Lewis Short
(v. a.adv.) : incīdo, cīdi, cīsum, 3, v. a.in-caedo
* To cut into, cut through, cut open, cut up (class.).
* Lit.: teneris arboribus incisis atque inflexis,Caes. B. G. 2, 17, 4: arbores,Plin. 12, 14, 30, § 54; 32, § 58: inciditur vitro, lapide, osseisve cultellis,id. 12, 25, 54, § 115; cf.: palmes inciditur in medullam,id. 14, 9, 11, § 84: venam,to open,id. 29, 6, 58, § 126; Cels. 2, 8; Tac. A. 16, 19; cf.: incisi nervi,Plin. 11, 37, 88, § 218: circa vulnus scalpello,Cels. 5, 27, 3: pinnas,to clip,Cic. Att. 4, 2, 5; so, vites falce,Verg. E. 3, 11: pulmo incisus,cut up, divided,Cic. Div. 1, 39, 85; cf.: eupatoria foliis per extremitates incisis,i. e. notched, indented,Plin. 5, 6, 29, § 65: nos linum incidimus, legimus,cut through, cut,Cic. Cat. 3, 5, 10: funem,Verg. A. 3, 667: corpora mortuorum, to dissect, Cels. praef.: nocentes homines vivos,id. ib.: quid habet haruspex cur pulmo incisus etiam in bonis extis dirimat tempus?Cic. Div. 1, 39, 85: si rectum limitem rupti torrentibus pontes inciderint,cut through, broken through,Quint. 2, 13, 16: squamisque incisus adaestuat amnis,Stat. Th. 5, 517: non incisa notis marmcra publicis,engraved,Hor. C. 4, 8, 13: tabula ... his ferme incisa litteris fuit,Liv. 6, 29 fin.
* Transf.
* Trop.
* With in and abl.: id non modo tum scripserunt, verum etiam in aere incisum nobis tradiderunt,Cic. Verr. 2, 4, 65; cf.: foedus in columna aenea incisum et perscriptum,id. Balb. 23, 53; Cic. Verr. 2, 2, 63, § 154: in qua basi grandibus litteris P. Africani nomen erat incisum,id. ib. 2, 4, 34, § 74: nomina in tabula incisa,id. Fam. 13, 36, 1: notum est carmen incisum in sepulcro,id. de Sen. 17, 61; id. Pis. 29, 72; id. Font. 14, 31: incidens litteras in fago recenti,Plin. 16, 9, 14, § 35: indicem in aeneis tabulis,Suet. Aug. 101: quae vos incidenda in aere censuistis,Plin. Pan. 75, 1.
* To make bycutting, to cut (rare): ferroque incidit acuto Perpetuos dentes et serrae repperit usum,Ov. M. 8, 245: novas incide faces, tibi ducitur uxor,Verg. E. 8, 29; Col. 2, 21, 3.
* With dat. (poet. and post-Aug.): verba ceris,Ov. M. 9, 529: amores arboribus,Verg. E. 10, 53: fastos marmoreo parieti,Suet. Gramm. 17: nomen non trabibus aut saxis,Plin. Pan. 54, 7; cf.: primum aliquid da, quod possim titulis incidere,i. e. among your titles,Juv. 8, 69.
* Absol.: incidebantur jam domi leges,Cic. Mil. 32, 87; cf.: tabula his litteris incīsa,Liv. 6, 29, 9: sine delectu morum quisquis incisus est,inscribed, registered,Sen. Ben. 4, 28: Victorem litteris incisis appellare,Macr. S. 3, 6, 11.
* To break off, interrupt, put an end to: poëma ad Caesarem, quod institueram, incidi,have broken off, stopped,Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 11: inciditur omnis jam deliberatio, si intellegitur non posse fieri, ?*!id. de Or. 2, 82, 336; cf. Liv. 32, 37, 5: tandem haec singultu verba incidente profatur,Stat. Th. 9, 884: novas lites,Verg. E. 9, 14: ludum,Hor. Ep. 1, 14, 36: vocis genus crebro incidens,broken, interrupted,Cic. de Or. 3, 58, 217.
