Bailly
'
qqf. att.
αὕτως,
adv. : 1 ainsi même, de cette façon même, justement ainsi : αὔτως… ὥστε, IL.
22, 125 ; αὔτως… ὅπωσπερ, SOPH.
Aj. 1179, justement de même… que ; ὧδ' αὔτως, SOPH.
Tr. 1040 ; ὣς δ' αὔτως (
postér. ὡσαύτως,
v. ce mot), sel. d’autres ὧς δ' αὔτως, IL.
3, 339 ; OD.
3, 64, etc. ainsi même, justement ainsi ;
2 avec idée de continuité, toujours de même, encore ainsi, comme auparavant, comme autrefois, IL.
18, 338 ; OD.
13, 336 ; 20, 130 ; avec ἔτι, λευκὸν ἔτ' αὔτως, IL.
23, 268, encore aussi blanc (
litt. encore de même),
en parl. d’un chaudron, cf. IL.
24, 413, 726 ; καὶ αὔτως, IL.
1, 520 ; 9, 599, et toujours ainsi, sans cesser ;
3 avec idée de restriction, ainsi (et pas plus) : αὔτως ἐπὶ τάφρον ἰών, IL.
18, 198, allant vers le fossé tel que tu es (sans armes) ; δίδωμι δέ σοι τόδ' ἄεθλον αὔτως, IL.
23, 621, et je te donne ce prix sans autre effort pour que tu le gagnes,
càd. sans que tu combattes ;
en un sens de blâme : τί σὺ κήδεαι αὔτως ἀνδρῶν ; IL.
6, 55, pourquoi prends-tu soin de ces hommes de cette façon ?
càd. pourquoi ne prends-tu pas plus de soin d’eux ? ;
4 en mauv. part, comme cela, par à peu près, οὐκ αὔτως μυθήσομαι, ἀλλὰ σὺν ὅρκῳ, OD.
14, 151, et je ne parlerai point par à peu près (
litt. comme cela), mais j’affirmerai par serment ; ἔμ' αὔτως ἧσθαι δευόμενον ; IL.
1, 133, (veux-tu) que je reste, comme cela, dépossédé ? ἢ αὔτως κεῖται ἀκηδής, OD.
20, 130, ou bien reste-t-il là, comme cela, privé de soins ?
Cf. IL.
3, 220 ; OD.
4, 665 ; 20, 379, etc. ; par suite synon. de sans raison, vainement : αὔτως ῥ' ἐπέεσσ' ἐριδαίνομεν, IL.
2, 342, nous nous querellons comme cela (
càd. vainement) en paroles ;
en ce sens qqf. joint à un adv. μὰψ αὔτως, IL.
20, 348, comme cela, vainement.
Étym. αὐτός.
'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
Adv. ; in this very manner, even so, γυμνὸν ἐόντα αὔ. ὥς τε γυναῖκα unarmed just as I am like a woman, Il. 22.125; in the self-same way, likewise, σὺν δ’ αὔ. ἐγώ S. Ant. 85, cf. Numen. ap. Ath. 7.328d; αὔ. ὅπωσπερ… S. Aj. 1179; αὔ., ὧδ’ αὔ., ὥς μ’ ὤλεσεν Id. Tr. 1040 (lyr.); αὔ. ὡς… Hes. Th. 702, A.R. 1.90; c. dat., γυναιξὶν αὔ. Anacr. 21.14; hence ὡσαύτως, in Hom. always ὡς δ’ αὔτως, as in Pl. Phd. 102e, X. An. 5.6.9. in a contemptuous sense, just so, τίη σὺ κήδεαι αὔ. ἀνδρῶν; why take you no better care? v.l. for οὕτως in Il. 6.55; οἴχεται αὔ. has gone off just as he pleased, Od. 4.665; joined with words implying contempt, νήπιος αὔ. a mere child, Il. 24.726, cf. 6.400; μὰψ αὔ. 20.348; ἀνεμώλιον αὔ. 21.474; αὔ. ἄχθος ἀρούρης Od. 20.379, etc. ; so, in vain, οὐκ αὔ. μυθήσομαι 14.151, cf. Il. 2.342, etc. in reference to the past, just as before, as it was, ἧσθαι, κεῖσθαι, Il. 1.133, 18.338, Od. 20.130; λευκὸν ἔτ’ αὔ. still white as when new, Il. 23.268; ἔτι κεῖται αὔ. ἐν κλισίῃσι just as he was, 24.413; καὶ αὔ.
still, unceasingly, 1.520. (From αὐτός, hence αὔτως in Homer, cf. Il. 23.268, Od. 14.151 (from αὕτη with Aeol. psilosis acc. to Eust. 235.5, al.); but αὕτως is usu. written in codd. of Trag. Gramm. were divided as to etym. and accent, cf. A.D. Adv. 174.1, EM 172.34, and distd. αὕτως ΄likewise’ from αὔτως ΄in vain΄. Dam. Pr. 178 uses αὕτως, = of itself (from αὑτοῦ).)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
adv. von αὐτός, mit äolischer Betonung, s. Hermann zum Viger. 735f ; man unterscheidet αὔτως, »vergebens«, von αὕτως, »so« ; vgl. Buttmann Lexil. 1.35 ff ; Bekker schreibt im Homer überall αὔτως, mit spirit. len., s. Il. 1.133, 520, 2.138, 342, 3.220, 339, 5.255, 6.400, 7.100, 430, 9.195, 599, 10.25, 50, 11.388, 13.104, 14.18, 15.128, 513, 16.117, 17.143, 450, 633, 18.198, 338, 584 (Zenodot οὕτως, Aristarch αὔτως, Scholl. Aristonic., s. Friedlaender). 20.348, 21.474, 22.125, 484, 23.74, 268, 621, 24.413, 726, Od. 3.64, 4.665, 6.143, 166, 9.31, 12.284, 13.281, 336, 14.151, 15.83, 16.111, 143, 313, 17.309, 20.130, 238, 379, 21.203, 225, 22.114, 24.409 ; v.l. Il. 4.17 (Bekker εἰ δ' αὖ πως τόδε πᾶσι φίλον καὶ ἡδὺ γένοιτο). 6.55 (Bekker τίη δὲ σὺ κήδεαι οὕτως ἀνδρῶν). 13.447 (Bekker ἐπεὶ σύ περ εὔχεαι οὕτως). 21.106 (Bekker τίη ὀλοφύρεαι οὕτως) Od. 10.281 (Bekker πῇ δ' αὖτ', ὦ δύστηνε, δι' ἄκριας ἔρχεαι οἶος).
1) ebenso, gerade so, Il. 22.125 αὔτως ὥς τε γυναῖκα – κτενέει ; vgl. αὔτως ὡς ὅτε Hes. Th. 702 ; Theogn. 1249 ; Soph. Ant. 85, O.R. 931 u. öfter ; γυναιξὶν αὔτως Anacr. 66.22. In Prosa ist dafür ὡσαύτως im Gebrauch ; bei Hom. ἃς δ' αὔτως. Od. 9.31 ; bei den Att. einzeln ὧδ' αὔτως, Soph. Tr. 1029.
2) eben noch so, in Beziehung auf einen vergangenen Zustand, κείσεαι αὔτως Il. 18.338, wo sich die Bdtg »ohne daß Jemand sich um dich bekümmerte« anschließt, wie αὔτως κεῖται ἀκηδής Od. 20.130 ; λευκὸν ἔτ' αὔτως, noch so weiß wie sonst, Il. 23.268 ; ἔτι κεῖνος κεῖται αὔτως, die Leiche liegt noch so wie sonst da, d.i. unverwest, 24.413.
3) in Beziehung auf den gegenwärtigen Zustand, gleich so, wie ich gerade bin, ἀλλὰ καὶ αὔτως ἀντίον εἶμ' αὐτῶν Il. 5.255 ; ἀλλ' αὔτως ἐπὶ τάφρον ἰών, wie du bist, ohne Waffen, 18.198 ; καὶ αὔτως, auch so schon, auch ohne diese Umstände, 1.520 ; vgl. 9.599. Vgl. Theocr. 2.133, 3.30. Dah.
4) so, ohne Weiteres, δίδωμι δέ τοι τόδ' ἄεθλον αὔτως· οὐ γὰρ πύξ γε μαχήσεαι Il. 23.621 ; dah. »schlechtweg«, οὐκ αὔτως μυθήσομαι, ἀλλὰ σὺν ὅρκῳ Od. 14.151 ; ἀλλ' αὔτως ἄχθος ἀρούρης 20.379, nur so eine Last der Erde. Hieraus fließen die Bdtgn :
a) unbedacht, leichtsinnig, αὔτως ἐριδαίνομεν Il. 2.342.
b) vergeblich, umsonst, ἦ νύ τοι αὔτως οὔατ' ἀκουέμεν ἔστι Il. 15.128 ; Αἴας πῆλ' αὔτως ἐν χειρὶ κόλον δόρυ 16.117 ; ἦ σ' αὔτως κλέος ἐσθλὸν ἔχει φύξηλιν ἐόντα 17.143. Hom. vrbdt damit Wörter, in denen schon der Begriff des Vergeblichen, Törichten liegt, μὰψ αὔτως Il. 20.348, ἀνεμώλιον αὔτως 21.474, νήπιος αὔτως 22.484, ἄφρονά τ' αὔτως 3.220.
Bei späteren Epikern finden sich noch einzelne Spuren desselben Gebrauchs, λεπτὴ ὁρμιή – ἄπλοκος αὔτως Opp. Hal. 3.469, ohne weiteres, ungeflochten ; εἴκαθον αὔτως, ohne weiteres, von selbst, Ap.Rh. 2.790 ; ὅπλα αὔτως γανόωντα, vergeblich, Mel. 115 (VI.163). – Auch Luc. Pseudol. 3 sagt μὴ προεκχέῃς αὔτως, wo Schol erkl. ματαίως.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)