Lewis Short
(v. a.P. a.) : tŏlĕro, āvi, ātum, 1, v. a. (
* Dep. collat. form tŏlĕror, āri, acc. to Prisc. p. 800 P.) [lengthened form of the root tol, whence tollo and tuli, kindr. with the Gr. ΤΛΑΩ], to bear, support, sustain (syn.: fero, patior, sustineo, sino).
* Lit. (rare and mostly post-class.): aquilae ipsae non tolerantes pondus apprehensum una merguntur,Plin. 10, 3, 3, § 10; cf. id. 35, 14, 49, § 173: aliquem sinu,App. M. 3, p. 132, 29: gremio suo,id. ib. 4, p. 154, 23: mensula cenae totius honestas reliquias tolerans,id. ib. 2, p. 121, 26.
* Trop., to bear, endure, tolerate, sustain, support: militiam,Cic. Fam. 7, 18, 1: hiemem,id. Cat. 2, 10, 23; Hirt. B. G. 8, 5, 1: dicunt illi dolorem esse difficile toleratu,Cic. Fin. 4, 19, 52: sumptus et tributa civitatum ab omnibus tolerari aequabiliter,id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25: acritudinem, Att. ap. Fest. p. 356; Ter. Hec. 3, 5, 28: facile labores pericula, dubias atque asperas res,Sall. C. 10, 2: aequo animo servitutem,id. J. 31, 11: cursus,Ov. M. 5, 610: vaporem,id. ib. 2, 301; cf.: vaporis vim,id. ib. 11, 630: tanta peditum equitatumque vis damnaque et injuriae aegre tolerabantur,Tac. H. 2, 56 fin.: sitim aestumque,id. G. 4.— Absol.: paulo longius tolerari posse,Caes. B. G. 7, 71: posse ipsam Liviam statuere, nubendum post Drusum an in penatibus isdem tolerandum haberet,continue, remain,Tac. A. 4, 40.
* With object-clause (poet. and in post - Aug. prose): ferro se caedi quam dictis his toleraret, Enn. ap. Fest. p. 356 Müll. (Ann. v. 137 Vahl.): qui perpeti medicinam toleraverant,Plin. 26, 1, 3, § 3: magnitudinem mali perferre visu non toleravit,Tac. A. 3, 3 fin.
* Transf., to support a person or thing, i. e. to nourish, maintain, sustain, preserve by food, wealth, etc., = sustentare (v. h. v. II. B. 1.; so not in Cic.): his rationibus equitatum tolerare,Caes. B. C. 3, 58: octona milia equitum suā pecuniā,Plin. 33, 10, 47, § 136: equos,Caes. B. C. 3, 49: corpora equorum,Tac. A. 2, 24; Col. 6, 24, 5: se fructibus agri,Dig. 50, 16, 203: semetipsos (pisces clausi),Col. 8, 17, 15: vitam,Caes. B. G. 7, 77; Tac. A. 15, 45 fin.; Verg. A. 8, 409: aevum,Lucr. 2, 1171: annos,Mart. 7, 64, 5: egestatem,Plaut. Trin. 2, 2, 57; so id. ib. 2, 2, 77: paupertatem,id. Rud. 4, 2, 14: famem,Caes. B. G. 1, 28: inopiam,Sall. C. 37, 7.—Absol.: ut toleret (sc. erum amantem servus), ne pessum abeat,Plaut. Aul. 4, 1, 12.
* To keep, observe: silentium obnixum,App. M. 4, p. 147, 1.— Hence
* Tŏlĕrans, antis, P.a., bearing, supporting, enduring, tolerating, tolerant (post-Aug.; mostly with gen.): corpus laborum tolerans,Tac. A. 4, 1 fin.: piscium genera dulcis undae tolerantia,Col. 8, 16, 2. —Comp.: vacca frigoris tolerantior,Col. 6, 22, 2: bello tolerantior,Aur. Vict. Caes. 11. —Sup.: asellus plagarum et penuriae tolerantissimus,Col. 7, 1, 2.—Adv.: tŏlĕran-ter.
* Patiently, enduringly, tolerantly: ferre aliquid,Cic. Fam. 4, 6, 2: pati dolorem,id. Tusc. 2, 18, 43.—*
* Tŏlĕrātus, a, um, P. a., supportable, tolerable: ut clementiam ac justitiam, quanto ignara barbaris, tanto toleratiora capesseret,acceptable,Tac. A. 12, 11.† † toles (tolles), ĭum, m. Celtic, a wen on the neck, goitre, Veg. Vet. 1, 38; 3, 64; Ser. Samm. 16, 289; Marc. Emp. 15 med.; cf. Fest. p. 356 Müll.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary