(v. a.P. a.) : trans-ĭgo, ēgi, actum, 3, v. a.ago.
* Lit. (poet. and in post-Aug. prose).
* To drive through, i. e. to thrust or stick a weapon through (syn. traicio): per pectora transigit ensem,Sil. 13, 376: ferrum per ambos pedes,Sen. Oedip. 857.
* To carry through, to bring to an end, to finish, settle, complete, conclude, perform, accomplish, despatch, transact any business (the class. signif. of the word; syn.: absolvo, perficio).
* In gen.: negotium,Cic. Fam. 13, 14, 2; so id. Phil. 2, 9, 21; cf.: illud, quod faciendum primum fuit, factum atque transactum est,id. Cat. 3, 6, 15; id. Div. in Caecil. 14, 45: rebus transactis,id. Tusc. 4, 25, 55: transactā re, convertam me domum,Ter. Ad. 2, 4, 22: quod plerumque non futura sed transacta perpendimus,Curt. 8, 2, 1: transactis jam meis partibus,Cic. de Or. 2, 4, 15: intus transigetur, si quid est, quod restet,Ter. And. 5, 6, 17: aliquid per aliquem,Cic. Rosc. Am. 51, 149: pleraque per se,Liv. 34, 18, 3: aliquid cum aliquo,Sall. J. 29, 5: prius de praetoribus transacta res, quae transigi sorte poterat,Liv. 38, 25, 4: bellorum egregios fines, quotiens ignoscendo transigatur,i. e. by amnesty,Tac. A. 12, 19: transigitur rixa caede,id. G. 22: bella,id. H. 2, 38: fabulam,Plaut. Ps. 1, 5, 151; so, fabulam,id. Cas. prol. 84: comoediam,id. Truc. prol. 11: si transactum est,if all is over,Cic. Fam. 14, 4, 3; cf.: transactum de partibus ratus, Flor 4, 7, 13.
* In partic., in business lang., to settle a difference or controversy, to come to a settlement, agreement, or understanding (syn.: decerno, statuo): postremo inter se transigant ipsi, ut lubet,Ter. Hec. 3, 5, 61: cum reo,Cic. Verr. 2, 2, 32, § 79: cum aliquo,id. Rosc. Am. 39, 114: cum aliquo HS ducentis millibus,Cic. Verr. 2, 1, 54, § 140: cum privatis non poterat transigi minore pecuniā,id. Att. 4, 16, 14: rem cum Oppianico transigit, pecuniam ab eo accipit,id. Clu. 13, 39: ut secum aliquid, quālubet condicione transigeret,id. Quint. 31, 97.—Absol.: cum debitore,Dig. 2, 15, 17.
* Transf., in gen.: transigere cum aliquā re, to make an end of, put an end to, be done with a thing (mostly post-Aug.): optimum visum est committere rem fortunae et transigere cum Publilio certamen,Liv. 9, 12, 11 Weissenb. ad loc.: transigite cum expeditionibus,Tac. Agr. 34: tenebris imis abscondita jam cum luce transegerat,App. M. 8, p. 204.—Impers. pass.: cum spe votoque uxoris semel transigitur,Tac. G. 19; Quint. 7, 1, 44.
* Of time, to bring to an end, to lead, pass, spend (perh. only post-Aug.; syn. ago): tempus per ostentationem aut officiorum ambitum,Tac. Agr. 18 fin.: adulescentiam per haec fere,Suet. Tib. 7: maximam aetatis partem per haec ac talia,id. Claud. 10: transacto tribuniciae potestatis tempore,id. Tib. 11: vixdum mense transacto,id. Vit. 8: placidas sine suspirio noctes,Sen. Ep. 90, 41: noctem,Suet. Calig. 59: non multum venatibus, plus per otium transigunt,Tac. G. 15: sponsalia filiae natalemque geniti nepotis silentio,Suet. Claud. 12: pios et insontes amoeno in loco dicimus perpetuitatem transacturos,Tert. ad Nat. 2, 19 med.: diem sermonibus,Plin. Ep. 3, 7, 4.—Hence, transactus, a, um, P. a., completed, settled: exceptio transacti negotii,Dig. 2, 15, 17.—Subst.: transactum, i, n. (sc. negotium), a completed business, settlement, Dig. 2, 15, 2.