nātūra (noun F) : nascor
* Birth.
* Lit. (very rare): naturā tu illi pater es, consiliis ego,Ter. Ad. 1, 2, 46; cf.: naturā pater,id. ib. 5, 7, 4.
* Transf. (freq. and class.; syn.: indoles, ingenium).
* The nature, i. e. the natural constitution, property, or quality of a thing: quod autem animal est, id motu cietur interiore et suo: nam haec est natura propria animae et vis,Cic. Rep. 6, 26, 28: ipsumque per se sua vi, sua natura, sua sponte laudabile,id. Fin. 2, 15, 50: ab ipsa natura loci,id. Agr. 2, 35, 95: quali esset natura montis, qui cognoscerent misit,Caes. B. G. 1, 21: loci,id. ib. 1, 2: tigna secundum naturam fluminis procumberent, according to the nature or natural course of the river, Caes. B. G. 4, 17: insula naturā triquetra, by nature, i. e. in shape, id. ib. 5, 13: naturas apibus quas Juppiter ipse Addidit expediam,Verg. G. 4, 149.
* Of character, nature, natural disposition, inclination, bent, temper, character: cognitum per te ipsum, quae tua natura est, dignum tuā amicitiā judicabis,Cic. Fam. 13, 78, 2: prolixa beneficaque,id. ib. 3, 8, 8; Liv. 22, 59: mihi benefacere jam ex consuetudine in naturam vertit, has become natural, Sall. J. 85, 9.—Prov.: consuetudo est secunda natura,August. adv. Jul. 5, 59 fin.; Macr. S. 7, 9, 7; cf.: voluptatem consuetudine quasi alteram naturam effici,Cic. Fin. 5, 25, 74: naturam expellas furcā, tamen usque recurret,Hor. Ep. 1, 10, 24: facere sibi naturam alicujus rei,to accustom one's self to a thing,Quint. 2, 4, 17: desideria naturae satiare,Cic. Fin. 2, 8, 25.
* The nature, course, or order of things: quod rerum natura non patitur,Cic. Ac. 2, 17, 55: delabi ad aequitatem et ad rerum naturam,id. Fam. 6, 10, 5: naturae satisfacere,i. e. to die,Cic. Clu. 10, 29; so, naturae concedere,Sall. J. 14, 15:—Personified: quis vero opifex praeter naturam, quā nihil potest esse callidius, tantam sollertiam persequi potuisset in sensibus? quae primum oculos membranis tenuissimis vestivit, etc.,Cic. N. D. 2, 57, 142: frui primis a natura datis,id. Fin. 2, 11, 34: homines rationem habent a naturā datam,id. ib. 2, 14, 45: et homini praecipui a naturā nihil datum esse dicemus,id. ib. 2, 33, 110: quae (membra corporum) ipsa declarant procreandi a naturā habitam esse rationem,id. ib. 3, 19, 62: omnis natura vult esse conservatrix sui,id. ib. 4, 7, 16; 5, 15, 41; 5, 20, 56: illam partem bene vivendi a natura petebant, eique parendum esse dicebant,id. Ac. 1, 5, 19.
* Nature, i. e. the world, the universe: Cleanthes totius naturae menti atque animo hoc nomen (dei) tribuit,Cic. N. D. 1, 14, 37.
* An element, thing, substance: Aristoteles quin tam quandam naturam censet esse, e qua sit mens,Cic. Tusc. 1, 10, 22: de naturis autem sic sentiebat; primum uti quattuor initiis rerum illis quintam hanc naturam ... non adhiberet, etc.,id. Ac. 1, 11, 39: natura tenuis aëris,Lucr. 2, 232.
* The natural parts, organs of generation: cujus (Mercurii) obscenius excitata natura traditur,Cic. N. D. 3, 22, 55: quaedam matrona visa est in quiete obsignatam habere naturam,id. Div. 2, 70, 145; cf. Varr. R. R. 3, 12, 4; 2, 7, 8.

s. TLL