'(impf. ἐγίγνωσκον, f. γνώσομαι, ao.2 ἔγνων, pf. ἔγνωκα, pl.q.pf. ἐγνώκειν ; pass. f. γνωσθήσομαι, ao. ἐγνώσθην, pf. ἔγνωσμαι) :
A
   I propr. apprendre à connaître, synon. de ἐπιστήμην λαϐεῖν, PLAT. Theæt. 209 e ; p. opp. à δοξάζω, « avoir une opinion faite », PLAT. Rsp. 476 d ; εὖ νύ τις αὐτὸν γνώσεται, IL. 18, 270, (à sa vaillance et à ses coups) certes il apprendra à le connaître, en parl. d’Achille ; οἵους γνώσεσθε τοὺς ἀνθρώπους, XÉN. An. 1, 7, 4 (quand je songe) quels vous apprendrez à connaître ces hommes, càd. quelle opinion vous aurez d’eux, quand vous aurez appris à les connaître ; prov. γνῶθι σεαυτόν, ARSTT. Rhet. 2, 21, etc. apprends à te connaître toi-même ;
   II p. suite, se rendre compte, d’où :
      1 comprendre, reconnaître, distinct de εἰδέναι, « savoir » : ἵν' εἰδῆτε ὑμεῖς καὶ γνῶτε ὅτι, DÉM. 561, 12, afin que vous sachiez et que vous vous rendiez compte que, etc. ; ἀσπίδι γιγνώσκων, IL. 5, 182, (le) reconnaissant à son bouclier ; avec l’acc. γ. τὴν φωνήν, PLAT. Prot. 310 b, reconnaître la voix ; γ. ἠμὲν θεὸν ἠδὲ καὶ ἄνδρα, IL. 5, 128, discerner un dieu d’avec un homme ; γ. ὄρνιθας, OD. 2, 159, connaître le vol des oiseaux, càd. en comprendre la signification ; γιγνώσκω σε, SOPH. Ph. 1388, je te comprends, je te devine ; ou le gén. γ. ἀλλήλων, OD. 23, 109, se reconnaître l’un l’autre ; avec un acc. accompagné d’un part. ἔγνων μιν οἰωνὸν ἐόντα, OD. 15, 532, je reconnus que c’était un oiseau annonçant un présage ; γνόντες οὐδεμίαν σφίσι τιμωρίαν οὖσαν, THC. 1, 25, quand ils se furent rendu compte qu’ils ne pouvaient attendre aucun secours ; avec un part. en relat. avec un gén. s.-e. : ὡς γνῶ χωομένοιο, IL. 4, 357, lorsqu’il s’aperçut qu’il se fâchait ; avec un part. en relat. avec le sujet : ἐπειδὰν γνῶσιν ἀπιστούμενοι, XÉN. Cyr. 7, 2, 17, lorsqu’ils s’aperçoivent qu’on se défie d’eux ; ἔγνωκα ἠπατημένη, SOPH. Aj. 807, j’ai compris que j’étais trompée ; cf. XÉN. Cyr. 6, 3, 1 ; AR. Eq. 658 ; avec ὅτι, ESCHL. Pr. 104, etc. ; XÉN. Cyr. 4, 2, 12, etc. ; DÉM. 561, 12 ; etc. ; ou ὡς, IL. 22, 10 ; OD. 21, 209 ; XÉN. Œc. 2, 8 ; AR. Nub. 1095, etc. se rendre compte que ; avec εἰ : γνώμεναι εἴ μιν φοϐέουσι, IL. 21, 266, se rendre compte si les dieux sont à sa poursuite ; avec un acc. suivi de ὅτι ou d’un relat. τοὺς Πέρσας γιγνώσκων ὅτι οὕτως ὡπλισμένοι εἰσίν, XÉN. Cyr. 2, 1, 4, se rendant compte que les Perses sont ainsi armés ; τῶν Σωκράτην γιγνωσκόντων οἷος ἦν, XÉN. Mem. 4, 8, 11, ceux qui savent bien ce qu’était Socrate (cf. IL. 5, 85 ; PLAT. Rsp. 466 c, etc.) ; avec un inf. ἵνα γνῶ τρέφειν, etc. SOPH. Ant. 1089, afin qu’il apprenne à prendre soin de, etc. ; abs. être sensé, être raisonnable : ἔγνως ἄν, SOPH. O.R. 403, tu serais devenu raisonnable ; παθόντα γνῶναι, comprendre ou être mis à la raison à ses dépens, HÉS. O. 218 ; PLAT. Conv. 222 b) ; πᾶς ὁ γιγνώσκων, PLAT. Rsp. 347 d, tout homme se rendant compte, càd. tout homme prudent ; particul. dans le dialogue : ἔγνων, SOPH. Aj. 36, je comprends, je sais ; ἔγνως, SOPH. Tr. 1221 ; EUR. Andr. 885, tu as compris, càd. tu as raison, tu dis bien ;
      2 p. suite, se faire une opinion, juger, penser, HDT. 9, 2 ; ATT. ; p. opp. à οἴομαι « avoir une opinion réfléchie ou non » : εἴ τις οἴεται, οὐκ ὀρθῶς ἔγνωκεν, DÉM. si qqn le pense, il ne juge pas bien ; ὀρθῶς γ. περί τινος, THC. 2, 22, juger droitement de qqe ch. ; περὶ τῆς βοηθείας ταῦτα γιγνώσκω, DÉM. 14, 18, au sujet du secours, voilà ce que je pense ; οὕτω γ. XÉN. An. 5, 9, 19, penser ainsi ; τἀναντία γ. XÉN. Hell. 2, 3, 38, penser le contraire ;
      3 en gén. prendre une décision, décider, résoudre : σὺ δ' αὐτὸς γνῶθι τίνα πέμπειν δοκεῖ, ESCHL. Sept. 650, mais décide toi-même qui tu crois devoir envoyer ; avec une prop. inf. décider que, etc. HDT. 1, 74 et 78 ; THC. 1, 43 ; ISOCR. 361 d, etc. ; ἐγνωσμένον ἐστί, LUC. Nigr. 3, c’est chose décidée ; particul. en parl. de décisions judiciaires, politiques, etc. : κρίσις ἐγνωσμένη ὑπό τινος, ISOCR. 121 e, jugement rendu par qqn ; cf. DÉM. 903, 11 ; χαλεπόν τι γ. περί τινος, DH. 54, 7, prendre au sujet de qqn une décision rigoureuse ;
      4 connaître, avoir des relations intimes, CALL. Ep. 58, 3 ; PLUT. Alex. 21 ; NT. Luc. 1, 34 ; Matth. 1, 25, etc. ;
      5 postér. synon. de εἰδέναι dans la loc. γ. χάριν, PLUT. Galb. 22 ; DC. 39, 9 ; 44, 19, etc. savoir gré ;
B au sens causal, faire connaître, chanter, célébrer (une divinité, une ville), acc. PD. O. 6, 89 ; 13, 3.

➳ Act. prés. γιγνώσκω, IL. 11, 651 ; ATT. (ESCHL. Pr. 377 ; SOPH. O.R. 1325 ; THC. 2, 48, etc.) ; ion., poét. et de prose réc. à partir d’Aristote, γινώσκω [ῑ] HDT. 3, 81 ; THCR. etc. ; 3 pl. dor. γινώσκοντι, PD. O. 6, 97. Dans les inscript. att. seul. γιγνώσκω jusqu’en 325 av. J.C. ; sous l’empire, γιγν- et γιν- ; v. Meisterh. p. 142, 21. — Impf. ἐγίγνωσκον, ATT. (THC. 6, 64 ; etc.) ; poét. γίγνωσκον, IL. 6, 191 ; ion. ἐγίνωσκον [ῑ] HDT. 9, 2. — Fut. 2 sg. ion. γνώσεαι, IL. 2, 367 ; THCR. Idyl. 22, 63 ; ou γνώσῃ, IL. 2, 365 ; THCR. Idyl. 26, 19 ; att. γνώσει, ESCHL. Ag. 807 ; SOPH. O.C. 852 ; PLAT. Phil. 12, etc. ; opt. 3 pl. γνωσοίατο, SOPH. O.R. 1274. — Ao.1 réc. sbj. 3 pl. γνώσωσι, CALLISTH. 3, 22. — Ao.2 ἔγνων, IL. 13, 72 ; HÉS. O. 218 ; PD. O. 7, 83 ; HDT. 8, 92 ; ATT. (ESCHL. Ag. 1106 ; THC. 7, 3, etc.) ; épq. γνῶν, IL. 4, 357 ; HÉS. Th. 551 ; d’où 3 pl. poét. ἔγνων (p. ἔγνωσαν) HH. Cer. 111 ; PD. P. 9, 79 ; 3 duel γνώτην, OD. 21, 36. Impér. 2 sg. γνῶθι, ESCHL. Sept. 652 ; SOPH. O.C. 1025 ; PLAT. Prot. 343 b ; 2 pl. γνῶτε, IL. 19, 84. Sbj. γνῶ, γνῷς, etc. IL. 1, 411 ; OD. 22, 373 ; ATT. (AR. Ran. 1210 ; etc.) ; épq. γνώω, OD. 14, 118 ; THCR. Idyl. 25, 177 ; 2 sg. γνώῃς, IL. 23, 487 ; 3 sg. γνώῃ, IL. 24, 688 ; OD. 17, 556 ; 1 pl. γνώομεν, OD. 16, 304 ; 3 pl. γνώωσι, IL. 23, 610. Opt. γνοίην, IL. 5, 85 ; ATT. (SOPH. Tr. 1118 ; AR. Vesp. 72 ; etc.) ; d’où 1 pl. γνοίημεν, PLAT. Leg. 918, mais γνοῖμεν, PLAT. 1 Alc. 129 a ; 2 pl. γνοίητε, XÉN. Hell. 6, 3, 13 ; 3 pl. γνοίησαν, HPC. 622 Littré ; DÉM. 897, 7, ou γνοῖεν, IL. 18, 125 ; SOPH. Ph. 325 ; XÉN. Cyr. 8, 3, 49 ; etc. Inf. γνῶναι, OD. 13, 312 ; ATT. (SOPH. O.C. 137 ; THC. 2, 40, etc.) ; épq. γνώμεναι, IL. 21, 266. Part. γνούς, HDT. 4, 136 ; ATT. (SOPH. El. 731 ; THC. 4, 28, etc.). — Pf. ἔγνωκα, PD. P. 4, 287 ; HDT. 1, 207 ; ATT. (ESCHL. Pr. 51 ; SOPH. O.C. 96, etc.). — Pl.q.pf. ἐγνώκειν, DÉM. — Pass. f. γνωσθήσομαι, AR. Nub. 918 ; THC. 1, 124 ; etc. — Ao. ἐγνώσθην, HDT. 4, 42 ; ATT. (ESCHL. Suppl. 7 ; THC. 2, 65, etc.). — Pf. ἔγνωσμαι, THC. 3, 38 ; EUR. H.f. 1287 ; etc. — Moy. ao. inf. γνώσασθαι, MAN. 2, 51.

Étym. R. indo-europ. *ǵneh₃-, reconnaître, connaître, avec redoubl. ; cf. lat. (g)nōscō.

'

Dor. (Epich. 9, Pi. O. 6.97), Aeol., Ion., and after Arist. γινώσκω, but γιγνώσκω in early Att. Inscrr., as IG1². 127.19 (κατα-), etc. ; fut. γνώσομαι Il. 23.497, etc., Dor. 3 sg. γνωσεῖται Call. Lav. Pall. 123 (γνώσω is f.l. in Hp. Steril. 215); Cret. form ἀναγνώοντι dub. in GDI 5075 (for aor.1, v. ἀναγιγνώσκω); pf. ἔγνωκα Pi. P. 4.287, etc. ; aor.2 ἔγνων Il. 13.72, etc., Ep. dual γνώτην Od. 21.36, Dor. 3 pl. ἔγνον Pi. P. 4.120; imper. γνῶθι Epich. [264], etc. ; subj. γνῶ, γνῷς, γνῷ Il. 1.411, etc., Ep. also γνώω, γνώομεν Od. 16.304, γνώωσι Il. 23.610; opt. γνοίην Il. 18.125, etc. ; pl. γνοῖμεν Pl. Alc. 1.129a; inf. γνῶναι Od. 13.312, etc., Ep. γνώμεναι Il. 21.266; part. γνούς S. El. 731, etc. ; — Med., aor.1 γνώσασθαι Man. 2.51; — Pass., fut. γνωσθήσομαι Ar. Nu. 918, Th. 1.124, etc. ; aor. ἐγνώσθην A. Supp. 7 (lyr.), E. El. 852, Th. 2.65; pf. ἔγνωσμαι E. HF 1287, Th. 3.38:
come to know, perceive, and in past tenses, know, c. acc., Il. 12.272, etc. ; as dist. fr. οἶδα know by reflection, γιγνώσκω, = know by observation, γνόντες δὲ εἰδότας περιορᾶν Th. 1.69; ἐγὼ δ’ οἶδ’ ὅτι γιγνώσκετε τοῦτον ἅπαντες D. 18.276; χαλεπόν ἐστι τὸ γνῶναι εἰ οἶδεν ἢ μή it is hard to perceive whether one knows or not, Arist. APo. 76a26; discern, distinguish, recognize, ὄφρ’ εὖ γιγνώσκῃς ἠμὲν θεὸν ἠδὲ καὶ ἄνδρα Il. 5.128; ἀσπίδι γιγνώσκων by his shield, ib. 182; ironically, εὖ νύ τις αὐτὸν γνώσεται he will learn him to his cost, 18.270; νῦν ἔγνων τὸν Ἔρωτα Theoc. 3.15; sts. c. gen., γνώτην ἀλλήλων were aware of…, Od. 21.36, cf. 23.109. folld. by relat. clauses, γιγνώσκω δ’ ὡς… I perceive that…, 21.209; ἔγνως ὡς θεός εἰμι Il. 22.10; ἔγνωκας ὡς οὐδὲν λέγεις Ar. Nu. 1095; γ. ὅτι… Heraclit. 108, A. Pr. 104, 379, etc. ; ἵν’ εἰδῆτε ὑμεῖς καὶ γνῶτε ὅτι… D. 21.143; γνώμεναι εἴ μιν… φοβέουσι Il. 21.266; γ. τί πέπονθε πάθος Pl. Phlb. 60d; c. acc. and relat. clause, Τυδείδην δ’ οὐκ ἂν γνοίης, ποτέροισι μετείη Il. 5.85; γ. θεοὺς οἵτινές εἰσι Heraclit. 5; Σωκράτην γ. οἷος ἦν X. Mem. 4.8.11; τοὺς Πέρσας γ. ὅτι… Id. Cyr. 2.1.11; also ἀλλοτρίας γῆς γ. ὅτι δύναται φέρειν Id. Oec. 16.3; c. part., ἔγνων μιν… οἰωνὸν ἐόντα perceived that he was…, Od. 15.532; γνόντες οὐδεμίαν σφίσι τιμωρίαν οὖσαν Th. 1.25; ἔγνωκα… ἠπατημένη S. Aj. 807; ἔγνων ἡττημένος I felt that I was beaten, Ar. Eq. 658; χρυσῷ πάττων μ’ οὐ γιγνώσκεις Id. Nu. 912, cf. Antipho 5.33, X. Cyr. 7.2.17; c. gen., ὡς γνῶ χωομένοιο when he was aware of…, Il. 4.357, cf. Pl. Ap. 27a; c. inf., ἵνα γνῷ τρέφειν τὴν γλῶσσαν ἡσυχεστέραν S. Ant. 1089; c. acc. et inf., recognize that…, Th. 1.43, etc. ; take a thing to mean that…, Hdt. 1.78; c. dupl. acc., perceive or know another to be…, οἵους γνώσεσθε τοὺς ἀνθρώπους X. An. 1.7.4; abs., ὁ γιγνώσκων the perceiver, opp. τὰ γιγνωσκόμενα the objects perceived, Pl. R. 508e; also ὁ γ.
one who knows, a prudent person, ib. 347d; — Pass., εἰ γνωσθεῖεν ᾧ… if it were known of them in what…, Id. Prt. 342b.
form a judgement, think, ταὐτά Hdt. 9.2; τἀναντία τούτοις γ. X. HG 2.3.38; οὕτω γ. Id. An. 6.1.19; τὰ δίκαια γ. Lys. 22.2; ἃ γιγνώσκω λέγειν (= τὴν γνώμην λ.) D. 4.1; περὶ τῆς βοηθείας ταῦτα γιγνώσκω Id. 1.19; τοῦτο γιγνώσκων, ὅτι… Men. 572, cf. 648; ὡς ἐμοῦ ἀγωνιουμένου οὕτω γίγνωσκε X. Cyr. 2.3.15; abs., αὐτὸς γνώσῃ see thou to that, Pl. Grg. 505c; esp. in dialogue, ἔγνων I understand, S. Aj. 36; ἔγνως you are right, Id. Tr. 1221, E. Andr. 883; ἔγνωκας ; Lat. tenes ? Nausicr. 1.5; judge, determine, decree that…, c. acc. et inf., Hdt. 1.74, 6.85, Isoc. 17.16; c. inf., determine to…, And. 1.107; — Pass., to be pronounced, of a sentence or judgement, Th. 3.36; παρανόμως γνωσθεῖσα δίαιτα D. 33.33, cf. 59.47; κρίσις ἐγνωσμένη ὑπό τινος Isoc. 6.30. Pass., of persons, to be judged guilty, A. Supp. 7; γνωσθέντα ζημιοῦσιν οἱ νόμοι Arist. Rh. Al. 1431b30; τεθνάτω ἐὰν γνωσθῇ, ἐὰν δὲ φυγὴ γνωσθῇ, φευγέτω IG1². 10.29. pf. Pass. with act. sense, ὡμολόγηκεν ὑμᾶς ὑπάρχειν ἐγνωσμένους are determined, D. 18.228 (sed leg. ἡμᾶς).
know carnally, Men. 558.5, Heraclid. Pol. 64, LXX Ge. 4.1, al., Ev. Matt. 1.25, Plu. Galb. 9, etc. γ. χάριν, = εἰδέναι χάριν, D.C. 39.9. causal, make known, celebrate, γνώσομαι τὰν ὀλβίαν Κόρινθον Pi. O. 13.3 acc. to Sch. ad loc., v. dub.
(Root γνω-, cf. Skt. jānāmi, jñātas, Lat. gnosco, gnotus, etc.)

erkennen, kennen ; mit Reduplication von der Wurzel ΓΝΟ, von der auch νόος, entstanden aus ΓΝώΟΣ, vgl. nosco, in Kompos. gnosco, cognosco, agnosco, dignosco ; Sp. γῑνώσκω, als var. lect. auch im Hom., vielleicht sogar überall als Lesart Aristarchs, s. z.B. Scholl. Aristonic. Il. 15.241 ; fut. γνώσομαι ; aor. ἔγνων, γνῶναι, γνούς ; ἔγνων = ἔγνωσαν Pind. P. 9.82, I. 2.23 ; vgl. ἐπιγνώῃ ; pf. ἔγνωκα, ἔγνωσμαι ; aor. p. ἐγνώσθην;
1) kennen lernen, erkennen, wahrnehmen, nach Plat. Theaet. 209e = ἐπιστήμην λαβεῖν ; Ggstz δοξάζω Rep. V.476d. Von Hom. an überall ; absolut, γιγνώσκω, φρονέω· τά γε δὴ νοέοντι κελεύεις, ich verstehe, ich begreife, Od. 16.136, 17.193, 281 ; mit accus., εὖ νύ τις αὐτὸν γνώσεται, er wird ihn (zu seinem Schaden) kennen lernen, Il. 18.270 ; vgl. Theocr. 3.15 ; τοὺς αἰτίους Plat. Phaed. 116c ; τὴν φωνήν, erkennen, Prot. 3100 ; οἵους αὐτούς, für was für Leute ihr sie ansehen, erkennen werdet, Xen. An. 1.7.4 ; τινός, Od. 23.109 ἦ μάλα νῶι γνωσόμεθ' ἀλλήλων καὶ λώιον ; 21.36 οὐδὲ τραπέζῃ γνώτην ἀλλήλων ; Il. 4.357 ὡς γνῶ χωομένοιο, als er bemerkte, daß der Andere zürnte, s. Scholl. Aristonic. u. vgl. Sengebusch Ariston. p. 6 sq.; vgl. Xen. Oec. 16.3 ; ἐμοῦ ποιοῦντος Cyr. 7.2.18. Gew. folgt ὅτι, auch ὡς, Od. 21.209 ; εἰ Il. 21.266 ; ἔγνω τὸν Ἡσίοδον ὅτι ἦν σοφός Plat. Rep. V.466c ; c. partic., ἔγνων μιν ἐσάντα ἰδὼν οἰωνὸν ἐόντα Od. 15.532 ; γνόντες οὐδεμίαν σφίσι τιμωρίαν οὖσαν, daß sie keine Hilfe bekämen, Thuc. 1.25 ; Xen. Hell. 3.1.9 ; ἔγνων ἡττημένος, ich merkte, daß ich besiegt sei, Ar. Eq. 658 ; γιγνώσκω ἀπιστούμενος Xen. Cyr. 7.2.17. – S. v. a. wiedererkennen, ἀναγνωρίζειν, Hom. Il. 15.241 νέον δ' ἐσαγείρετο θυμόν, ἀμφὶ ἐγιγνώσκων ἑτάρους, s. Scholl. Aristonic.
2) Uebh. wissen, einsehen, πᾶς ὁ γιγνώσκων, jeder Kluge, Plat. Rep. I.347d, wie Sp. auch χάριν γιγνώσκειν für εἰδέναι sagen.
3) meinen, urteilen, εἴ τις οἴεται – οὐκ ὀρθῶς ἔγνωκεν Dem. 4.29 ; ἐγνώκασι, τὸν θάνατον πᾶσι κοινὸν εἶναι Xen. An. 3.1.43 ; vgl. Cyr. 2.2.23 ; ὀρθῶς περί τινος Thuc. 2.22 ; Isocr. 4.139 u. sonst ; von richterlicher Entscheidung, erkennen, Her. 6.85 ; τὰ δίκαια Dem. 19.240 ; ἡ παρανόμως γνωσθεῖσα δίαιτα, widerrechtlich gefälltes Erkenntnis der Schiedsrichter, Dem. 33.33 ; κρίσις ἐγνωσμένη ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν Isocr. 6.30 ; bei Aesch. Suppl. 7 = verurteilen ; auch von den Beschlüssen des Rats u. der Gesetzgeber, χαλεπόν τι γ. περί τινος, hart gegen jem. verfahren, Dion.Hal. 54.7 ; übh. beschließen, bestimmen, c. acc. u. inf., Her. 1.74 ; vgl. Aesch. Spt. 632 σὺ δ' αὐτὸς γνῶθι τίνα πέμπειν δοκεῖς ; ἐγνωσμένον ἐστί, es ist beschlossen, Luc. Nigr. 3.
4) erkennen, vom Beischlaf, Callim. ep. 58.3 ; Plut. Alex. 21 u. öfter ; NT, z.B. Matth. 1.25 u. a.Sp., bes. K.S.
5) Pind. braucht faktitiv γνώσομαι Κόρινθον, ich will bekannt machen, preisen, Ol. 13.3, wie man auch 6.89 erkl.: πρῶτον μὲν Ἥραν κελαδῆσαι γνῶναί τ' ἔπειτα – εἰ φεύγομεν.