γηθέω-ῶ (f. ήσω, ao. ἐγήθησα, pf. γέγηθα) se réjouir, abs. IL. 6, 212 ; γ. φρένα, IL. 8, 559, etc. ; OD. 6, 106 ; γ. κατὰ θυμόν, IL. 13, 416 ; γ. θυμῷ, IL. 7, 189 ; etc. se réjouir dans son cœur ; γ. ἐπί τινι, SOPH. El. 1231 ; DÉM. 332, 8 ; ou τι, IL. 8, 377 ; 9, 77 ; ou τινι, HÉS. Sc. 116, se réjouir de qqe ch. ; avec un part. γήθησεν ἰδών, IL. 1, 330 ; OD. 12, 88, etc. il se réjouit à cette vue ; γέγηθας ζῶν, SOPH. Ph. 1021, tu te réjouis de vivre ; avec un part. joint au rég. νῶι γηθήσει προφανείσα (duel ; sel. d’autres, -φανέντε), IL. 8, 377, il se réjouira de nous voir toutes deux apparaître ; Ἀχιλλῆος κῆρ γηθεῖ φόνον Ἀχαιῶν δερκομένῳ (pour δερκομένου), IL. 14, 140, le cœur d’Achille se réjouit en voyant le carnage des Grecs ; avec ὅτι, IL. 17, 567 ; OD. 21, 414 ; ou οὕνεκα, OD. 18, 281, se réjouir de ce que, etc. ; rar. avec un suj. de chose : γήθησε ἦτορ, OD. 7, 269 (cf. ci-dessus κῆρ γηθεῖ), son cœur se réjouit ; participe γεγηθώς, au sens de χαίρων, ayant sujet de se réjouir, càd. sans avoir rien à craindre, impunément, SOPH. O.R. 368 (cf. χαίρων).

➳ Prés. ind. 3 sg. dor. γαθεῖ [ᾱ] THCR. Idyl. 1, 54 ; part. pl. fém. dor. γαθεῦσαι [ᾱ] THCR. Idyl. 9, 36. Impf. épq. ἐγήθεον, IL. 7, 127, 214 ; ANTH. 2, 164 ; Q. SM. 2, 630 ; 4, 17 ; ou γήθεον, Q. SM. 1, 72, etc. ; A.RH. 1, 436 ; impf. dor. ἐγάθεον [ᾱ] ANTH. 7, 425. Fut. γηθήσω, IL. 8, 378 ; 13, 416, etc. Ao. d’ord. sans augm. 3 sg. γήθησε, IL. 10, 190 ; 17, 567 ; HÉS. Th. 173 ; THGN. 10 ; etc. ; dor. γάθησε [ᾱ] PD. P. 4, 122 ; 3 pl. γήθησαν, IL. 24, 321 ; OD. 15, 165 ; OPP. H. 3, 565 ; Q. SM. 7, 173 ; postér. avec augm. 3 sg. ἐγήθησεν, A.RH. 3, 925. Pf. γέγηθα, au sens d’un prés. en poésie et en prose att. IL. 8, 559 ; OD. 6, 106 ; SOPH. Ph. 1021 ; EUR. Hec. 279 ; Hipp. 631, etc. ; AR. Eq. 1317 ; PLAT. Leg. 671 b, 931 d ; Phædr. 251 d, etc. ; rar. au sens d’un pf. 3 sg. dor. γέγαθε [ᾱ] PD. N. 3, 33. Pl.q.pf. ἐγεγήθειν, ESCHL. Pr. 157 conj. (ms. ἐπεγήθει) ; épq. γεγήθειν, IL. 11, 682 ; 13, 494 ; 3 sg. dor. γεγάθει [ᾱ] EPICH. fr. 75 Ahrens.

Étym. R. indo-europ. *geh₂d^h-, être heureux ; cf. γαίω, γάνυμαι.

3 sg. γηθεῖ (contr.) Il. 14.140, Dor. γαθεῖ Theoc. 1.54 (but pf. is always used for pres. in Trag., unless γηθούσῃ φρενί be read in A. Ch. 772, and impf. ἐπεγήθει (v. infr.) in Id. Pr. 157 (lyr.)); impf. ἐγήθεον Il. 7.127, 214; fut. γηθήσω 8.378, etc. ; aor. ἐγήθησα, Ep. γήθησα Hes. Sc. 116, Dor. γάθησα Pi. P. 4.122, cf. Limen. 7; pf. γέγηθα (in pres. sense, v. supr.), Dor. γέγαθα with 3 sg. γεγάθει Epich. 109 (imper. γέγαθι Hymn.Curet. 6), Il. 8.559, etc. ; plpf. ἐγεγήθειν restored by Elmsl. in A. Pr. 157, Ep. γεγήθειν Il. 11.683, 13.494, Boeot. 3 sg. γεγάθι Corinna Supp. 1.27. A collat. form γήθω, Dor. γάθω, mentioned by Hsch., is found in CIG 3632 (Ilium), Orph. H. 16.10, al. ; — Med., γήθομαι Q.S. 14.92, AP 6.261 (Crin.), S.E. M. 11.107; (v. γαίω): — rejoice, c. acc. rei, τίς ἂν τάδε γηθήσειεν Il. 9.77; γ. κατὰ θυμόν 13.416; νῶι γηθήσει προφανέντε will rejoice at our appearing, 8.378; freq. c. part., rejoice in doing…, γέγηθας ζῶν S. Ph. 1021; πίνων E. Cyc. 168; γεγήθει φρένα Il. 11.683 (but Ἀχιλλῆος κῆρ γηθεῖ 14.140); θυμῷ γηθήσας Hes. Sc. 116; ἃν περὶ ψυχὰν γάθησεν Pi. P. 4.122; παλαιαῖσιν ἐν ἀρεταῖς γ. Id. N. 3.33; γεγηθέναι ἐπί τινι S. El. 1231, Hierocl. in CA 5 p. 427M. ; c. dat., ἄλλος ἄλλῳ γέγαθε Axiop. 1.23; τοῖς μεγάλοις ἀεὶ κακοῖς γέγηθ’ ὁ κόσμος Sotad. 15.4; part. γεγηθώς, like χαίρων, Lat. impune, ἦ καὶ γ. ταῦτ’ ἀεὶ λέξειν δοκεῖς ; S. OT 368; but simply, cheerful, φαιδρὸς καὶ γ. D. 18.323.

fut. γηθήσω, perf. γέγηθα, mit Präsensbedeutung, sich freuen ; Hom. oft : Il. 14.140 Ἀχιλλῆος κῆρ γηθεῖ ἐνὶ στήθεσσι, v.l. γήθει ; 7.127 Πηλεύς, ὃς μέγ' ἐγήθεεν, vgl. Scholl.; 7.214 τὸν Ἀργεῖοι μὲν ἐγήθεον εἰσορόωντες, v.l. μέγ' ἐγήθεον, Scholl. Didym.; 8.559 γέγηθε φρένα ποιμήν, im Herzen ; 11.683 γεγήθει φρένα Νηλεύς, imperfect.; 13.494 αἰνείᾳ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι γεγήθει ; 13.416 ἀλλά ἕ φημι γηθήσειν κατὰ θυμόν ; mit Partizip aor., Od. 13.226 τὴν δ' Ὀδυσεὺς γήθησεν ἰδών ; Il. 8.278 τὸν δὲ ἰδὼν γήθησεν Ἀγαμέμνων ; 7.189 γήθησε δὲ θυμῷ, im Herzen ; Od. 7.269 γήθησε δέ μοι φίλον ἦτορ δυσμόρῳ ; 12.88 οὐδέ κέ τίς μιν γηθήσειεν ἰδών ; das, worüber man sich freut, im accus.: Il. 9.77 τίς ἂν τάδε γηθήσειεν, vgl. Scholl. Aristonic.; 8.377, 378 ἢ νῶι Ἕκτωρ γηθήσει προφανείσα ἀνὰ πτολέμοιο γεφύρας, Zenodot las γηθήσει προφανείσας ἰδὼν ἐς δοῦπον ἀκόντων, s. Scholl.; mit χαίρω verbunden, Od. 13.250 γήθησεν δὲ Ὀδυσσεὺς χαίρων ᾗ γαίῃ πατρωίῃ ; Il. 1.255 ἦ κεν γηθήσαι Πρίαμος Πριάμοιό τε παῖδες, ἄλλοι τε Τρῶες μέγα κεν κεχαροίατο θυμῷ, vgl. Scholl. Herodian.; Od. 15.165 οἱ δὲ ἰδόντες γήθησαν, καὶ πᾶσιν ἐνὶ φρεσὶ θυμὸς ἰάνθη, sie freuten sich über den Anblick. – Folgende : τινί, über etwas, Hes. Sc. 116 μύθῳ γηθήσας, v.l. θυμῷ ; γέγηθα ζῶν Soph. Phil. 1021 ; πίνων Eur. Cycl. 167 ; γέγαθεν ἐν ἀρεταῖς Pind. N.3.32 ; ἃν περὶ ψυχὰν γάθησεν P. 4.122 ; Ar. Pax 335, u. öfter im perf., wie Plat., z.B. Phaedr. 251b, u. Folgde ; ἐπί τινι Dem. 18.323. S. γήθω.