 5, etc. juger avec l’esprit le plus équitable ;
   II jugement arrêté ou exprimé, d’où :
      1 opinion, avis : οὕτως γνώμην ἔχειν, être de cet avis, XÉN. Cyr. 6, 2, 8, ou avoir cette conviction, THC. 7, 15 ; τῆς αὐτῆς γνώμης εἶναι, THC. 1, 113, ou ἔχεσθαι, THC. 1, 140, τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχειν, THC. 2, 55, avoir la même opinion ; ὁ αὐτός εἰμι τῇ γνώμῃ, THC. 3, 38, je suis du même avis ; πλεῖστός εἰμι τῇ γνώμῃ, HDT. 7, 220, j’incline surtout vers cette opinion ; τὸ πλεῖστον τῆς γνώμης ἔχειν, avec l’inf. THC. 3, 31, être plutôt d’avis de, etc. ; γνώμην τίθεσθαι, HDT. 3, 80 ; SOPH. Ph. 1448, etc. ; ἀποφαίνειν, HDT. 1, 40 ; ἀποφαίνεσθαι, EUR. Suppl. 338 ; ἐκφαίνειν, HDT. 5, 36 ; δηλοῦν, THC. 1, 90 ; ἀποδείκνυσθαι, HDT. 1, 207, exposer ou manifester son opinion ; κατὰ γνώμην τὴν ἐμήν, HDT. 2, 26 ; ou ellipt. κατά γε τὴν ἐμήν, AR. Eccl. 153 ; abs. γνώμην ἐμήν, AR. Vesp. 983 ; Pax 232, à mon avis ; ἐκ μιᾶς γνώμης, DÉM. 147, 1 ; μιᾷ γνώμῃ, THC. 1, 122, 6, 17 ; διὰ μιᾶς γνώμης, ISOCR. 69 b, par un concert de volontés, d’un avis unanime ; ἐς τωὐτὸ αἱ γνῶμαι συνέδραμον, HDT. 1, 53 ; κατὰ τωὐτὸ αἱ γν. συνεξέπιπτον, HDT. 1, 206, les avis concouraient au même but, aboutissaient à la même conclusion, càd. étaient unanimes ; ἐπὶ τὸ αὐτὸ ἔφερον αἱ γνῶμαι, THC. 1, 79, les avis aboutissaient à la même conclusion ;
      2 proposition, motion : γνώμην εἰσφέρειν, HDT. 3, 80, introduire ou faire une proposition ; αὖθις γνώμας προθεῖναι, THC. 3, 36, proposer ou mettre à l’ordre du jour une nouvelle délibération ;
      3 plur. γνῶμαι, sentences, maximes morales des Sages (cf. γνωμικός), ARSTT. Rhet. 2, 20, 1 ; 2, 21, 2 ;
      4 pensée, dessein, projet, résolution : τείχους, THC. 8, 90, la pensée qui préside à la construction d’un mur ; γνώμην ποιεῖσθαι, avec l’inf. THC. 1, 128, 7 ; 7, 72, 3, se résoudre à, décider de ; τίνα ἔχουσα γνώμην ; HDT. 3, 119, dans quelle intention ? οἶδα δ' οὐ γνώμῃ τίνι, SOPH. O.R. 527, je ne sais dans quelle intention ;
   III connaissance d’une chose : ἄνευ γνώμης, SOPH. O.C. 594, sans savoir ;
   IV signe de reconnaissance, marque, THGN. 60 ; γνώμην ἔχειν, ARSTT. H.A. 6, 22, 12, avoir des dents qui marquent, en parl. d’un cheval.

➳ Dor. γνώμα, PD. O. 3, 41, etc.

Étym. γιγνώσκω.

