LAT
portendo
JSON
Lewis Short
(verb) : portendo, di, tum, 3 (
* Inf. pres. portendier, Plaut. Poen. 3, 5, 4), an archaic collat. form in relig. lang. of protendo, to stretch forth, to point out, indicate (future events, misfortunes, etc.), to foretell, predict, presage, portend (cf.: ostendo, monstro): ea (auspicia) illis exeuntibus in aciem portendisse deos,Liv. 30, 32, 9; cf.: di immortales mihi sacrificanti ... laeta omnia prosperaque portendere,id. 31, 7 fin.: magnitudinem imperii portendens prodigium,id. 1, 55: populo commutationem rerum portendit fore, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 45: triginta annos Cyrum regnaturum esse portendi,Cic. Div. 1, 23, 46: quod portentum regni ruinam portendebat, of an earthquake,Just. 17, 1, 3.—Pass., to be indicated (by a sign), to threaten, impend.
* Usually of bad fortune, loss, injury, etc.: nobis periculum magnum portenditur,Plaut. As. 3, 1, 27: haruspices dudum dicebant mihi, malum damnumque maximum portendier,id. Poen. 3, 5, 4; cf.: malum quod in quiete tibi portentum est,id. Curc. 2, 2, 22: quod in extis nostris portentum est,id. Poen. 5, 4, 35.
* Lit.: ex quo illa ostenta, monstra, portenta, prodigia dicuntur,Cic. N. D. 2, 3, 7; cf. Fest. p. 245 Müll.; and Paul. ex Fest. p. 244 Müll.: nam si quod raro fit, id portentum putandum est, sapientem esse portentum est,Cic. Div. 2, 28, 61: portentum inusitatum conflatum est recens, Poët. ap. Gell. 15, 4: alii portenta atque prodigia nunciabant,Sall. C. 30, 2: ne quaere profecto, Quem casum portenta ferant,Verg. A. 8, 533.—Of miracles, Vulg. Heb. 2, 4; id. Deut. 34, 11; cf. id. Marc. 13, 22.
* Transf.
* A monster, monstrosity: cetera de genere hoc quae sunt portenta perempta,Lucr. 5, 37; Hor. Ep. 2, 1, 11: quale portentum neque militaris Daunias latis alit aesculetis Nec, etc.,id. C. 1, 22, 13: quae virgineo portenta sub inguine latrant,i. e. the dogs of Scylla,Ov. Am. 2, 16, 23: praeter naturam hominum pecudumque portentis,monstrous births, monsters,Cic. N. D. 2, 5, 14; cf.: bovem quendam putari deum, multaque alia portenta apud eosdem, id. Rep. 3, 9, 14.—Trop., in a moral sense, a monster of depravity: P. Clodius, fatale portentum prodigiumque rei publicae,Cic. Pis. 4, 9: Gabinius et Piso, duo rei publicae portenta ac paene funera,id. Prov. Cons. 1, 2: qualia demens Aegyptus portenta colat,Juv. 15, 2.
* A marvellous or extravagant fiction, a strange tale, a wonderful story: cetera de genere hoc monstra et portenta locuntur,Lucr. 4, 590: poëtarum et pictorum portenta,Cic. Tusc. 1, 6, 11: portentum atque monstrum certissimum est, esse aliquem humanā specie et figurā, qui tantum immanitate bestias vicerit,id. Rosc. Am. 22, 63: portenta atque praestigias scribere,Gell. 10, 12, 6.
* Inf. pres. portendier, Plaut. Poen. 3, 5, 4), an archaic collat. form in relig. lang. of protendo, to stretch forth, to point out, indicate (future events, misfortunes, etc.), to foretell, predict, presage, portend (cf.: ostendo, monstro): ea (auspicia) illis exeuntibus in aciem portendisse deos,Liv. 30, 32, 9; cf.: di immortales mihi sacrificanti ... laeta omnia prosperaque portendere,id. 31, 7 fin.: magnitudinem imperii portendens prodigium,id. 1, 55: populo commutationem rerum portendit fore, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 45: triginta annos Cyrum regnaturum esse portendi,Cic. Div. 1, 23, 46: quod portentum regni ruinam portendebat, of an earthquake,Just. 17, 1, 3.—Pass., to be indicated (by a sign), to threaten, impend.
* Usually of bad fortune, loss, injury, etc.: nobis periculum magnum portenditur,Plaut. As. 3, 1, 27: haruspices dudum dicebant mihi, malum damnumque maximum portendier,id. Poen. 3, 5, 4; cf.: malum quod in quiete tibi portentum est,id. Curc. 2, 2, 22: quod in extis nostris portentum est,id. Poen. 5, 4, 35.
* Lit.: ex quo illa ostenta, monstra, portenta, prodigia dicuntur,Cic. N. D. 2, 3, 7; cf. Fest. p. 245 Müll.; and Paul. ex Fest. p. 244 Müll.: nam si quod raro fit, id portentum putandum est, sapientem esse portentum est,Cic. Div. 2, 28, 61: portentum inusitatum conflatum est recens, Poët. ap. Gell. 15, 4: alii portenta atque prodigia nunciabant,Sall. C. 30, 2: ne quaere profecto, Quem casum portenta ferant,Verg. A. 8, 533.—Of miracles, Vulg. Heb. 2, 4; id. Deut. 34, 11; cf. id. Marc. 13, 22.
* Transf.
* A monster, monstrosity: cetera de genere hoc quae sunt portenta perempta,Lucr. 5, 37; Hor. Ep. 2, 1, 11: quale portentum neque militaris Daunias latis alit aesculetis Nec, etc.,id. C. 1, 22, 13: quae virgineo portenta sub inguine latrant,i. e. the dogs of Scylla,Ov. Am. 2, 16, 23: praeter naturam hominum pecudumque portentis,monstrous births, monsters,Cic. N. D. 2, 5, 14; cf.: bovem quendam putari deum, multaque alia portenta apud eosdem, id. Rep. 3, 9, 14.—Trop., in a moral sense, a monster of depravity: P. Clodius, fatale portentum prodigiumque rei publicae,Cic. Pis. 4, 9: Gabinius et Piso, duo rei publicae portenta ac paene funera,id. Prov. Cons. 1, 2: qualia demens Aegyptus portenta colat,Juv. 15, 2.
* A marvellous or extravagant fiction, a strange tale, a wonderful story: cetera de genere hoc monstra et portenta locuntur,Lucr. 4, 590: poëtarum et pictorum portenta,Cic. Tusc. 1, 6, 11: portentum atque monstrum certissimum est, esse aliquem humanā specie et figurā, qui tantum immanitate bestias vicerit,id. Rosc. Am. 22, 63: portenta atque praestigias scribere,Gell. 10, 12, 6.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary
This web service is provided and maintained by TELOTA - IT/DH
