(f. άσω), parler ou agir sur-le-champ, càd. sans préparation, improviser, XÉN. Mem. 3, 5, 21 ; PLAT. Crat. 413 d ; avec un acc. τὰ δέοντα, THC. 1, 138, prendre à la hâte les mesures nécessaires ; en mauv. part, agir avec précipitation, sans réflexion, à la légère, PLAT. Euthyphr. 16 a ; Euthyd. 278 e ; περί τινος, PLAT. Euthyphr. 5 a, Phædr. 236 d ; ISOCR. 196 e ; περί τι, ARSTT. Pol. 7, 4, 13 ; εἴς τι, ESCHN. 76, 12, au sujet ou à l’égard de qqe ch.

Étym. αὐτοσχέδιος.

aor. part. Pass. -ασθείς Stratt. 4 D. ; (< αὐτοσχέδιος): — act or speak offhand, extemporize, Pl. Cra. 413d, Mx. 235c, X. Mem. 3.5.21. c. acc., extemporize, τὰ δέοντα Th. 1.138, cf. X. HG 5.2.32. mostly in bad sense, act, speak, or think unadvisedly, v.l. in Pl. Euthd. 278e; αὐ. καὶ καινοτομεῖν περὶ τῶν θείων Id. Euthphr. 5a, cf. Ap. 20c, Isoc. 9.41, D. 61.43; περί τι Pl. Euthphr. 16a, Arist. Pol. 1326b19; εἰς τὰ τῶν Ἐλλήνων σώματα Aeschin. 3.158.

aus dem Stegereif, ohne Vorbereitung etwas tun, teils im guten Sinne. vom Themistokles, αὐτοσχεδιάζειν τὰ δέοντα ἐγένετο κράτιστος, schnell entschlossen tat er das Nötige, Thuc. 1.138 ; dem οὐ προσταχθέντα ὑπὸ τῆς πόλεως πράττειν entsprechend, Xen. Hell. 5.2.32 ; bes. aus dem Stegereif sprechen, Plat. Menex. 235c ; περί τινος Phaedr. 236d ; so sagt Isocr. 13.9 von den Sophisten χεῖρον γράφοντες τοὺς λόγους ἢ τῶν ἰδιωτῶν τινες αὐτοσχ.; häufiger mit einem tadelnden Nebenbegriff, ohne Ueberlegung, unbesonnen handeln, ὑπ' ἀγνοίας Plat. Euth. 16a ; vgl. Apol. 20c ; Xen. Mem. 3.5.21 ; dem ἐπίστασθαι entgeggstzt, Dem. 61.43 ; εἰς τὰ τῶν Ἑλλήνων σώματα Aesch. 3.158. Bei Isocr. οὐκ ὀλιγωρεῖν οὐδ' αὐτ. περὶ τῶν πραγμάτων 9.41.