LAT

Lewis Short

(adj.adv.) : tardus, a, um, adj.
* Slow, not swift, sluggish, tardy (freq. and class.; syn.: lentus, languidus).
* Lit., of motion or action: velox an tardus sit,Cic. Inv. 1, 24, 35: tardi sumus nos,Plaut. Poen. 3, 1, 66: aetate tardiores,id. ib. 3, 1, 6; cf. id. ib. 1 and 4: fatuus est, insulsus, tardus, stertit noctes et dies,Ter. Eun. 5, 8, 49: redemptor non inertiā aut inopiā tardior fuit,Cic. Div. 2, 21, 47: qualem existimas, qui in adulterio deprehenditur? tardum,id. de Or. 2, 68, 275: nemo erat adeo tardus aut fugiens laboris,Caes. B. C. 1, 69: tarda aliqua et languida pecus,Cic. Fin. 2, 13, 40: asellus,Verg. G. 1, 273: juvenci,id. ib. 2, 206: aves, quas Hispania tardas appellat, Graecia ὠτίδας, Plin. 10, 22, 29, § 56: Caesar ubi reliquos esse tardiores vidit,Caes. B. G. 2, 25: ad injuriam tardiores,Cic. Off. 1, 11, 33: tardior ad judicandum,id. Caecin. 4, 9: ad deponendum imperium,id. Rep. 2, 12, 23: ad discedendum,id. Att. 9, 13, 4; cf.: Bibulus in decedendo erit, ut audio, tardior,id. ib. 7, 3, 5: proci loripedes, tardissimi,Plaut. Poen. 3, 1, 7: Apollo,i. e. unpropitious,Prop. 1, 8, 41.
* Of things concr. and abstr.: tardiores tibicinis modi et cantus remissiores,Cic. de Or. 1, 60, 254: omnia tarda et spissa,id. Att. 10, 18, 2: fumus,Verg. A. 5, 682: frumenti tarda subvectio,Liv. 44, 8, 1: poena tardior,Cic. Caecin. 3, 7; Quint. 7, 2, 42: portenta deum tarda et sera nimis, Cic. poët. Div. 2, 30, 64: sic mihi tarda fluunt tempora,Hor. Ep. 1, 1, 23: noctes,coming on late,Verg. G. 2, 482: tardiora fata,Hor. Epod. 17, 62: anne novum tardis sidus te mensibus addas,i. e. to the long summer months,Verg. G. 1, 32: nox,Ov. P. 2, 4, 26: tarda Genua labant,Verg. A. 5, 432: podagra,i. e. that makes one move slowly,Hor. S. 1, 9, 32: senectus,id. ib. 2, 2, 88; Tib. 2, 2, 19; cf. passus,Ov. M. 10, 49: abdomen,Juv. 4, 107: onus,Sen. Phoen. 568: sapor,i. e. that lingers long on the palate,Verg. G. 2, 126: lingua,Sen. Oedip. 293.—Poet., with gen.: tardus fugae,delaying his flight,Val. Fl. 3, 547; and with inf.: nectere tectos Numquam tarda dolos,Sil. 3, 234.
* Trop., slow of apprehension, dull, heavy, stupid.
* In gen.: Ch. Prorsum nihil intellego. Sy. Hui, tardus es, Ter. Heaut. 4, 5, 28: sensus hebetes et tardi,Cic. Ac. 1, 8, 31: nimis indociles tardique,id. N. D. 1, 5, 12: si qui forte sit tardior,id. de Or. 1, 28, 127: tardi ingenii est, rivulos consectari, fontes rerum non videre,id. ib. 2, 27, 117: tardo ingenio esse,id. Agr. 3, 2, 6: mentes,id. Tusc. 5, 24, 68: ingenium,Quint. 1, 3, 2.
* In partic., of speech or of a speaker, slow, not rapid, measured, deliberate: in utroque genere dicendi principia tarda sunt,Cic. de Or. 2, 53, 213: stilus,Quint. 10, 3, 5: tardior pronuntiatio,id. 10, 7, 22: tarda et supina compositio,id. 9, 4, 137: tardus in cogitando,Cic. Brut. 59, 216: Lentulus non tardus sententiis,id. ib. 70, 247.—Hence, adv.: tardē.
* Slowly, tardily: tarde percipere (opp. celeriter arripere),Cic. Rosc. Com. 11, 31; Plaut. Pers. 5, 1, 20; id. Ps. 4, 3, 15; Cic. Fam. 14, 5, 1; id. Att. 3, 7, 3; 5, 15, 3; 11, 22, 2; id. Mil. 20, 54; Verg. G. 2, 3. — Comp.: tardius moveri,Cic. N. D. 2, 20, 51; id. Tusc. 1, 31, 75; 4, 14, 32; id. Prov. Cons. 14, 35; Caes. B. G. 4, 23; id. B. C. 3, 28 al.— Sup.: tardissime judicare,Cic. Caecin. 2, 7.
* Late, not in time, not early, Pall. 11, 14, 3.—Sup.: tardissime,at latest,Plin. 18, 7, 10, §§ 51 and 56: quam tardissime, as late as possible, Asin. Poll. ap. Cic. Fam. 10, 33, 1.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary
memory