LAT

Lewis Short

(v. n.adv.) : trans-ĕo, īvi or ĭi, ĭtum, īre (
* Perf. -ivit, Sen. Ben. 1, 13, 3; fut. -iet, Tib. 1, 4, 27; Sen. Q. N. 3, 10, 4; Lact. 4, 18, 3), v. n. and a., to go over or across, to cross over, pass over, pass by, pass (syn. transgredior).
* Lit.
* In gen.
* Trop.
* In partic.
* To go over to a party or side (cf. transfugio): ne deserat me atque ad hostes transeat,Plaut. Ps. 4, 3, 10: ad adversarios transeas?Cic. Verr. 2, 1, 15, § 40: ad Pompeium transierunt,Caes. B. C. 3, 60: transit cohors ad eum,id. ib. 1, 60: a Patribus ad plebem,Liv. 4, 16, 3: cum iis pugnare ad quos transierant,Nep. Dat. 6, 6: ad Q. Sextii philosophi sectam,Suet. Gram. 18. —Absol.: nec manere nec transire aperte ausus,Liv. 1, 27, 5: ut nulla ante Britanniae nova pars illacessita transierit,Tac. Agr. 20.
* To go or pass over into any thing by transformation, to be changed or transformed into a thing (poet. and in postAug. prose): ille in humum saxumque undamque trabemque fallaciter transit,Ov. M. 11, 643: in plures figuras,id. ib. 8, 730: humana in corpora,id. ib. 15, 167: in aestatem post ver,id. ib. 15, 206: aqua mulsa longā vetustate transit in vinum,Plin. 22, 24, 52, § 112; 9, 41, 65, § 139; 25, 9, 57, § 103; 37, 6, 23, § 87.
* Of food. to pass through, pass off: cibi qui difficillime transeant sumpti,Varr. R. R. 2, 11, 3; so, cibi,Plin. 11, 37, 79, § 202: vinum tenue per urinam,id. 23, 1, 22, § 39.
* To pierce, transfix (very rare): ilia cornipedis surrectā cuspide transit,Sil. 10, 253.
* In gen.
* Neutr. (very rare): quod quaedam animalis intellegentia per omnia ea permanet et transeat,runs through, pervades,Cic. Ac. 2, 37, 119: utinam ista saevitia inter peregrina exempla mansisset, nec in Romanos mores transisset,Sen. Ira, 3, 18, 1.—Impers. pass.: cujus (ordinis) similitudine perspectā in formarum specie ac dignitate transitum est et ad honestatem dictorum atque factorum,Cic. Fin. 2, 14, 47.— More freq.
* In partic.
* To go or pass over to another opinion: in sententiam alicujus,Liv. 34, 34, 1: senatus frequens in alia omnia transiit,Hirt. B. G. 8, 53: transierunt illuc, ut ratio esset ejus habenda, qui neque exercitum neque provincias traderet, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13, 2.
* To pass over, be changed into any thing: quomodo quire et ruere vel in praeterita patiendi modo, vel in participia transibunt?Quint. 1, 6, 26: in eam (vocalem sequentem) transire possit (M),id. 9, 4, 40; 1, 4, 29: frequens imitatio transit in mores,id. 1, 11, 3: jactantur cuncta et in contrarium transeunt jubente fortunā,Sen. Ep. 99, 9: in vinum transire,Plin. 22, 24, 52, § 112; Sen. Ep. 114, 24; 84, 6; 85, 15.
* To overpass, surpass, excel: qui hoc agit, ut prior sit, forsitan, etiamsi non transierit, aequabit,Quint. 10, 2, 10: verum ut transeundi spes non sit, magna tamen est dignitas subsequendi,id. 12, 11, 28: Pompeium transire paras,Luc. 2, 565: monumenta transibit nostra juventus,id. 4, 499.
* In speaking.
* To pass over to another subject: ad partitionem transeamus,Cic. Inv. 1, 21, 30: ad alias (quaestiones),Quint. 7, 1, 18: hinc ad rationem sermonis conjuncti,id. 8, 3, 40: protinus ad dispositionem,id. 6, 5, 1: ad responsum partis alterius,id. 7, 1, 6: ad rhetoris officia (proximus liber),id. 1, 12, 19: consumptis precibus violentam transit in iram,Ov. M. 8, 106: inde in syllabas cura transibit,Quint. 1, 4, 17.—Impers. pass.: seminarii curam ante convenit dici, quam transeatur ad alia genera,Plin. 17, 10, 13, § 68: transeatur ad alteram contionem,Liv. 45, 37, 11.
* Of time, to pass by, elapse.
* To pass over, pass by, leave untouched (so freq. first in post-Aug. prose; syn. praetermitto): malueram, quod erat susceptum ab illis, silentio transiri,Cic. Att. 2, 19, 3: ex quo tu quae digna sunt, selige, multa transi, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 4: ut alii transeunt quaedam imputantque quod transeant: sic ego nihil praetereo, etc.,Plin. Ep. 8, 21, 4: Neronem enim transeo,id. ib. 5, 3, 6; so, Protagoran transeo,Quint. 3, 4, 10; cf. id. 10, 1, 57; 12, 1, 22; 12, 10, 22: sed hoc transeo,id. 12, 2, 4: ut ne id quidem transeam,id. 11, 3, 131: transeamus id quoque, quod, etc.,id. 1, 10, 17: ut transeam, quemadmodum vulgo imperiti loquantur,id. 1, 6, 45: lacrimas alicujus,Stat. S. 5 praef.—In pass.: nec a nobis neglegenter locus iste transibitur,Quint. 2, 4, 17: illa quoque minora non sunt transeunda,id. 10, 3, 31; 10, 2, 3: levia haec et transeunda,Plin. Ep. 8, 6, 5: transita signa,Manil. 2, 486.
* To pass away, cease: precarium seni imperium et brevi transiturum,Tac. H. 1, 52 fin.: fortuna imperii transit,id. ib. 3, 49: mutatam auctoritatem (unguenti) et saepius transisse gloriam,Plin. 13, 1, 2, § 4: quidquid irarum fuit, transierit,Sen. Thyest. 398: caelum et terra,Vulg. Matt. 5, 18; id. 2 Pet. 3, 10; id. 1 Joan. 2, 17.—Hence, transĕunter, adv. (acc. to transeo, II. B. 4. b.), in passing, cursorily (late Lat.): commemorata quaestio, Aug. Civ. Dei, 15, 23: discussā indiciorum fide,Amm. 28, 1, 14.
* Act., to pass, spend: ne vitam silentio transeant,pass through, spend,Sall. C. 1, 1; so, vitam,id. ib. 2, 8 Kritz N. cr.: ipsum tribunatūs annum quiete et otio,Tac. Agr. 6 fin.: hiemem (securi),Sen. Ep. 90, 15: spatium juventae,to pass beyond,Ov. M. 15, 226.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary
memory