Lewis Short
(v. a.P. a.) : narro, āvi, ātum, 1, v. a.for gnarigo (gnarigavit, Fest. p. 95) from gnarus; Sanscr. gnā, know; Gr. γιγνώσκω; cf.: nosco (gnosco), ignoro
* To tell, relate, narrate, report, recount, set forth (syn.: memoro, nuntio, trado).
* Lit.: quid mihi istaec narras?Ter. Hec. 5, 2, 18: ego tibi ea narro quae tu melius scis, quam ipse, qui narro,Cic. Fam. 9, 6, 6: garrula pericula,Juv. 12 82., —With acc. and inf.: mihi Philargyrus narravit, te interdum sollicitum esse vehementius,Cic. Fam. 6, 1, 6: Clitarchus tibi narravit Darium ab Alexandro esse superatum,id. ib. 2, 10, 3: ne narres te sudavisse ferendo Carmina,Hor. Ep. 1, 13, 16: narrare virtutem alicujus,Ter. Ad. 4, 1, 20; Plin. 6, 22, 24, § 84: cibos suos homini narrabimus,set forth, explain,id. 20 praef.: narrat, ut virgo ab se integra etiam tum siet,Ter. Hec. 1, 2, 70.—Pass.: ut ita narrentur ut gestae res erunt,Cic. Inv. 1, 20, 29: haec inter paucos palam secreto narrantur,id. Fam. 8, 1, 4: in comoediis res ipsa narratur,id. ib. 9, 22, 1: quae in provinciis facta narrabantur,Liv. 39, 6, 6; Quint. 3, 8, 11; 4, 2, 76; Plin. Ep. 7, 27, 3; Suet. Calig. 22: rationes ... satis narratas,Tac. A. 11, 11.—With de: quā (epistulā) Crassi libertum ais tibi de meā sollicitudine macieque narrāsse,Cic. Att. 3, 15, 1: mores ejus, de quo narres,id. de Or. 2, 59, 241: de quibus nos narrabimus,Auct. Her. 3, 14, 24; cf. in the foll.: male, bene narrare, to tell bad or good news: male narras de Nepotis filio,Cic. Att. 16, 14, 4: Othonem quod speras posse vinci, sane bene narras,id. ib. 13, 33, 2.—Of things: quid istaec tabellae narrant?Plaut. Pers. 4, 3, 29: si res publica tibi narrare posset, quomodo sese haberet,Cic. Fam. 3, 1, 1: cum ejus oratio de animo tuo, de sermonibus, quos de me haberes cotidie, mihi narraret,id. ib. 3, 1, 1: narratur and narrant, it is said, they say: Paridis propter narratur amorem Graecia Barbariae lento collisa duello,Hor. Ep. 1, 2, 6; Ov. H. 6, 19: versiculos in me narratur scribere Cinna,Mart. 3, 9, 1; but narratur with acc. and inf. is rare: nunc Chamavos et Angrivarios immigrāsse narratur,Tac. G. 33 init.: eoque terrore aves tunc siluisse narratur,Plin. 35, 11, 28, § 121 (Jan. narrantque; cf. Zumpt, Gram. § 607): narrant, et in Ponto Caecian in se trahere nubes,Plin. 2, 47, 48, § 126; 2, 106, 110, § 236; 32, 7, 24, § 75 et saep.: narror, narraris = narratur de me, de te, to be the subject of talk, it is said of me, thee, etc.: rideor ubique, narror, ostendor,Quint. Decl. 14, 12 init.: dulcis in Elysio narraris fabula campi,Mart. 12, 52, 5: Sibi narrare, to inform one's self, learn: Cape has tabellas; tute hinc narrato tibi, quae me miseria contabefecit,Plaut. Ps. 1, 1, 18.
* Transf., in gen., to say, speak, tell: narra, quid est, quid ait?Plaut. Poen. 5, 2, 67: ego quid narres nescio,Ter. And. 3, 1, 19; id. Phorm. 2, 3, 54: non possum satis narrare quos ludos praebueris intus,id. Eun. 5, 7, 9: quantum distet ab Inacho Codrus,Hor. C. 3, 19, 3.— Hence, narro tibi, I tell you, I assure you, in fact, seriously, a form of asseveration: narro tibi: plane relegatus mihi videor, postea quam in Formiano sum,Cic. Att. 2, 11, 1: narro tibi, haec loca venusta sunt, abdita certe,id. ib. 15, 16, B; 15, 21, 1: navita de ventis, de tauris narrat arator,talks,Prop. 2, 1, 43: ne res per quemquam narraretur,Just. 1, 9, 19.
* Esp., to dedicate: librum alicui, Plin. praef. § 1.—Hence, P. a. as subst.: narrātum, i, n., that which is told or narrated: hoc quoque, Tiresia, praeter narrata petenti Responde,Hor. S. 2, 5, 1.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary