(adjective) : incŏla, ae, comm. (f. Phaedr. 1, 6, 6; Prud. Ham. 642) [in-colo]
* An inhabitant of a place, a resident.
* Lit.: optati cives, populares, incolae, accolae, advenae omnes,Plaut. Aul. 3, 1, 1: incola est, qui in aliquam regionem domicilium suum contulit, quem Graeci πάροικον appellant, Dig. 50, 16, 239: opp. civis; peregrini autem atque incolae officium est, etc., a foreign resident ( = Gr. μέτοικος), Cic. Off. 1, 34, 125; cf.: Tarquinium, non Romanae modo sed ne Italicae quidem gentis, . . incolam a Tarquiniis ... regem factum,Liv. 4, 3, 11: incola et his magistratibus parere debet, apud quos incola est, et illis, apud quos civis est,Dig. 50, 1, 29; Cic. Verr. 2, 4, 11, § 26; 2, 4, 58, § 130: sunt enim e terra homines, non ut incolae atque habitatores,id. N. D. 2, 56, 140: Coloneus ille locus cujus incola Sophocles ob oculos versabatur,id. Fin. 5, 1, 3: (Socrates) totius mundi se incolam et civem arbitrabatur,id. Tusc. 5, 37, 108: audiebam Pythagoram Pythagoreosque incolas paene nostros,almost our countrymen,id. de Sen. 21, 78: Pergama, Incola captivo quae bove victor alat,Ov. H. 1, 52: Phryx,Luc. 9, 976: Idumaeae Syrophoenix portae,Juv. 8, 160.— Poet., in apposition, or , Cameren incola turba vocat, the natives, Ov. F. 3, 582.
* Transf., of animals and inanimate things: aquarum incolae,Cic. Tusc. 5, 13, 38: rana stagni incola,Phaedr. 1, 6, 5: novum incolam (piscem) mari dedit,Plin. 9, 17, 29, § 63: quae (arbores) incolarum numero esse coepere,i. e. indigenous,id. 12, 3, 7, § 14: Addua, Ticinus, Mincius, omnes Padi incolae,i. e. flowing into the Po,id. 3, 19, 23, § 131: me Porrectum ante fores obicere incolis Plorares aquilonibus,native,Hor. C. 3, 10, 4.

s. TLL