LAT

Lewis Short

(v. a.P. a.adv.) : orno, āvi, ātum, 1 (old form of the
* Perf. ORNAVET, Column. Rostr.; v.infra), v. a. perh. root var-, cover; Sanscr. varna-, color, to fit out, furnish, provide with necessaries; to equip, to get ready, prepare (class.; syn. exorno, concinno).
* In gen.: age nunc, orna te,Plaut. Ep. 2, 2, 10: prandium domi,id. Rud. 1, 2, 53: ornatur ferro Enn. ap. Gell. 16, 10 (Ann. v. 190 Vahl.): aliquem armis,Verg. A. 12, 344: decemviros apparitoribus, scribis, librariis, praeconibus, architectis, praeterea mulis, tabernaculis, centuriis, supellectili,Cic. Agr. 2, 13, 32: aliquem pecuniā,Plin. Ep. 3, 21, 3: CLASESQVE-NAVALES-PRIMOS-ORNAVET, fitted out, Column. Rostr.: maximas classes,Cic. Imp. Pomp. 4, 9; cf. Liv. 9, 30: naves,id. 40, 26: convivium,Cic. Verr. 2, 4, 20, § 44: copias omnibus rebus,id. Imp. Pomp. 8, 20: provincias,to furnish money, arms, and attendants to governors setting out for their provinces,id. Att. 3, 24, 1; id. ib. 4, 18, 2; Liv. 40, 36, 5; so, consules,id. ib.—Hence, to trim, provide with oil: lampades,Vulg. Matt. 25, 7.
* In partic., to ornament, adorn, embellish, deck, set off.
* Lit.: Italiam ornare quam domum suam, maluit: quamquam, Italiā ornatā, domus ipsa mihi videtur ornatior,Cic. Off. 2, 22, 76: scuta ad forum ornandum,Liv. 9, 40: cornua sertis,Verg. A. 7, 488: monilia collum,Ov. M. 5, 52.—Of dressing the hair, Ov. Am. 1, 14, 5: capillos,id. ib. 2, 7, 23; Prop. 1, 2, 1.
* Trop., to adorn, decorate, set off; to commend, praise, extol; to honor, show honor to, distinguish: aliquid magnificentius augere atque ornare,Cic. de Or. 1, 21, 94: seditiones ipsas,id. ib. 2, 28, 124: aliquem suis sententiis,id. Fam. 15, 4, 11: dicere, laudandum adulescentem, ornandum, tollendum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1: civitatem omnibus rebus,Caes. B. G. 7, 33: aliquem maximis beneficiis,Cic. Att. 6, 1, 5: aliquem laudibus,id. Phil. 2, 11, 25: egressum alicujus frequentiā suā,id. Pis. 13, 31: candidatum suffragio,Plin. Ep. 2, 1, 8: aliquem ornare, to bestow honor upon, advance to honor, Cic. Fam. 1, 1: hederā poëtam,Verg. E. 7, 25.—Ironically: ornatus esses,would have been rewarded,Ter. Ad. 2, 1, 22.—Hence, ornātus, a, um, P. a.
* Fitted out, furnished, provided with necessaries, equipped, accoutred, splendidly furnished (class.; syn.: instructus, praeditus): sapiens plurimis artibus instructus et ornatus,Cic. Fin. 2, 34, 112: scutis telisque parati ornatique,id. Caecin. 21, 60: equus ornatus,Liv. 27, 19: elephantus,Nep. Hann. 3, 4: naves paratissimae, atque omni genere armorum ornatissimae,Caes. B. G. 3, 14: fundus,Cic. Quint. 31, 98: Graecia copiis non instructa solum, sed etiam ornata,not provided merely, but also splendidly furnished,id. Phil. 10, 4, 9.—Transf.: ingenio bono,Plaut. Poen. 1, 2, 89.
* In partic., ornamented, adorned, decked, decorated, embellished, handsome, ornate: sepulcrum floribus ornatum,Cic. Fl. 38, 95.—Comp.: nihil ornatius,Cic. Sen. 16, 57.—Esp., adorned with all good qualities, excellent, distinguished, eminent, illustrious: lectissimus atque ornatissimus adulescens,Cic. Div. in Caecil. 9, 29: in dicendo,id. de Or. 1, 10, 42; id. ib. 1, 11, 49: homo ornatissimus loco, ordine, nomine, virtute, ingenio, copiis,honored, respected,Cic. Verr. 2, 1, 48, § 127: ornati elaboratique versus,embellished,id. Or. 11, 36: oratio,id. de Or. 1, 12, 50: locus ad dicendum ornatissimus,admirably adapted,id. Imp. Pomp. 1, 1.—Hence, adv.: ornātē, with ornament, ornamentally, ornately, elegantly (class.): dicere,Cic. de Or. 3, 14, 53: apte, distincte, ornate dicere,id. Off. 1, 1, 2.—Comp.: causas agere ornatius,Cic. Fam. 9, 21, 1.—Sup.: causam ornatissime et copiosissime defendere,Cic. Brut. 5, 21.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
memory