Lewis Short
(adj.adv.) : ūnĭversus, a, um (poet. contr., unvorsum, Lucr. 4, 262; plur. OINVORSEI, S. C. Bacch.), adj. unus-verto, turned into one, combined into one whole
* All together, all taken collectively, whole, entire, collective, general, universal (opp. singuli).
* Sing.: universa provincia,Cic. Verr. 2, 2, 69, § 168: terra,id. Rep. 1, 17, 26: familia,id. Caecin. 20, 58: mare,id. Fin. 2, 34, 112; 4, 2, 3: universum mundum complecti,id. N. D. 1, 43, 120: Gallia,Hirt. B. G. 8, 39, 2: triduum,three days together,Ter. Eun. 2, 1, 18: vita,Cic. Rosc. Com. 15, 44: odium tantum ac tam universum,id. Pis. 27, 65: confusa atque universa defensio,id. Sest. 2, 5: universa et propria oratoris vis,id. de Or. 1, 15, 64: de universā philosophiā,id. Tusc. 3, 3, 6: bellum,Liv. 7, 11, 1: dimicatio,a general engagement,id. 22, 32, 2; so, pugna,id. 27, 12, 9.—Strengthened by totus: lupus Gregem universum voluit totum avortere,Plaut. Trin. 1, 2, 134.
* Substt.
* Ūnĭversi, ōrum, m., the whole body of citizens, all men together: cum crudelitate unius oppressi essent universi,Cic. Rep. 3, 31, 43: et earum urbium separatim ab universis singulos diligunt (di),id. N. D. 2, 66, 165: si universi videre optimum et in eo consentire possent, nihil opus esset pluribus,id. Rep. 1, 34, 52; Suet. Galb. 10.
* Ūnĭversum, i, n., the whole world, the universe: tum censet imagines divinitate praeditas inesse in universitate rerum: tum principia mentis, quae sunt in eodem universo, deos esse dicit,Cic. N. D. 1, 43, 120: genitor universi,Col. 3, 10, 10.
* Adverb.: in universum, as a whole, in general, generally (not in Cic. or Caes.): non nominatim, sed in universum,Liv. 9, 26, 8: terra etsi aliquando specie differt, in universum tamen aut silvis horrida aut paludibus foeda, Tac. G. 5; so id. ib. 6; Plin. 6, 17, 19, § 50.—Hence, adv.: ūnĭversē, in general, generally (cf.: omnmo, generatim, communiter): singillatim potius quam generatim atque universe loqui,Cic. Verr. 2, 5, 55, § 143: cetera universe mandavi: illud proprie, ne pateretur prorogari nobis provincias,id. Att. 5, 2, 1; App. Dogm. Plat. 3, p. 268.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary