Lewis Short
nĕgōtĭum | nĕgōcĭum (noun N) : (), , necotium; cf.: negotium, quod non sit otium, Paul. ex Fest. p. 177 Müll.; v. 1. ne
* A business, employment, occupation, affair (cf. munus).
* Lit.: negoti nunc sum plenus,Plaut. Ps. 1, 3, 146: quamquam negotiumst, si quid vis, non sum occupatus, etc.,id. Merc. 2, 2, 17: qui deum nihil habere negotii volunt,Cic. Off. 3, 28, 102: in extremā parte muneris ac negotii tui,id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46: forensia negotia,id. de Or. 2, 6, 23: qui omnibus negotiis interfuit,id. Fam. 1, 6, 1: negotium municipii administrare,id. ib. 13, 11: procurare,Cic. Verr. 2, 3, 64, § 149: suscipere,id. Cat. 3, 2, 5: mandare alicui,id. Fam. 13, 26, 2: versari in negotio,id. Att. 5, 10, 3: emergere ex negotiis,id. ib. 5, 10, 3; Liv. 3, 4: transigere negotium,Cic. Phil. 2, 9, 21: negotio desistere,Caes. B. G. 1, 45: in magno negotio habere aliquid,to regard a thing as important, of great moment,Suet. Caes. 23: est mihi negotium cum aliquo, I have to do with one: mirabar, quid hic negotii esset tibi,Ter. Ad. 4, 5, 8; Cic. Fam. 8, 8, 9: adparatus, quem flagitabat instans negotium,Amm. 20, 10, 1.—Esp. with reference to affairs of state: nostrum otium negotii inopia, non requiescendi studio constitutum est,Cic. Off. 3, 1, 2; cf. Suet. Aug. 32: publicis adfinis fuit an maritumis negotiis?i. e. in farming the revenue or in private commerce,Plaut. Trin. 2, 2, 50.—Of the management of domestic concerns: qui suum negotium gerunt otiosi,Cic. Lael. 23, 86: praeclare suum negotium gessit Roscius,id. Rosc. Com. 12, 34: suum negotium agere,id. Off. 1, 9, 29; cf. id. ib. 1, 34, 125.—So of trade, traffic: aes alienum negotii gerendi studio contractum,Cic. Sull. 20, 58; id. Vat. 5, 12: negotii gerentes,tradesmen,id. Sest. 45, 97: Trebonius ampla et expedita negotia in tuā provinciā habet,id. Fam. 1, 3, 1: Hor. Ep. 1, 6, 33.—Of a lawsuit, Quint. 3, 5, 11; Suet. Calig. 40; id. Rhet. 6; cf. Plaut. Aul. 3, 4, 2.
* Transf.
* Difficulty, pains, trouble, labor: ita et hinc et illinc mi exhibent negotium,give me trouble,Plaut. Most. 3, 1, 38: huic exhibui negotium,id. Men. 5, 9, 13; id. Poen. 1, 2, 30: viden egestas quid negoti dat homini misero male,id. Trin. 4, 2, 5: satis habeo negotii in sanandis vulneribus,Cic. Att. 5, 17, 6: magnum negotium est navigare atque id mense Quintili,id. ib. 5, 12: negotium facessere alicui,to give one trouble,id. Fam. 3, 10, 1: negotium exhibere alicui,id. Off. 3, 31, 112: facere innocenti,Quint. 5, 12, 13: nihil est negotii libertatem recuperare,Cic. Fam. 12, 2, 1: Cato Siciliam tenere nullo negotio potuit,id. Att. 10, 16, 3; id. Fam. 2, 10, 2: non minori negotio,Cic. Verr. 2, 5, 68, § 175: quid negotii est haec poëtarum, portenta convincere?id. Tusc. 1, 6, 11: facili negotio, with little trouble (post-class.), Aur. Vict. Caes. 39, 38; cf.: levi negotio,Amm. 20, 10, 2 al.: magno negotio,Cels. 7, 5 init.; Auct. B. Aiex. 8, 4: plus negotii est, si acutus quoque morbus is factus est,Cels. 4, 6.
* Like the Gr. πρᾶγμα, for res, a matter, thing: quid est negoti?Plaut. Most. 2, 2, 27; 3, 2, 54: quid negoti est, quamobrem succenses mihi?id. Capt. 3, 5, 11: ineptum negotium et Graeculum,Cic. Tusc. 1, 35, 86. —So of persons Teucris illa lentum negotium, a slow affair, Cic. Att. 1, 12, 1; cf. id. Q. Fr. 2, 13, 4: elinguem, tardum, inhumanum negotium,id. post Red. in Sen. 6, 14. —As transl. of τὸ πρᾶγμα, euphemism for sensual sins, Vulg. 1 Thess. 4, 6; ib. 2 Cor. 7, 11: a negotio perambulante in tenebris,some indefinable terror,ib. Psa. 90, 6.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary