LAT

Lewis Short

(adjective) : sĕrēnus, a, um, Sanscr. svar, sky; Gr. Σείριος; cf. σέλας; Lat. sol
* Clear, fair, bright, serene (class.; esp. freq. in the poets; cf. sudus).
* Lit.: cum tonuit laevum bene tempestate serenā, Enn. ap. Cic. Div. 2, 39, 82 (Ann. v. 517 Vahl.): caelo sereno,Lucr. 6, 247; Cic. Fam. 16, 9, 2; Verg. G. 1, 260; 1, 487; id. A. 3, 518; Hor. Epod. 15, 1; id. S. 2, 4, 51; Ov. M. 1, 168; 2, 321 et saep.; cf.: de parte caeli,Lucr. 6, 99: in regione caeli,Verg. A. 8, 528.—Comp.: caelo perfruitur sereniore,Mart. 4, 64, 6; cf. also: o nimium caelo et pelago confise sereno,Verg. A. 5, 870: postquam ex tam turbido die serena et tranquilla lux rediit,Liv. 1, 16, 2: luce,Verg. A. 5, 104: lumen (solis),Lucr. 2, 150: nox,id. 1, 142; Cic. Rep. 1, 15, 23; Verg. G. 1, 426: sidera,Lucr. 4, 212: facies diei,Phaedr. 4, 16, 5: species mundi,Lucr. 4, 134: aër,Plin. 17, 24, 37, § 222: ver,Verg. G. 1, 340: aestas,id. A. 6, 707: stella,Ov. F. 6, 718 et saep.: color (opp. nubilus),bright, clear,Plin. 9, 35, 54, § 107: aqua (with candida),Mart. 6, 42, 19: vox,Pers. 1, 19.—Transf., of a wind that clears the sky, that brings fair weather: hic Favonius serenu'st, istic Auster imbricus, * Plaut. Merc. 5, 2, 35; hence, also, poet.: unde serenas Ventus agat nubes,Verg. G. 1, 461.
* As subst.: sĕrēnum, i, n., a clear, bright, or serene sky, fair weather (not in Cic.): ponito pocillum in sereno noctu,during a fine night,Cato, R. R. 156, 3; more freq. simply sereno: Priverni sereno per diem totum rubrum solem fuisse,Liv. 31, 12, 5; 37, 3, 2: quare et sereno tonat,Sen. Q. N. 2, 18; Plin. 11, 24, 28, § 84 (opp. nubilo), Pall. 1, 30, 3; Luc. 1, 530: liquido ac puro sereno,Suet. Aug. 95: nitido sereno,Sil. 5, 58: cottidie serenum cum est,Varr. R. R. 3, 10, 4: laesique fides reditura sereni,Stat. S. 3, 1, 81: serenum nitidum micat,Mart. 6, 42, 8.—Plur.: caeli serena Concutiat sonitu,Lucr. 2, 1100: soles et aperta serena,Verg. G. 1, 393: nostra,Val. Fl. 1, 332.
* Trop.
* Cheerful, glad, joyous, tranquil, serene (syn.: laetus, tranquillus, secundus): vita,Lucr. 2, 1094 Lachm.: horae (with albus dies),Sil. 15, 53: rebus serenis servare modum, in propitious or favorable circumstances, in good fortune, id. 8, 546: vultus,Lucr. 3, 293; Cat. 55, 8; Hor. C. 1, 37, 26; Ov. Tr. 1, 5, 27: frons tranquilla et serena,Cic. Tusc. 3, 15, 31: pectora processu facta serena tuo,Ov. Tr. 1, 9, 40: animus,id. ib. 1, 1, 39: oculi,Sil. 7, 461: Augustus,Ov. P. 2, 2, 65: laetitia,Just. 44, 2, 4: imperium,Sil. 14, 80: res,id. 8, 546: sereno vitae tempore,Auct. Her. 4, 48, 61: vita,Lucr. 2, 1094: temperatus (sanguis) medium quoddam serenum efficit,Quint. 11, 3, 78; cf.: tandem aliquid, pulsā curarum nube serenum Vidi,Ov. P. 2, 1, 5.
* SERENVS, an epithet of Jupiter (whose brow was always serene), Inscr. Murat. 1978, 5; cf. Serenator; hence, Martial calls Domitian: Jovem serenum,Mart. 5, 6, 9; 9, 25, 3.
* Serenissimus, a title of the Roman emperors, Cod. Just. 5, 4, 23.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary
See also: Serenus
memory