'

ἡ, means of knowing; hence, mark, token, Thgn. 60 (pl.); of the teeth (cf. γνώμων III), Arist. HA 576b15.
organ by which one perceives or knows, intelligence, thought, judgement (τῆς ψυχῆς ἡ γ. Pl. Lg. 672b), ἐκμαθεῖν ψυχήν τε καὶ φρόνημα καὶ γ. S. Ant. 176; acc. abs., γνώμην ἱκανός intelligent, Hdt. 3.4; γ. ἀγαθός, κακός, S. OT 687, Ph. 910; τοιάδε τὴν γ. Id. El. 1021; κατὰ γ. ἴδρις Id. OT 1087 (lyr.); γνώμᾳ διπλόαν θέτο βουλάν Pi. N. 10.89; γνώμῃ μαθεῖν τι S. OC 403; γνώμῃ κυρήσας Id. OT 398; γνώμῃ φρενῶν, opp. ὀργῇ, ib. 524; γνώμης ξύνεσις Th. 1.75; γνώμης μᾶλλον ἐφόδῳ ἢ ἰσχύος Id. 3.11; ταῖς γ. καὶ τοῖς σώμασι σφάλλεσθαι X. Cyr. 1.3.10, cf. Th. 1.70; γνώμῃ, opp. τύχῃ, σωφρονοῦντες Isoc. 3.47; γνώμης ἅπτεσθαι affect the head, of wine or fever, Hp. Acut. 63, Fract. 11; γνώμην ἔχειν understand, S. El. 214 (lyr.), Ar. Ach. 396; πάντων γ. ἴσχειν S. Ph. 837 (lyr.); προσέχειν γνώμην give heed, attend, δεῦρο τὴν γ. προσίσχετε Eup. 37; πρὸς ἕτερον γνώμην ἔχειν Aeschin. 3.192; to be on one΄s guard, Th. 1.95; δηλοῦν τὴν γ. ἔν τινι to show one΄s wit in…, Id. 3.37; ἐν γνώμῃ τι παραστῆσαι D. 4.17; ἀπὸ γνώμης φέρειν ψῆφον δικαίαν with a good conscience, A. Eu. 674; but οὐκ ἀπὸ γ. λέγεις not without judgement, with good sense, S. Tr. 389; ἄτερ γνώμης A. Pr. 456; ἄνευ γ. S. OC 594; γνώμῃ κολάζειν with good reason, X. An. 2.6.10; γνώμῃ τῇ ἀρίστῃ (sc. κρίνειν or δικάζειν) to the best of one΄s judgement, in the dicasts’ oath, Arist. Rh. 1375a29; ἡ καλουμένη γ. τοῦ ἐπιεικοῦς κρίσις ὀρθή Id. EN 1143a19; so περὶ ὧν ἂν νόμοι μὴ ὦσι, γνώμῃ τῇ δικαιοτάτῃ κρινεῖν D. 20.118; γ. τῇ δ. δικάσειν ὀμωμόκασιν Id. 23.96, cf. 39.40; τῇ δ. γ. Arist. Pol. 1287a26; ὅστις γνώμῃ μὴ καθαρεύει has not a clear conscience, Ar. Ra. 355.
will, disposition, inclination, εὐσεβεῖ γνώμᾳ Pi. O. 3.41; γ. Διός A. Pr. 1003; ἐν γνώμῃ γεγονέναι τινί to stand high in his favour, Hdt. 6.37; πάσῃ τῇ γ. with all one΄s zeal, Th. 6.45; τίνα αὐτοὺς οἴεσθε γ. ἕξειν περὶ σφῶν αὐτῶν And. 1.104; γ. ἔ. περί τινα Lys. 10.21; πρὸς τοὺς Ἀθηναίους τὴν γ. ἔχειν to be inclined towards…, Th. 5.44; ἐμπιμπλάναι τὴν γ. τινός satisfy his wishes, X. An. 1.7.8, cf. HG 6.1.15 (pl.); ἀφ’ ἑαυτοῦ γνώμης on his own initiative, Th. 4.68; ἐκ μιᾶς γ. of one accord, with one consent, D. 10.59; μιᾷ γνώμῃ Th. 1.122, 6.17; διὰ μιᾶς γ. γίγνεσθαι Isoc. 4.139; κατὰ γνώμην according to one΄s mind or wishes, ὅταν τἀκεῖ θῶ κατὰ γνώμην ἐμήν E. Andr. 737; ἄν τι μὴ κατὰ γ. ἐκβῇ D. 1.16; in pl., φίλιαι γνῶμαι friendly sentiments, Hdt. 9.4.
judgement, opinion, βροτῶν γ. Parm. 8.61; ταύτῃ… τῇ γνώμῃ πλεῖστός εἰμι I in cline mostly to this view, Hdt. 7.220 (s.v.l.); also ταύτῃ πλεῖστος τὴν γνώμην εἰμί Id. 1.120; ἡ πλείστη γ. ἐστί τινι Id. 5.126; τλέον φέρει ἡ γ. τινί Id. 8.100; τὸ πλεῖστον τῆς γ. εἶχεν… προσμεῖξαι Th. 3.31; γνώμην τίθεσθαι Hdt. 3.80; οὕτως τὴν γ. ἔχειν to be of this opinion, Th. 7.15, cf. X. Cyr. 6.2.8, Ar. Nu. 157; εἴ τινι γ. τοιαύτη παρειστήκει περὶ ἐμοῦ And. 1.54; τὴν αὐτὴν γ. ἔχειν Th. 2.55; τῆς αὐτῆς γ. εἶναι, ἔχεσθαι, Id. 1.113, 140; ὁ αὐτὸς εἰμὶ τῇ γ. Id. 3.38; κατὰ γ. τὴν ἐμήν in my judgement or opinion, Hdt. 2.26, 5.3; ellipt., κατά γε τὴν ἐμήν Ar. Ec. 153, cf. Plb. 18.1.18, D.H. Isoc. 3; abs., γνώμην ἐμήν Ar. V. 983, Pax 232; παρὰ γνώμην τοῖς Ἕλλησιν ἐγένετο contrary to general opinion, Th. 4.40; but παρὰ γ. κινδυνευταί reckless venturers, Id. 1.70, cf. 4.19; εἰπὲ μὴ παρὰ γ. ἐμοί either contrary to my wish, or contrary to your true opinion, A. Ag. 931, cf. Supp. 454; freq. of opinions delivered publicly, ἑστάναι πρὸς τὴν γ. τινός Th. 4.56; Θεμιστοκλέους γνώμῃ by the advice of Th., Id. 1.90, 93; γνώμην ἀποφαίνειν deliver an opinion, Hdt. 1.40; ἀποδείκνυσθαι ib. 207; ἐκφαίνειν Id. 5.36; τίθεσθαι S. Ph. 1448 (anap.), Ar. Ec. 658; ἀποφαίνεσθαι E. Supp. 336; ποιεῖσθαι περί τινων Th. 3.36; γνώμας κατέθεντο have made up their minds, Parm. 8.53.
verdict, ἡ τοῦ δικαστοῦ γ. IG 4.364 (Corinth, iv AD), cf. 685.32 (pl., Cret., ii BC).
proposition, motion, γνώμην εἰσφέρειν Hdt. 3.80, 81; εἰπεῖν Th. 8.68, etc. ; (but γνώμας προτιθέναι hold a debate, Th. 3.36); γνῶμαι τρεῖς προεκέατο Hdt. 3.83; freq. in Inscrr., resolution, IG1². 118.28, etc. ; γ. στρατηγῶν ib. 22.27; Κλεισόφου καὶ συμπρυτάνεων ib. 1; ἡ ἐκφερομένη γ. ib. 1051c26; γνώμην νικᾶν carry a motion, Ar. V. 594, Nu. 432; κρατεῖν τῇ γ. Plu. Cor. 17. γνῶμαι, αἱ, practical maxims, Heraclit. 78, S. Aj. 1091, X. Mem. 4.2.9, Arist. Rh. 1395a11 (sg., 1394a22). in pl., fancies, illusions, S. Aj. 52.
intention, purpose, resolve, ἀπὸ τοιᾶσδε γνώμης with some such purpose as this, Th. 3.92; γνώμην ποιεῖ σθαι, c. inf., propose to do, Id. 1.128; κατὰ γνώμην of set purpose, D.H. 6.81 (so also γνώμης Lib. Or. 33.13, 50.12); τίνα ἔχουσα γνώμην ; with what purpose? Hdt. 3.119; οἶδα δ’ οὐ γνώμῃ τίνι ; with what intent? S. OT 527, cf. Aj. 448; ἡ ξύμπασα γ. τῶν λεχθέντων the general purport…, Th. 1.22; ἦν τοῦ τείχους ἡ γνώμη…, ἵνα… the purpose of it was…, that…, Id. 8.90.

(γνῶναι), ἡ,
1) Erkenntnisvermögen, Verstand, Vernunft, u. übh. Geist ; Pind. N. 10.89 u. sonst ; γνώμης σύνεσις, Einsicht des Geistes, Thuc. 1.75 : vgl. Plat. Rep. V.476d ; αἱ γνῶμαι δεδουλωμέναι ἦσαν ἁπάντων ἀνθρώπων Menex. 240a ; γνώμαις καὶ σώμασι σφαλλόμενοι Xen. Cyr. 1.3.10 ; εἰ γνώμην ἔχεις, wenn du verständig bist, Ar. Ach. 395 ; ἐν τῇ γνώμῃ παραστῆναι, im Geiste vorschweben, Dem. 4.17 ; τὴν γνώμην προσέχειν τινί, auf etwas achten, aufmerksam sein, Her. u. Folgde ; auch abs., aufpassen, Thuc. 1.95 ; πρὸς ἑτέρῳ τινὶ τὴν γνώμην ἔχειν, seinen Geist auf etwas Anderes richten, Aesch. 3.192 ; πρός τι, seinen Sinn auf etwas richten, geneigt sein, Thuc. 2.25, 5.13 u. sonst ; ἐν γνώμῃ γίγνεσθαί τινος, nach Jemandes Sinn sein, ihm lieb sein, Her. 6.37 ; übh. Sinn, ὅστις γνώμῃ μὴ καθαρεύει, wer nicht reines Sinnes ist, Ar. Ran. 355 ; εὐσεβεῖ γνώμᾳ φυλάσσοντες μακάρων τελετάς Pind. Ol. 3.41, mit frommem Sinne.
2) Erkenntnis, Einsicht, ἡ τοῦ ἐπιεικοῦς κρίσις ὀρθή Arist. Eth. 6.11 ; γνώμην ἱκανός, einsichtsvoll, Her. 3.4 ; γνώμης ἁμάρτημα, ein verkehrter Plan, Thuc. 2.55 ; πάσῃ τῇ γνώμῃ, mit allem Vorbedacht, 6.45 ; γνώμῃ ἐκόλαζεν, er strafte mit Ueberlegung, aus Grundsatz, Xen. An. 2.6.9.
3) Urteil, Beschluß ; bes. von Senatsbeschlüssen u. richterlichen Entscheidungen ; γνώμην ἔχειν u. οὕτω γν. ἔχειν περί τινος, u. mit folgdm inf., glauben, meinen ; Thuc. 7.15 ; c. partic., ὡς κατὰ γῆν ἀναχωρήσοντες 7.72 ; ὡς ἤδη κεκρατηκώς Xen. Cyr. 6.2.4 ; γνώμην ποιεῖσθαι, dafürhalten, beschließen od. vorschlagen, Thuc. 1.128 u. A.; κοινῇ γνώμῃ χρεώμενοι, nach gemeinsamem Beschluß, Her. 5.63 ; γνώμην ἀποδείκνυσθαι, ἀποφαίνεσθαι, θέσθαι, seine Meinung kundtun, abgeben, Plat. Gorg. 446c ; Her. 1.207, 3.80 ; Ar. Eccl. 658 ; Soph. Phil. 1448 u. öfter ; γνώμην ἐσφέρειν, vorschlagen, Her. 3.80 ; γνῶμαι προκέατο 3.83 ; γνώμην τινὸς ἐμπιπλάναι, Jemandes Willen erfüllen, Xen. An. 1.7.8 ; vgl. Dem. 21.91 ; ἐκπιμπλάναι Xen. Hell. 6.1.15 ; gew. in diesen Vrbdgn ohne Artikel, vgl. Krüger zu Xen. An. 1.6.9 ; τῆς αὐτῆς γνώμης ἐχόμενος Thuc. 1.140 ; εἶναι 1.113 ; ἑστάναι πρὸς τὴν γνώμην τινός, sich zu Jemandes Ansicht bekennen, 4.56 ; ἀπὸ γνώμης, nach Ueberzeugung, Aesch. Eum. 644 ; ἀπὸ τοιᾶσδε γνώμης, in folgender Absicht, Thuc. 3.92 ; ἀφ' ἑαυτοῦ γνώμης, nach eigenem Willen, aus eigenem Antriebe, 4.68 ; κατὰ γνώμην τινός, nach Jemandes Willen, Her. 5.3, oft ; Eur. Andr. 737, wie Folgde ; auch γνώμην allein, nach meiner Meinung, Ar. Pax 232 u. öfter ; παρὰ γνώμην, wider Willen, Aesch. Suppl. 454 u. Folgde ; wider Erwarten, Thuc. 4.40 ; ἐκ μιᾶς γνώμης, einstimmig, Dem. 10.51, wie Plut. Cam. 40 ; μιᾷ γνώμῃ, dasselbe, Thuc. 6.17 ; διὰ μιᾶς γνώμης εἶναι Isocr. 4.138 ; vgl. ἐς τωὐτὸ αἱ γνῶμαι συνέδραμον Her. 1.53 ; κατὰ τωὐτὸ αἱ γνῶμαι συνεξέπιπτον, die Meinungen fielen übereinstimmend aus, 1.206 ; ἐπὶ τὸ αὐτὸ φέρουσιν αἱ γνῶμαι Thuc. 1.79 ; ξυμφέρεσθαι γνώμῃ, sich in der Ansicht vereinigen, 4.65 ; ἀλλοῖος γίγνομαι τὴν γνώμην, ich ändere meine Ansicht, 4.106 ; ἡ τείχους γνώμη, der Zweck der Mauer, die Absicht, in der sie errichtet ist, 8.90. – Auch = irrige Meinung, Wahn, Soph. Aj. 51.
4) γνῶμαι, Sinnsprüche, in kurzen Versen ausgedrückte Lebensregeln weiser Männer, Aesch. 3.135 ; Arist. rhet. 2.21 u. Sp.
5) = γνώμων, Kennzeichen, Theogn. 60 ; Kennzahn, Arist. H.A. 6.22.

γνώμη, -ης, ἡ
(< γιγνώσκω), [in LXX: Da TH 2:15 (דָּת), Ps 82(83):3 (סוֹד), elsewhere, chiefly II Es, for טְעֵם ;]
__1. a means of knowing, a token (Theogn.).
__2. In Attic writers, the mind, its operations and results (see Edwards, Lex., App., A);
__(a) mind, understanding;
__(b) purpose, intention: Act.20:3;
__(with) judgment, opinion: 1Co.1:10, Rev.17:13;
__(d) counsel, advice: 1Co.7:25, 40 2Co.8:10, Phm 14;
__(e) royal purpose, decree (as in Da, I and II Es): Rev.17:17 (Cremer, 671).
† (AS)