pĕcūnĭa (noun F) : (on the oldest inscrr., also written PEQVNIA, as PEQVDES, PEQVLIVM), pecus, because the wealth of the ancients consisted in cattle: pecus, a quo pecunia universa, quod in pecore pecunia tum consistebat pastoribus,Varr. L. L. 5, § 95 Müll.; cf. Fest. s. v. peculatus, p. 212 and 213 Müll.
* Property, riches, wealth (cf.: divitiae, res, bona, etc.).
* In gen.: pecunia sacrificium fieri dicebatur, cum frugum fructuumque causā mola pura offerebatur in sacrificio, quia omnis res familiaris, quam nunc pecuniam dicimus, ex his rebus constaret,Fest. p. 244 and 245 Müll.: SI FVRIOSVS EST AGNATORVM GENTILIVMQVE IN EO PECVNIAQVE EIVS POTESTAS ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Inv. 2, 50, 148; ib. ap. Ulp. Fragm. tit. 11, § 14: QVI CORONAM PARIT IPSE PECVNIAVE EIVS VIRTVTIS ERGO DVITOR EI, Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 21, 3, 5, § 7: pecuniam facere,to accumulate property,Cic. Div. 1, 49, 111: in alienam pecuniam invadere,id. Rosc. Am. 2, 6: ut pecunia fortunisque nostris contentus sit,id. ib. 3, 7: familiae aliquot cum mapalibus pecoribusque suis (ea pecunia illis est), etc.,Liv. 29, 31.
* In partic., money (syn.: argentum, nummus): qui dabant olim pecuniam, non adnumerabant eam, sed appendebant,Gai. Inst. 1, 122: praesenti pecuniā mercari aliquid,Plaut. Capt. 2, 2, 8: omnia vaenibunt praesenti pecuniā,id. Men. 5, 9, 97: pecunia numerata,Cic. Top. 13, 53: pecunia publica ex aerario erogata,Cic. Verr. 2, 3, 71, § 165: certa,a specified sum,id. Rosc. Com. 5, 14: potestas pecuniae conficiendae,id. Agr. 2, 13, 33: permagnam ex illā re pecuniam confici posse,Cic. Verr. 1, 52, 138: pecuniam cogere a civitatibus,id. ib. 2, 3, 73, § 171: pecuniam numerare alicui ab aerario,id. ib. 2, 3, 76, § 177: pecuniam publicam domum suam convertere,id. ib. 2, 3, 76, § 176: pecunias civitatibus distribuere ... avertere atque auferre,id. ib. 2, 3, 73, § 171: devorare pecuniam publicam,id. ib. 2, 3, 76, § 177: pecuniam alicui dissolvere,id. ib. 2, 3, 77, § 180: solvere alicui,id. Att. 5, 21, 10: pecunias conferre ad statuas,Cic. Verr. 2, 3, 77, § 180: alicui conferre in usum ejus, id. Fl. 23, 55: transferre in quaestum et fenerationem,id. ib. 23, 56: deferre alicui,id. ib. 23, 55: credita nobis,id. ib.: gravi fenore occupare,id. ib. 25, 59: collocatam habere,id. Imp. Pomp. 7, 18: ex aerario exhaurire, ex vectigalibus redigere,id. Agr. 2, 36, 88: exige pecuniam a civitatibus,Cic. Verr. 2, 3, 87, § 202: ab sociis maximam pecuniam auferre,id. ib. 2, 3, 96, § 224: plura mala nobis exhibet quam aliud quidquam,Sen. Tranq. 8, 1: majore tormento possidetur quam quaeritur,id. Ep. 19, 6, 16: et pecuniae obediunt omnia,Vulg. Eccl. 10, 19.—So in plur.: pecunias exigere, capere, imperare,Cic. Pis. 16, 38: pecunias auferre ab aliquo,Cic. Verr. 2, 3, 76, § 175: pecunias sumere mutuas,id. ib. 2, 1, 10, § 28; 2, 2, 70, § 170: mutuas pecunias faenore quaerens,Liv. 35, 49, 11; Suet. Galb. 9; cf. Zumpt ad Cic. Verr. 1, p. 70: DIES PECVNIAE,the day of payment,Inscr. Grut. 207, 3.—Hence
* (Late Lat.) Copper coins: scenicis numquam aurum, numquam argentum, vix pecuniam donavit,Lampr. Alex. Sev. 33, § 3.
* Personified: Pecunia,the goddess of gain,Arn. 4, 132; cf. Juv. 1, 113.—Also, an epithet of Jupiter, Aug. Civ. Dei, 7, 11; cf. id. ib. 4, 21; cf. also Hor. Ep. 1, 6, 37.

s. TLL