'βιόω-ῶ (impf. ἐϐίουν, f. βιώσομαι, ao.1 ἐϐίωσα, ao.2 att. ἐϐίων, pf. βεϐίωκα) :
      1 vivre, IL. 8, 429 ; ARSTT. Juv. 12 ;
      2 passer sa vie : βίον βιοῦν, PLAT. Lach. 188 a, etc. passer sa vie ; βιοῦν καλῶς, εὐσεϐῶς, φαύλως, etc. ATT. (DÉM. 601, 2, etc.) vivre honnêtement, pieusement, bassement, etc. ; avec un pron. neutre : ἀπ' αὐτῶν ὧν αὐτὸς βεϐίωκεν ἄρξομαι, DÉM. 270, 19, je commencerai par le détail de sa vie ; au pass. τὰ πεπραγμένα καὶ βεϐιωμένα, DÉM. 609, 2, 3, ce qu’on a fait et la vie qu’on a menée ; βεϐιωμένος βίος, DÉM. 403, 25, la vie qu’on a vécue ; impers. βεϐίωταί μοι, DÉM. 617 fin, la vie s’est passée pour moi, j’ai vécu ;

Moy. :
      1 intr. passer sa vie, vivre, HDT. 2, 177 ; ARSTT. Nic. 10, 9, 11 ;
      2 tr. faire vivre, sauver la vie à, acc. OD. 8, 468.

➳ Prés. part. ion. plur. βιεῦντες, Ps.-PHOCYL. 229. Fut. βιώσομαι, EUR. Alc. 784 ; AR. Eq. 699 ; XÉN. Cyr. 5, 4, 34, etc. ; postér. βιώσω, APP. Civ. 4, 119 ; DL. 2, 68 ; LUC. Nav. 26, etc. ; inf. poét. βιωσέμεν, ORPH. Lith. 624. Ao.1 ἐϐίωσα, ion. (HDT. 1, 163 ; 2, 133 ; HPC.) ou de prose réc. (ARSTT. H.A. 5, 14, 15 ; 7, 4, 20 ; PLUT. Ant. 86 ; LUC. Macr. 8, etc.), rare chez les Att. XÉN. Œc. 4, 18 (vulg.) ; PLAT. Phæd. 113 d. Ao.2 ἐϐίων, plus us. ISOCR. 203 c ; IS. 38, 14 ; impér. 3 sg. βιώτω, IL. 8, 429 ; sbj. 3 sg. βιῷ, PLAT. Leg. 872 c ; opt. βιῴην, PLAT. Gorg. 512 e, Tim. 89 c ; inf. βιῶναι, (au sens du prés. dans Hom. IL. 10, 174 ; 15, 511 ; OD. 14, 359) ; SOPH. O.R. 1488, etc. ; part. βιούς, HDT. 9, 10 ; THC. 2, 53, etc. ; fém. βιοῦσα, ANTH. App. 262. — Pass. fut. part. βιωθησόμενος, M. ANT. 9, 30. Pf. (v. ci-dessus). — Moy. fut. épq. réc. 2 pl. βώσεσθε (p. βιώσ-), A.RH. 1, 685. — Les Att. emploient d’ord., au lieu du prés. et de l’impf. act., les temps correspondants de ζάω. — Sur la forme βιόμεσθα, qqf. rattachée à βιόω, v. *βίομαι.

Étym. βίος.

'

