Lewis Short
vīta (noun F) : (
* Gen. sing. vitaï, Lucr. 1, 415; 2, 79; 3, 396), f. vivo; Sanscr. gīv, to live; Gr. βίος, life, life.
* Lit.
* In gen.: tribus rebus animantium vita tenetur, cibo, potione, spiritu,Cic. N. D. 2, 54, 134: dare, adimere vitam alicui,id. Phil. 2, 3, 5: necessaria praesidia vitae,id. Off. 1, 17, 58: in liberos vitae necisque potestatem habere,Caes. B. G. 6, 19: exiguum vitae curriculum,Cic. Rab. Perd. 10, 30: ego in vitā meā nullā umquam voluptate tantā sum adfectus, etc.,id. Att. 5, 20, 6: vitam agere honestissime,id. Phil. 9, 7, 15; cf.: degere miserrimam,id. Sull. 27, 75: vitam in egestate degere,id. Rosc. Am. 49, 144: tutiorem vivere,Cic. Verr. 2, 2, 47, § 118: profundere pro aliquo,id. Phil. 14, 11, 30 fin.: amittere per summum dedecus,id. Rosc. Am. 11, 30: auferre alicui,id. Sen. 19, 71: in vitā manere,id. Fam. 5, 15, 3: in vitā diutius esse,id. Q. Fr. 1, 3, 5: e vitā discedere,id. Fam. 2, 2; cf. cedere,id. Brut. 1, 4: vitā cedere,id. Tusc. 1, 15, 35: de vitā decedere,id. Rab. Perd. 11: vitā se privare,id. de Or. 3, 3, 9: vitā aliquem expellere,id. Mur. 16, 34: si vita suppetet,id. Fin. 1, 4, 11: si mihi vita contigerit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 1: ne ego hodie tibi bonam vitam feci,a pleasant life,Plaut. Pers. 4, 8, 3: bonam vitam dare,id. Cas. 4, 4, 21; cf., on the other hand: malae taedia vitae,Ov. P. 1, 9, 31.
* Transf.
* A living, support, subsistence (Plautinian; syn. victus): vitam sibi repperire,Plaut. Stich. 3, 2, 9; cf.: neque illi concedam quicquam de vitā meā,id. Trin. 2, 4, 76.
* A life, i. e. a course of life, career, as the subject of biography: in hoc exponemus libro de vitā (al. vitam) excellentium imperatorum, Nep. praef. § 8; id. Epam. 4 fin.: vitae memoriam prosā oratione composuit,Suet. Claud. 1 fin.: propositā vitae ejus velut summā,id. Aug. 9: referam nunc interiorem ac familiarem ejus vitam,id. ib. 61; cf. Serv. Verg. A. 1, 368: qui vitas resque gestas clarorum hominum memoriae mandaverunt,Gell. 1, 3, 1.
* The duration of life (in plants, etc.), duration: arborum immensa,Plin. 16, 44, 85, § 234; 16, 44, 90, § 241; Pall. 12, 7, 17.
* An existence, a being, of spirits in the infernal regions: tenues sine corpore vitae,Verg. A. 6, 292; cf. id. ib. 12, 952.
* The living, i. e. mankind, the world; like Gr. βίος (poet. and in postAug. prose): rura cano, rurisque deos, his vita magistris Desuevit quernā pellere glande famem,Tib. 2, 1, 37: agnoscat mores vita legatque suos,Mart. 8, 3, 20: verum falsumne sit, vita non decrevit,Plin. 8, 16, 19, § 48: alias in tumultu vita erat,id. 13, 13, 27, § 89.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary