gén. γάλακτος (τὸ) [γᾰ]
   I lait, HOM. (IL. 4, 434 ; OD. 4, 88, etc.) etc. ; ἐν γάλακτι εἶναι, EUR. H.f. 1269 ; ἐν γάλακτι τρέφεσθαι, PLAT. Tim. 81 c, ou ἐν γάλαξι τρέφεσθαι, PLAT. Leg. 887 d, être au lait, être nourri au lait, càd. à la mamelle ; γάλα δοῦναι, XÉN. Cyn. 7, 4, donner le lait, allaiter ; prov. γάλα ὀρνίθων, AR. Vesp. 508 ; Av. 733, du lait d’oiseau, càd. chose merveilleuse (v. ci-dessous) ; fig. γάλα Ἀφροδίτης, AR. fr. 490, lait d’Aphrodite, càd. vin ; p. ext. lait de nourrice, d’où nourrice, ANTH. 7, 458 ;
   II p. anal. :
      1 suc laiteux de certaines plantes, ARSTT. Plant. 2, 9, 11 ; TH. H.P. 6, 3, 4 ; etc. ;
      2 τὸ γάλα, la voie lactée, PARMÉN. et ANAXAG. (ARSTT. Meteor. 1, 8, 4) ;
      3 ὀρνίθων γάλα, NIC. (ATH. 371 c) litt. lait d’oiseau, sorte de plante (cf. lat. ornithogalum).

➳ Gén. γάλατος, EUST. Od. 1761, 38 et 1818, 24 ; dat. γάλατι, PHÉRÉCR. (ATH. 269 a), sel. Mein. — Gén. invar. τοῦ γάλα, PLAT. COM. (EUST. Il. 961, 51).

Étym. indo-europ. *glkt, lait ; γάλα pour proto-grec *galakt, d’où *galak ; cf. lat. lac, anc. lat. lact ; gén. lactis = *glact, *glactis.

[ᾰᾰ], τό, gen. γάλακτος (also γάλακος, dat. γάλακι Call. Hec. 1.4.4, prob. in Pherecr. 108.18, cf. An.Ox. 4.338), also τοῦ γάλα indecl., Pl.Com. 238; dat. pl. γάλαξι Pl. Lg. 887d. (For γλακτ-, cf. Lat. lac for glact); — milk, ἀμελγόμενοι γ. λευκόν Il. 4.434, cf. Od. 4.88, etc. ; εὔποτον γ., εὐτραφὲς γ., A. Pers. 611, Ch. 898; ἐν γάλακτι ὤν, τεθραμμένη, at the breast, E. HF 1266, Pl. Ti. 81c; ἐν γάλαξι τρέφεσθαι Id. Lg. l.c. (so metaph, ἐν σπαργάνοις καὶ γάλαξιν εἶναι, of art, Ael. VH 8.8); διδόναι γάλα X. Cyn. 7.4; ἐμπλῆσαι γάλακτος to fill full of milk, Theoc. 24.3; metaph, οἶνος, Ἀφροδίτης γ. Ar. Fr. 596. ὀρνίθων γ. (ὄρνιθος γάλα, = ὀρνιθόγαλον, Nic. Fr. 71.5, Dsc. 2.144), prov. of rare and dainty things, Ar. V. 508, Av. 734, Men. 936; τὸ λεγόμενον, σπανιώτατον πάρεστιν ὀρνίθων γ. Mnesim. 9, cf. Ach.Tat. Intr. Ar. 4 (expld. by Anaxag. 22 as white of egg, cf. Sch. Luc. Merc. Cond. 13). ἀγαθὸν γ. a good wet-nurse, Call. Epigr. 51; οὐδ’ εἰ γ. λαγοῦ εἶχον… καὶ ταὧς, κατήσθιον Alex. 123.
milky sap of plants, Thphr. HP 6.3.4, etc.
the milky way, Parm. 11, Arist. Mete. 345a12, Arat. 476; but ὁ τοῦ γάλακτος κύκλος Euc. Phaen. p. 4M., Gem. 5.69.

ακτος, τό (nach Eust. Od. 1761.38 u. 1818.24 auch γάλατος, wonach Dind. u. Meineke in Pherecrat. frg. bei Ath. VI.269a γάλατι für γάλακτι schreiben wollen ; γάλα gen. aus Plat. com., s. Eust. Il. p. 961.51 ; – vgl. lac, γλάγος),
1) Milch, von Menschen u. Tieren, von Hom. an überall ; Hom. γάλα λευκόν Il. 4.434, 5.902 ; λευκοῖο γάλακτος Od. 9.246 ; vom μῶλυ Od. 10.304 ῥίζῃ μὲν μέλαν ἔσκε, γάλακτι δὲ εἴκελον ἄνθος ; γλυκεροῖο γάλακτος Od. 4.88 ; αἰεὶ παρέχουσιν ἐπηετανὸν γάλα θῆσθαι Od. 4.89 ; vom Kyklopen ἀνδρόμεα κρέ' ἔδων καὶ ἐπ' ἄκρητον γάλα πίνων Od. 9.297. – Pind. N. 3.75 u. Folgde ; γάλα ἔχειν, γάλα δοῦναι, ἐν γάλακτι τρέφεσθαι, von Säuglingen, Plat. Tim. 81c ; auch plur., ἐν γάλαξι Legg. X.887d ; vgl. Ael. H.A. 8.8 ; ἐν γάλακτι εἶναι Eur. Herc.Fur. 1269 ; übertr., die Amme, Callim. 43 (VII.458).
2) der Saft von Pflanzen, = ὀπός, Medic.
3) die Milchstraße, οὐράνιον Parmenid. frg. Arist. Meteor. 1.8.
4) ὀρνίθων γάλα, was bei Nic. Ath. IX.371c eine Pflanze ist, wird sprichwörtlich von seltenen leckeren Speisen u. übh. von auserlesenen Glücksgütern gebraucht, Ar. Vesp. 508 u. öfter ; nach Schol. Av. 733 ἐπὶ τῶν λίαν εὐδαιμονούντων – ἢ ἐπὶ τῶν σπανίων καὶ δυσευρέτων ἀγαθῶν ; vgl. Luc. Merc.cond. 13, Strab. XIV.1.15, bes. Diog. 3.92.

γάλα, -ακτος, τό
[in LXX for חלב ;]
milk: 1Co.9:7. Metaph., of elementary Christian teaching: 1Co.3:2, Heb.5:12, 13; τὸ λογικὸν ἄδολον γ., the rational (spiritual) genuine milk (see Hort, in l.), 1Pe.2:2 (in support of AV, milk of the word, see ICC, in l.).†
(AS)