βιοῖ Arist. HA 558a20; βιοῦσι Democr. 200, Arist. HA 576b2; βιοῦν E. Fr. 238, etc. ; part. βιοῦντες Arist. HA 566b24; subj. βιῶσι Emp. 15.2; impf. ἐβίουν Hp. Epid. 5.48; fut. βιώσομαι E. Alc. 784, Ar. Eq. 699, Pl. R. 344e, Men. Pk. 399; later βιώσω Id. Mon. 270, App. BC 4.119; aor.1 ἐβίωσα Hdt. 1.163, Pl. Phd. 113d, X. Oec. 4.18, Arist. HA 585a21; but in earlier writers aor.2 is more used, ὀβίων Isoc. 9.71, Is. 3.1 codd. ; 3 sg. imper. βιώτω Il. 8.429; subj. βιῶ Pl. Lg. 872c; opt. βιῴην Id. Ti. 89c, v.l. for βιοίη in Id. Grg. 512c; inf. βιῶναι Il. 10.174, Aeschin. 3.174, etc. ; part. βιούς Hdt. 9.10, Th. 2.53, al. ; pf. βεβίωκα Isoc. 15.27 and 28, Pl. Phd. 113d, etc. ; — Med., βιόομαι Hdt. 2.177, Arist. EN 1180a17; for aor. Med. v. βιώσκομαι ; — Pass., fut. βιωθήσομαι M.Ant 9.30; pf. βεβίωμαι (v. infr.). — In early writers pres. and impf. are mostly supplied by ζάω ; Hom. has only aor.2 :
live, pass one΄s life (opp. ζάω, live, exist), βέλτερον ἢ ἀπολέσθαι ἕνα χρόνον ἠὲ βιῶναι Il. 15.511, cf. 10.174; ἄλλος μὲν ἀποφθίσθω, ἄλλος δὲ βιώτω 8.429; βίον βιοῦν Pl. La. 188a, etc. ; β. παρανόμως, μετρίως, ἐνδόξως, D. 22.24, Lys. 16.3, Plu. 2.145f; with neut. Pron., ἀπ’ αὐτῶν ὧ αὐτὸς βεβίωκεν ἄρξομαι… from the very actions of his own life, D. 18.130; — Pass., τὰ σοὶ κἀμοὶ βεβιωμένα the actions of our life, ib. 265, cf. Isoc. 15.7, Lys. 16.1; τὰ πεπραγμένα καὶ βεβ. D. 22.53; τοιούτων ὄντων ἃ τῷ βδελυρῷ τούτῳ… βεβίωται Id. 21.151; ἐπιτηδευμάτων οἷα τούτῳ βεβίωται Id. 22.78; ὅ γε βεβιωμένος [βίος] Id. 19.200; impers., βεβίωταί [μοι] I have lived, Lat. vixi, Cic. Att. 12.2.2, 14.21.3; — Med. in act. sense, Hdt. 2.177, Arist. EN 1180a17.
survive, ἐβίω καυθείς Hp. Epid. 5.16. — βιόμεσθα (as if from βίομαι) is found h.Ap. 528 and 3 pl. βίονται Orac. ap. Phleg. Mir. 2, cf. βέομαι.

das praes. erst bei Sp. häufig, fut. βιώσομαι, Sp. βιώσω, wie Luc. nav. 26 DL. 2.68 ; aor.2 ἐβίων, βιῴην, βιῶναι, Hom. βιῶναι Il. 10.174, 15.511, Od. 14.359, βιώτω Il. 8.429 ; aor. I. ἐβίωσα bei Sp., nur die casus obliqui des partic. auch früher schon ; perf. βεβίωκα u. pass. βεβίωταί μοι, ich habe gelebt, τὰ σοὶ κἀμοὶ βεβιωμένα Dem. 18.265, u. öfter ; am meisten im guten Atticismus sind fut. u. aor.2 mit perf. im Gebrauch;
leben, vgl. βίος u. das dort über den Unterschied von βίος u. ζωή Angegebene ; βίον Plat. Lach. 188a u. öfter ; εὐσεβῶς, ὁσίως, ἡδέως usw.; βίος βεβιωμένος Rep. VI.498c ; Dem. 19.199. – Med., πάντα τινὰ Αἰγυπτίων ἀποδεικνύναι, ὅθεν βιοῦται, wovon er lebt, Her. 2.177 ; οἱ κατά τινα νοῦν βιούμενοι Arist. Eth. 10.9 ; der aor. I. transit., beleben, σὺ γάρ μ' ἐβιώσαο, κούρη Od. 8.468. Aus βιόμεσθα H.h. Apoll. 528 hat Wolf βεόμεσθα gemacht. S. βέομαι.

βιόω, -ῶ
(< βίος), [in LXX: Pro.7:2 9:6 (חיה), Job.29:18, Wis.4:4 א 1, 12:23, Sir.40:28, 4Ma.5:22 17:18 * ;]
to spend life, to live: τ. χρόνον βιῶσαι (cl., more freq. 2 aor., -ναι), 1Pe.4:2 (cf. Jb, l.with).†
SYN.: ζάω (which see). (AS)