LAT

Lewis Short

(adj.adv.) : vānus, a, um, adj.etym. dub.; cf. vaco
* That contains nothing, empty, void. vacant.
* Lit. (rare; not in Cic.): sed illos Exspectata seges vanis elusit aristis,Verg. G. 1, 226: leve ac vanum granum,Col. 2, 9, 13: ne vana urbis magnitudo esset,Liv. 1, 8, 5: vanior jam erat hostium acies,id. 2, 47, 4: videtis ordines raros, cornua extenta, mediam aciem vanam et exhaustam,Curt. 4, 14, 14: vanam aciem esse ratus,i. e. thin, weak,id. 4, 14, 8: non vanae redeat sanguis imagini, i. e. to the shade of the dead (so called as being without a body), Hor. C. 1, 24, 15; 3, 27, 41.
* Trop., empty as to purport or result, idle, null, groundless, unmeaning, fruitless, vain (freq. and class.): omnes dant consilium vanum, Enn. ap. Front. Ep. 2, 13 (Trag. Rel. v. 419 Vahl.): falsum aut vanum aut fictum (opp. vera),Ter. Eun. 1, 2, 24: oratio,Cic. Lael. 26, 98: vana quaedam atque inania polliceri. id. Planc. 42, 101: vana falsaque,Plin. 30, 2, 5, § 14: res tumida, vana, ventosa,Sen. Ep. 84, 11: orationi vanae crediderunt,idle, delusive,Cic. Rosc. Am. 40, 117: non bellum sed vanam imaginem belli insedisse,Liv. 3, 16, 5: verba,Ov. M. 13, 263: convicia,id. ib. 9, 303: historiae,Quint. 1, 8, 20: argumentum,id. 7, 2, 34: error,Lucr. 1, 1068: agitatio armorum,Liv. 7, 10, 8: metus,Hor. C. 1, 23, 3; Ov. H. 16, 342: gaudia,Hor. Ep. 2, 1, 188: spes,Ov. M. 14, 364: ira,Val. Fl. 8, 374; Liv. 1, 10, 4: fides,Verg. A. 4, 12: omen,Ov. M. 2, 597: vox auguris,id. ib. 3, 349: cuspis,id. ib. 8, 346: pila omnia,Liv. 7, 23, 8: pleraque tela,id. 30, 10, 13: ensis,id. 7, 10, 9: ictus,id. 34, 39, 2: promissa,Tac. A. 3, 16: vana et irrita testamenta,Suet. Calig. 38: vaniore dicendi genere inflata (gens),Quint. 12, 10, 17: sententiarum vanissimus strepitus,Petr. 1.—With abl.: postquam equestris pugna effectu quam conatibus vanior erat,Liv. 7, 7, 8: oratio non suis vana laudibus, non crimine alieno laeta,id. 4, 41, 1.
* Subst.: vānum, i, n., emptiness, nothingness, naught: ad vanum et irritum redacta victoria,brought to nothing,Liv. 26, 37, 8: nec tota ex vano criminatio erat,i. e. groundless, without cause,id. 33, 31, 4: ex vano habere spem,id. 27, 26, 1: cedit labor in vanum,Sen. Hippol. 182. —Plur.: haud vana adtulere,Liv. 4, 37, 6.—Neutr. plur. adverb.: ut vidit (Arruntem) laetantem animis ac vana tumentem,i. e. vainly, with vain show,Verg. A. 11, 854.—With gen.: corruptus vanis rerum,Hor. S. 2, 2, 25: vana rumoris,Tac. A. 4, 59.
* Vanum est, with subject-clause: vanum arbitror esse circa canis ortum angues candidos membranam eam exuere,Plin. 30, 3, 8, § 25.
* Transf., of persons, false, lying, deceptive, delusive, untrustworthy: vanus et perfidiosus et impius,false,Cic. Quint. 6, 26: vanus mendaxque,Verg. A. 2, 80: haruspices,Cic. Div. 1, 19, 36: haec mihi non vani (neque erat cur fallere vellent) Narravere senes,i. e. veracious,Ov. M. 8, 721; cf.: ingenium dictatoris,Liv. 1, 27, 1: vane Ligus frustraque animis elate superbis,Verg. A. 11, 715: vir omnium vanissimus,Vell. 2, 30, 1: invidia vulgi vanum ingenium dictatoris corrupit,weak, wavering,Liv. 1, 27, 1: ne irrisus ac vanus iisdem castris assideret, etc.,in vain,Tac. H. 2, 22 fin.—With gen.: aut ego (i. e. Juno) veri Vana feror,Verg. A. 10, 631: voti vanus,i. e. deceived,Sil. 12, 261: turba vana sanctitudinis,App. de Deo Socr. p. 43, 1.
* Esp., vainglorious, ostentatious, boastful, vain: Cn. Lentulus perincertum stolidior an vanior,Sall. H. 4, 35 Dietsch ad loc.: laudare se vani, vituperare stulti est,Val. Max. 7, 2, ext. 8.—With abl.: hunc ingenio vanum Aetoli inpulerant in spem regni,Liv. 35, 47, 7.—Hence, adv.: vānē, idly, vainly (post-class.): vane gaudere,Tert. Apol. 49: vanius excogitatum,App. Mag. p. 300, 41: praecavere vanissime,Tert. Pud. 1.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary
memory