LAT

pronuntio

download
JSON

Lewis Short

(verb) : prō-nuntĭo (prōnunc-), āvi, ātum, 1, and
* A., to make publicly known, to publish, proclaim, announce (cf.: edico, promulgo).
* Lit.
* In gen.: palam de sellā ac tribunali pronuntiat, sese ejus nomen recepturum, Cic. Verr. 2, 2, 38, § 94: cum consules amplius de consilii sententiā pronuntiavissent,id. Brut. 22, 86: sententiam,to deliver the verdict,id. Fin. 2, 12, 36: judex ita pronuntiavit,pronounced the decision,id. Off. 3, 16, 66: re auditā, pronuntiare,id. Fin. 1, 7, 24: leges,id. Phil. 1, 10, 24: signum,Hirt. B. G. 8, 15: proelium in posterum diem,Liv. 24, 14: iter,id. 30, 10; Curt. 4, 8, 16; 7, 2, 1: rem in venundando,to notify at the time of sale,Cic. Off. 3, 16, 66: jusserunt pronuntiare, ut, etc.,Caes. B. G. 5, 33, 3; cf.: pronuntiare jusserunt, ne quis ab loco discederet,id. ib. 5, 34: rerum omnium maximus judex, cujus est non argumentari sed pronuntiare verum,Lact. 3, 1, 11.—Of a public crier: pronuntiare victorum nomina,Cic. Fam. 5, 12, 8; Suet. Dom. 10.
* Transf.
* To nominate, appoint as public officer: aliquem praetorem,Liv. 24, 27; Suet. Caes. 41.
* To sentence (post-class.); with inf.: protectores pronuntiati vertere solum in exilio,Amm. 15, 3, 12; cf.: ad bestias,Tert. Res. Carn. 16; Dig. 40, 1, 23.
* To promise, proclaim, offer as a reward: praemia militi,Liv. 2, 20; 31, 45: pecuniam,Cic. Clu. 29, 78: tribunis vocatis nummos,Sen. Ep. 118, 3; Suet. Caes. 19: militibus donativum,id. Galb. 16: beneficia,id. Ner. 24: munus populo,id. Caes. 26: quippe Darius mille talenta interfectori Alexandri daturum pronuntiari jusserat,Curt. 3, 5, 15.—Absol.: pronuntiasse (sc. nummos),Cic. Planc. 18, 45.
* To speak any thing in public, to recite, rehearse, declaim, deliver, pronounce, etc.: versus multos uno spiritu pronuntiare,Cic. de Or. 1, 61, 261; 1, 19, 88; 2, 19, 79; id. Div. 2, 5, 14; Auct. Her. 4, 56, 69; Quint. 11, 3, 12 sq.; Plin. Ep. 3, 5, 12 et saep.
* Esp., to act, perform on the stage: intente instanterque,Plin. Ep. 5, 19, 16: actores pronuntiare dicuntur,Varr. L. L. 6, § 58 Müll.: Lucceia mima centum annis in scenā pronuntiavit,Plin. 7, 48, 49, § 158.
* To tell, announce, relate, narrate, report: cum eam rem scisset et non pronuntiasset,Cic. Off. 3, 16, 66: mercatores quibus ex regionibus veniant, pronuntiare cogunt,Caes. B. G. 4, 5, 2: quae gesta sunt pronuntiare,id. ib. 7, 38: aliquid sincere,id. ib. 7, 20: alius jam capta castra pronuntiat,id. ib. 6, 36.
* To utter, pronounce (cf.: appello, dico): neque tamen ad particula accentu acuto pronuntiatur,Gell. 6 (7), 8, 8, § 2: Castorem mediă syllabă productă,Quint. 1, 5, 60; 9, 4, 34: verba corrupte,Gell. 13, 30, 2.—Hence, prōnuntĭātum (prōnunc-), i, n. In logic, a proposition, axiom; a translation of the Gr. ἀξίωμα, Cic. Tusc. 1, 7, 14; cf. Gell. 16, 8, 8.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
memory