εος-ους (τὸ) ce qu’on lance, HÉRON 122 ; d’où :
   I toute arme de trait ou de jet, projectile, part. :
      1 javelot, HOM. (IL. 4, 498, etc. ; OD. 20, 305, etc.), etc. ; ὑπὲκ βελέων, IL. 4, 465 ; ἐκ βελέων, IL. 11, 163 ; ἔξω βελῶν, XÉN. Cyr. 3, 3, 69 ; ἔξω βέλους, LUC. H. conscr. 4, hors de la portée du trait ; ἐντὸς βέλους, DS. 20, 6, etc. ; εἴσω βέλους, ARR. An. 1, 6, 8, en deçà de la portée du trait ;
      2 quartier de roc, OD. 9, 495 ;
      3 traits de la foudre, au sg. ESCHL. Pr. 358 ; SOPH. Tr. 1087 ; EUR. Suppl. 860 ; HDT. 4, 79 ; au plur. PD. N. 10, 15 ;
      4 tout projectile, toute chose lancée ou qui atteint en tombant (banc, OD. 17, 464 ; δύσομϐρα βέλη, SOPH. Ant. 359, atteintes importunes de la pluie ; τὰ βέλη, le matériel balistique, l’artillerie : ἐνεργῆ ἔστω πάντα τὰ βέλη, PHIL. BYZ. faites donner toute l’artillerie, etc.) ;
   II p. ext. arme qu’on brandit ou que darde un animal :
      1 dard d’un scorpion, ESCHL. fr. 165 ; OPP. H. 1, 591 ;
      2 épée, SOPH. Aj. 658 ; EUR. El. 1159 ; AR. Ach. 345 ;
      3 c. βελόνη, EL. V.H. 9, 13 ;
      4 flèches ou traits (d’Apollon pour les hommes, d’Artémis pour les femmes) qui procurent une mort douce et soudaine, IL. 24, 759 ; OD. 3, 280 (v. ἀγανός) ;
      5 p. anal. en parl. de tout ce qui cause une douleur vive et aiguë (douleur causée par un coup, IL. 14, 439 ; douleurs de l’enfantement, IL. 11, 269 ; THCR. Idyl. 27, 28 ; souffrance causée par le froid, SOPH. Ant. 358 ; etc.) ;
      6 fig. en parl. de tout ce qui blesse ou atteint le cœur ou l’esprit (regards qui portent dans le cœur ou qui expriment l’amour, ESCHL. Ag. 742 ; ou la pitié, ESCHL. Ag. 240 ; p. suite, traits de l’amour, ESCHL. Pr. 649 ; p. ext. douleur que cause l’amour, ARISTÉN. 1, 16 ; HLD. 318 ; en parl. d’angoisses, de crainte, PD. N. 1, 71 ; en parl. d’arguments dans une discussion, ESCHL. Eum. 679 ; PLAT. Phil. 23 b.

Étym. βάλλω.

εος, τό, missile, esp.
arrow, dart, freq. in Hom. ; of the piece of rock hurled by the Cyclops, πόντονδε βαλὼν β. Od. 9.495; of an ox΄s leg thrown by one of the suitors at Ulysses, 20.305; of a stool, 17.464; ὑπὲκ βελέων out of the reach of darts, out of shot, Il. 4.465; ἐκ βελέων 11.163; ἔξω βελῶν X. Cyr. 3.3.69, etc. ; ἔξω βέλους Arr. An. 2.27.1, Luc. Hist. Conscr. 4; opp. ἐντὸς βέλους, D.S. 20.6, Arr. An. 1.2.5; εἴσω β. παρελθεῖν ib. 1.6.8. used of any weapon, as a sword, Ar. Ach. 345, cf. S. Aj. 658; an axe, E. El. 1159; the sting of a scorpion, A. Fr. 169; of the gad-fly, Id. Supp. 556. ἀγανὰ βέλεα of Apollo, Il. 24.759, Od. 3.280, and of Artemis, ib. 5.124, denote sudden, easy death of men and women respectively; βέλος ὀξύ, of Ilithyia, pangs of childbirth, Il. 11.269, cf. Theoc. 27.29. after Hom. of anything swift-darting, Διὸς βέλη the bolts of Zeus, lightnings, Pi. N. 10.8, cf. Hdt. 4.79, etc. ; Ζηνὸς ἄγρυπνον β. A. Pr. 360; πύρπνουν β. ib. 917; βέλεσι πυρπνόου ζάλης, of a storm, ib. 373; πάγων δύσομβρα β. S. Ant. 358; metaph, ὀμμάτων β.
glance of the eye, A. Ag. 742; φίλοικτον β. a piteous glance, ib. 241 (lyr.); ἱμέρου β. the shaft of love, Id. Pr. 649; θυμοῦ βέλη S. OT 893 (s.v.l.); of arguments, πᾶν τετόξευται β. A. Eu. 679, cf. Pl. Phlb. 23b; β. τὰ ἀπὸ τοῦ στόματος, of invective, Lib. Or. 51.8; of mental anguish or fear, ἄτλατον β. Pi. N. 1.48 (v.l. δέος) ὁ φθόνος αὐτὸς ἑαυτὸν ἑοῖς βελέεσσι δαμάζει AP 10.111.
engine of war, Ph. Bel. 82.8; pl., artillery, ib. 97.10. (Cf. βάλλω, Lith. gélti ΄sting΄, gēlà ΄sharp pain΄, OHG. quelan ΄feel sharp pain΄. Root g^uel- ΄pierce΄, cf. δέλλιθες.)

(βαλεῖν, Umlaut ε für ᾰ), τό, Wurfgeschoß, πᾶν τὸ βαλλόμενον ; Hom. Il. 11.657 ὅσσοι δὴ βέλεσιν βεβλήαται ; 11.380 βέβληαι, οὐδ' ἅλιον βέλος ἔκφυγεν ; 12.458 ἐρεισάμενος βάλε μέσσας, εὖ διαβάς, ἵνα μή οἱ ἀφαυρότερον βέλος εἴη ; Od. 16.277 ἤν περ καὶ διὰ δῶμα ποδῶν ἕλκωσι θύραζε ἢ βέλεσιν βάλλωσι ; Od. 20.305 οὐκ ἔβαλες τὸν ξεῖνον· ἀλεύατο γὰρ βέλος αὐτός ; 9.495 πόντονδε βαλὼν βέλος ; öfters Pfeile, geschleuderte Lanzen, Wurfspieße ; Od. 17.464 ist βέλος ein geschleuderter Schemel, 20.305, ein geschleuderter Ochsenfuß, 9.495, ein geschleuderter Felsblock, Il. 12.458, ein geschleuderter Stein, Scholl. Aristonic. ἡ διπλῆ, ὅτι πᾶν τὸ βαλλόμενον βέλος λέγει, καὶ νῦν τὸν λίθον ; Apollon. Lex. Homer. p. 51.8 βέλος πᾶν τὸ βαλλόμενον, κἂν λίθος εἴη· » ὡς καὶ νῦν πόντοιο δὲ βαλὼν βέλος ἤγαγε νῆα (Od. 9.495)«. Homerisch Xen. An. 5.2.14 καὶ τὰ βέλη ὁμοῦ ἐφέρετο, λόγχαι, τοξεύματα, σφενδόναι καὶ πλεῖστοι δ' ἐκ τῶν χειρῶν λίθοι· ἦσαν δὲ οἳ καὶ πῦρ προσέφερον. Ὑπὸ δὲ τοῦ πλήθους τῶν βελῶν ἔλιπον οἱ πολέμιοι τά τε σταυρώματα καὶ τὰς τύρσεις. Bei Sp. auch alle von Wurfmaschinen geschleuderten Geschosse. Hom. Il. 4.465 ἕλκε δ' ὑπὲκ βελέων, aus dem Bereich der Geschosse ; 11.163 Ἕκτορα δ' ἐκ βελέων ὕπαγε Ζεὺς ἔκ τε κονίης ἔκτ' ἀνδροκτασίης ἔκθ' αἵματος ἔκ τε κυδοιμοῦ ; ἔξω βελῶν Xen. Cyr. 3.3.69 ; ἐκτὸς βέλους Luc. Qu. Hist. 4 ; ἐντὸς βέλους Pol. 8.7. – Unhomerisch, katachrestisch = das Schwert, Soph. Aj. 658 ; ὀξύθηκτον Eur. El. 1159 ; Ar. Ach. 345. – Διὸς βέλεα, die Blitze, Pind. N. 10.8 ; πυρπάλαμον β. Ol. 11.84 ; öfter ; Ζηνὸς ἄγρυπνον Aesch. Prom. 358 ; πυρπνόον 919 ; κεραυνοῦ 435 ; Soph., z.B. Tr. 1087 ; Eur.; Ar. Av. 1712 ; vom Sturm Aesch. Prom. 371 ; βέλος ἐνέσκηψε θεός Her. 4.79. – Uebertragen, von Geburtswehen, Hom. Il. 11.269 ὡς δ' ὅτ' ἂν ὠδίνουσαν ἔχῃ βέλος ὀξὺ γυναῖκα, δριμύ, τό τε προϊεῖσι μογοστόκοι εἰλεί θυιαι ; Theocrit. 27.27 ὠδίνειν τρομέω· χαλεπὸν βέλος Εἰλειθυίας ; vgl. Opp. H. 1.591. Vom Tode, Zenodots Lesart Il. 11.451 φθῆ σε βέλος θανάτοιο κιχήμενον, οὐδ' ὑπάλυξας, Aristarch τέλος θανάτοιο ; vgl. 11.439 γνῶ δ' Ὀδυσεὺς ὅ οἱ οὔ τι τέλος κατακαίριον ἦλθεν, wo Zenodot ebenfalls βέλος las, s. Scholl. Aristonic. und Didym. zu beiden Stellen. Ferner übertragen von allem, was einen plötzlichen Eindruck, bes. einen schmerzhaften auf das Gemüt macht, ἄτλατον β. ἔπληξε γυναῖκας Pind. N. 1.48 ; ἱμέρου Aesch. Prom. 652 ; φίλοικτον Ag. 232 ; μαλθακὸν ὀμμάτων 722 ; von verwundenden Worten, Eum. 646 ; Plat. Phil. 23b, Symp. 219b. – Ein Paar Stellen sind im Hom., wo Aristarch βέλος = Wunde nahm : Il. 8.513 ἀλλ' ὥς τις τούτων γε βέλος καὶ οἴκοθι πέσσῃ, βλήμενος ἢ ἰῷ ἢ ἔγχεϊ ὀξυόεντι, Scholl. Aristonic. ἡ διπλῆ, ὅτι βέλος εἴρηκε τὸ τρῶμα ὁμωνύμως τῷ τιτρώσκοντι ; 14.439 βέλος δ' ἔτι θυμὸν ἐδάμνα, Scholl. Aristonic. ὅτι βέλος τὸν βεβλημένον τόπον. Vgl. Lehrs Aristarch. p. 70. Bei Aristaenet. βέλος καρδίας.

βέλος, -εος, τό
(< βάλλω), [in LXX chiefly for חֵץ ;]
a missile, a dart: Eph.6:16.†
(AS)