LAT
praeceps
JSON
Lewis Short
(adj.adj.adv.) : praeceps, cĭpĭtis (old form praecĭ-pes, cĭpis, Plaut. Rud. 3, 3, 8; id. et Enn. ap. Prisc. p. 725 P. (Ann. v. 391 Vahl.; abl. praecipiti), adj. prae-caput.
* Lit., headforemost, headlong (class.): praecipitem trahi,Plaut. Ps. 1, 5, 79: aliquem praecipitem deicere,Cic. Verr. 2, 4, 40, § 86: praeceps ad terram datus,dashed to the ground,Liv. 31, 37: praeceps curru ab alto Desilit,Ov. M. 12, 128: hic se praecipitem tecto dedit,threw himself headlong from the roof,Hor. S. 1, 2, 41: aliquem in praeceps jacere,headlong,Tac. A. 4, 22; so, jacto in praeceps corpore,id. ib. 6, 49; cf.: in praeceps deferri,Liv. 5, 47.—For in praeceps, in late Lat., per praeceps occurs: abiit grex per praeceps in mare,Vulg. Matt. 8, 32; id. Judic. 5, 22.—Hence, of one going rapidly, headforemost, headlong: de ponte Ire praecipitem in lutum per caputque pedesque,Cat. 17, 9: se jacere praecipitem e vertice,id. 63, 244; Verg. A. 5, 860: ab equo praeceps decidit,Ov. Ib. 259: (apes) praecipites Cadunt,Verg. G. 4, 80: aliquem praecipitem agere,to drive headlong,Cic. Caecin. 21, 60; Verg. A. 5, 456: praecipites se fugae mandabant,Caes. B. G. 2, 24: Monoeten In mare praecipitem deturbat,Verg. A. 5, 175; cf.: praeceps amensque cucurri,Ov. M. 7, 844: praeceps Fertur,is borne headlong, rushes,Hor. S. 1, 4, 30: nuntii,Tac. H. 2, 6.
* Transf., of inanim. things.
* Trop., headlong, hasty, rash, precipitate.
* Subst.: praeceps, cĭpĭtis, n., a steep place, a precipice: turrim in praecipiti stantem,Verg. A. 2, 460: specus vasto in praeceps hiatu,Plin. 2, 45, 44, § 115: in praeceps pervenitur,Vell. 2, 3, 4: immane,Juv. 10, 107: altissimum,App. M. 4, p. 144 med.—In plur.: in praecipitia cursus iste deducit,Sen. Ep. 8, 4.
* Sinking, declining: (in vitibus) praecipites palmites dicuntur, qui de hornotinis virgis enati in duro alligantur,Col. 5, 6, 33: sol Praecipitem lavit aequore currum,Verg. G. 3, 359: jam praeceps in occasum sol erat,Liv. 10, 42: dies,id. 4, 9; cf.: senectus,Curt. 6, 5, 3.
* In gen., swift, rapid, rushing, violent (poet.; syn.: celer, velox): praeceps Anio,Hor. C. 1, 7, 13: Boreas,Ov. M. 2, 185: nox,fleeting, transient,id. ib. 9, 485: procella,Stat. Th. 5, 419: oceani fragor,Val. Fl. 3, 404: letum,Sen. Hippol. 262: remedium,Curt. 3, 6, 2.
* In gen. (class.): noster erus, qui scelestus sacerdotem anum praecipes Reppulit,Plaut. Rud. 3, 3, 10: sol jam praecipitans me quoque haec praecipitem paene evolvere coëgit,almost headlong, precipitately,Cic. de Or. 3, 55, 209: agunt eum praecipitem poenae civium Romanorum,chase, pursue,Cic. Verr. 2, 1, 3, § 7: praecipitem amicum ferri sinere,to rush into the abyss,id. Lael. 24, 89: quoniam ab inimicis praeceps agor,am pursued,Sall. C. 31, 9: praeceps celeritas dicendi,Cic. Fl. 20, 48: profectio, Att. ap. Cic. Att. 9, 10, 6: occumbunt multi letum ... praecipe cursu, in rapid destruction, Enn. l. l.—With gen.: SI NON FATORVM PRAECEPS HIC MORTIS OBISSET,sudden as regards fate,Inscr. Grut. 695, 9, emended by Minervini in Bullet. Arch. Napol. III. 1845, p. 41 (but Minervini's assumption of a new adj., praeceps, from praecipio, anticipating fale, is unnecessary).
* In partic.
* Rash, hasty, inconsiderate: homo in omnibus consiliis praeceps,Cic. Phil. 5, 13, 37: praeceps et effrenata mens, id. Cael. 15, 35: praeceps consilium et immaturum,Suet. Aug. 8: cogitatio,id. Calig. 48: audacia,Val. Max. 1, 6, 7.
* Inclined to any thing: praeceps in avaritiam et crudelitatem animus,Liv. 26, 38: praeceps ingenio in iram,id. 23, 7: animus ad flagitia praeceps,Tac. A. 16, 21.
* Dangerous, hazardous, critical: in tam praecipiti tempore,Ov. F. 2, 400.—Hence
* Subst.: praeceps, cĭpĭtis, n.
* Lit.: aliquem praeceps trahere,Tac. A. 4, 62: ex his fulgoribus quaedam praeceps eunt, similia prosilientibus stellis,Sen. Q. N. 1, 15, 2: moles convulsa dum ruit intus immensam vim mortalium praeceps trahit atque operit,Tac. A. 4, 62: toto praeceps se corpore ad undas Misit,Verg. A. 4, 253.
* Trop.: eversio rei familiaris dignitatem ac famam praeceps dabat,brought into danger,Tac. A. 6, 17: praeceps in exsilium acti,suddenly, hastily,Amm. 29, 1, 21.
* Lit., headforemost, headlong (class.): praecipitem trahi,Plaut. Ps. 1, 5, 79: aliquem praecipitem deicere,Cic. Verr. 2, 4, 40, § 86: praeceps ad terram datus,dashed to the ground,Liv. 31, 37: praeceps curru ab alto Desilit,Ov. M. 12, 128: hic se praecipitem tecto dedit,threw himself headlong from the roof,Hor. S. 1, 2, 41: aliquem in praeceps jacere,headlong,Tac. A. 4, 22; so, jacto in praeceps corpore,id. ib. 6, 49; cf.: in praeceps deferri,Liv. 5, 47.—For in praeceps, in late Lat., per praeceps occurs: abiit grex per praeceps in mare,Vulg. Matt. 8, 32; id. Judic. 5, 22.—Hence, of one going rapidly, headforemost, headlong: de ponte Ire praecipitem in lutum per caputque pedesque,Cat. 17, 9: se jacere praecipitem e vertice,id. 63, 244; Verg. A. 5, 860: ab equo praeceps decidit,Ov. Ib. 259: (apes) praecipites Cadunt,Verg. G. 4, 80: aliquem praecipitem agere,to drive headlong,Cic. Caecin. 21, 60; Verg. A. 5, 456: praecipites se fugae mandabant,Caes. B. G. 2, 24: Monoeten In mare praecipitem deturbat,Verg. A. 5, 175; cf.: praeceps amensque cucurri,Ov. M. 7, 844: praeceps Fertur,is borne headlong, rushes,Hor. S. 1, 4, 30: nuntii,Tac. H. 2, 6.
* Transf., of inanim. things.
* Trop., headlong, hasty, rash, precipitate.
* Subst.: praeceps, cĭpĭtis, n., a steep place, a precipice: turrim in praecipiti stantem,Verg. A. 2, 460: specus vasto in praeceps hiatu,Plin. 2, 45, 44, § 115: in praeceps pervenitur,Vell. 2, 3, 4: immane,Juv. 10, 107: altissimum,App. M. 4, p. 144 med.—In plur.: in praecipitia cursus iste deducit,Sen. Ep. 8, 4.
* Sinking, declining: (in vitibus) praecipites palmites dicuntur, qui de hornotinis virgis enati in duro alligantur,Col. 5, 6, 33: sol Praecipitem lavit aequore currum,Verg. G. 3, 359: jam praeceps in occasum sol erat,Liv. 10, 42: dies,id. 4, 9; cf.: senectus,Curt. 6, 5, 3.
* In gen., swift, rapid, rushing, violent (poet.; syn.: celer, velox): praeceps Anio,Hor. C. 1, 7, 13: Boreas,Ov. M. 2, 185: nox,fleeting, transient,id. ib. 9, 485: procella,Stat. Th. 5, 419: oceani fragor,Val. Fl. 3, 404: letum,Sen. Hippol. 262: remedium,Curt. 3, 6, 2.
* In gen. (class.): noster erus, qui scelestus sacerdotem anum praecipes Reppulit,Plaut. Rud. 3, 3, 10: sol jam praecipitans me quoque haec praecipitem paene evolvere coëgit,almost headlong, precipitately,Cic. de Or. 3, 55, 209: agunt eum praecipitem poenae civium Romanorum,chase, pursue,Cic. Verr. 2, 1, 3, § 7: praecipitem amicum ferri sinere,to rush into the abyss,id. Lael. 24, 89: quoniam ab inimicis praeceps agor,am pursued,Sall. C. 31, 9: praeceps celeritas dicendi,Cic. Fl. 20, 48: profectio, Att. ap. Cic. Att. 9, 10, 6: occumbunt multi letum ... praecipe cursu, in rapid destruction, Enn. l. l.—With gen.: SI NON FATORVM PRAECEPS HIC MORTIS OBISSET,sudden as regards fate,Inscr. Grut. 695, 9, emended by Minervini in Bullet. Arch. Napol. III. 1845, p. 41 (but Minervini's assumption of a new adj., praeceps, from praecipio, anticipating fale, is unnecessary).
* In partic.
* Rash, hasty, inconsiderate: homo in omnibus consiliis praeceps,Cic. Phil. 5, 13, 37: praeceps et effrenata mens, id. Cael. 15, 35: praeceps consilium et immaturum,Suet. Aug. 8: cogitatio,id. Calig. 48: audacia,Val. Max. 1, 6, 7.
* Inclined to any thing: praeceps in avaritiam et crudelitatem animus,Liv. 26, 38: praeceps ingenio in iram,id. 23, 7: animus ad flagitia praeceps,Tac. A. 16, 21.
* Dangerous, hazardous, critical: in tam praecipiti tempore,Ov. F. 2, 400.—Hence
* Subst.: praeceps, cĭpĭtis, n.
* Lit.: aliquem praeceps trahere,Tac. A. 4, 62: ex his fulgoribus quaedam praeceps eunt, similia prosilientibus stellis,Sen. Q. N. 1, 15, 2: moles convulsa dum ruit intus immensam vim mortalium praeceps trahit atque operit,Tac. A. 4, 62: toto praeceps se corpore ad undas Misit,Verg. A. 4, 253.
* Trop.: eversio rei familiaris dignitatem ac famam praeceps dabat,brought into danger,Tac. A. 6, 17: praeceps in exsilium acti,suddenly, hastily,Amm. 29, 1, 21.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary
This web service is provided and maintained by TELOTA - IT/DH