* To cut off, cut short, take away, remove: media,to cut short,Cic. Phil. 2, 19, 47: qui mihi pinnas inciderant nolunt easdem renasci,id. 4, 2, 5: Tarquinius spe omni reditus incisā exsulatum Tusculum abiit,cut off,Liv. 2, 15, 7: spe incisā,id. 3, 58, 6; 35, 31, 7; cf. id. 44, 6, 13; 44, 13, 3: tantos actus,Sil. 3, 78: ipsam, quam promimus horam casus incidit,Sen. Ep. 101: testamentum,to annul, invalidate,Dig. 28, 4, 3.
* In rhet., to make by cutting, to cut: aequaliter particulas,Cic. Or. 61, 205.— Hence
* Incī-sum, i, n., rhet. t. t. for the Gr. κόμμα,a section or division of a sentence, a clause: quae nescio cur, cum Graeci κόμματα et κῶλα nominent, nos non recte incisa et membra dicamus, Cic. Or. 62, 211 (for which: incisiones et membra,id. 64, 261): incisum erit sensus non expleto numero conclusus, plerisque pars membri,Quint. 9, 4, 122; cf. id. ib. 22; 32; 44; 67; 123.
* Incīsē, adv., in short clauses: quo pacto deceat incise membratimve dici,Cic. Or. 63, 212; cf. incisim.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary
Lewis Short
(verb) : incĭdo, cĭdi, cāsum, 3 (
* Fut. part. act. incasurus, Plin. 2, 27, 27, § 97; perf. scanned incĭdĕrunt, Lucr. 6, 1174), in-cado, to fall into or upon a thing, to fall, light upon (freq. and class.).
* Lit.
* In gen., constr. with in and acc.; less freq. with other prepp., with the dat., or absol.
* Trop.
* In partic., to fall upon, meet, or come upon unexpectedly, fall in with a person or thing.
* With dat.: incidere portis,to rush into,Liv. 5, 11, 14; 5, 26, 8: lymphis putealibus,Lucr. 6, 1174: caput incidit arae,Ov. M. 5, 104: Sagunti ruinae nostris capitibus incident, Liv. 21, 10, 10: ultimis Romanis,id. 28, 13, 9: jacenti,Stat. Th. 5, 233: hi duo amnes confluentes incidunt Oriundi flumini,empty, fall into,Liv. 44, 31, 4: modo serius incidis (sol) undis,sink,Ov. M. 4, 198.
* Transf., to fall upon, attack, assault: triarii consurgentes ... in hostem incidebant. Liv. 8, 8, 13: postquam acrius ultimis incidebat Romanus,id. 28, 13, 9.
* With in and acc.: in aliquem incurrere atque incidere,Cic. Planc. 7, 17: cum hic in me incidit,id. ib. 41, 99: C. Valerius Procillus, cum in fuga catenis vinctus traheretur, in ipsum Caesarem incidit,Caes. B. G. 1, 53, 5: in insidias,Cic. Fam. 7, 3, 3; cf.: in quos (milites), si qui ex acie fugerint, de improviso incidant,id. Rosc. Am. 52, 151: in manus alicujus,id. Clu. 7, 21: in vituperatores,id. Fam. 7, 3, 6; 6, 1, 25.
* With inter: inter catervas armatorum,Liv. 25, 39.
* With dat.: qui (oculi) quocumque inciderunt,Cic. Mil. 1, 1; Plin. Ep. 5, 6, 13; Quint. 11, 3, 50: sane homini praeter opinionem improviso incidi,Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182: incidit huic Appennicolae bellator filius Anni,Verg. A. 11, 699.
* With acc. alone (late Lat.): bene quod meas potissimum manus incidisti,App. M. 6, p. 176, 24; id. ib. p. 179, 4: fatales laqueos,Vulc. Gall. Avid. Caes. 2, § 2.
* In gen., to fall into any condition.
* With in and acc.: in morbum,Cic. Fam. 13, 29, 4: in febriculam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.: in miserias,id. Phil. 2, 10, 24; cf.: qui inciderant (sc. in morbum) haud facile septimum diem superabant,Liv. 41, 21, 5: ut si in hujusmodi amicitias ignari casu aliquo inciderint,Cic. Lael. 12, 42: quodsi quis etiam a culpa vacuus in amicitiam ejus inciderat,Sall. C. 14, 4: in honoris contentionem,Cic. Lael. 10, 34: in imperiorum, honorum, gloriae cupiditatem,id. Off. 1, 8, 26: in furorem et insaniam,Cic. Pis. 20, 46.
* To fall upon, befall: eo anno pestilentia gravis incidit in urbem agrosque,Liv. 27, 23, 6: tantus terror incidit ejus exercitui,fell upon,Caes. B. C. 3, 13, 2; cf.: ut nihil incidisset postea civitati mali, quod, etc.,happened,Cic. de Or. 1, 7, 26.
* In partic.
* To fall upon accidentally; to light upon, in thought or conversation: non consulto, sed casu in eorum mentionem incidi,Cic. Div. in Caecil. 15, 50; id. Lael. 1, 3; cf.: fortuito in sermonem alicujus incidere,id. de Or. 1, 24, 111: in eum sermonem incidere, qui, etc.,id. Lael. 1, 2: in varios sermones,id. Att. 16, 2, 4: cum in eam memoriam et recordationem nuper ex sermone quodam incidissemus,id. Brut. 2, 9: iterum in mentionem incidimus viri,Tac. H. 4, 5; Plin. Ep. 9, 33, 1.
* To come or occur to one's mind: sapiens appeteret aliquid, quodcumque in mentem incideret et quodcumque tamquam occurreret,come into his mind,Cic. Fin. 4, 16, 43; cf. Ter. Phorm. 1, 3, 5; id. Heaut. 3, 1, 75: redeunti, ex ipsa re mihi incidit suspicio,id. And. 2, 2, 22; 3, 2, 21: tanta nunc suspicio de me incidit,id. Ad. 4, 4, 5: dicam, verum, ut aliud ex alio incidit,id. Heaut. 3, 3, 37: nihil te effugiet atque omne. quod erit in re occurret atque incidet,Cic. de Or. 2, 34, 147: potantibus his apud Sex. Tarquinium incidit de uxoribus mentio,Liv. 1, 57, 6.
* To fall upon, happen in a certain time.
* With in and acc.: quod in id rei publicae tempus non incideris, sed veneris — judicio enim tuo, non casu in ipsum discrimen rerum contulisti tribunatum tuum—profecto vides, quanta vis, etc.,Cic. Fam. 2, 7, 2: quorum aetas in eorum tempora, quos nominavi, incidit,Cic. Or. 12, 39; cf. id. Fam. 5, 15, 3: quoniam in eadem rei publicae tempora incidimus,id. ib. 5, 8, 3 fin.: facies me in quem diem Romana incidant mysteria certiorem,id. Att. 6, 1, 26: cum in Kalendas Januarias Compitaliorum dies incidisset,id. Pis. 4, 8: quae (bella) in ejus aetatem gravissima inciderunt,Quint. 12, 11, 16: in eum annum quo erat Hortensius consul futurus, incidere, to fall into, i. e. to extend the case until, etc., id. 6, 5, 4; cf.: quintus annus cum in te praetorem incidisset,Cic. Verr. 2, 2, 56, § 139.
* To fall out, happen, occur: et in nostra civitate et in ceteris, multis fortissimis atque optimis viris injustis judiciis tales casus incidisse,Cic. Fam. 5, 17, 3: si quid tibi durius inciderit,Prop. 1, 15, 28; cf.: si casus inciderit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 6: incidunt saepe tempora cum, etc.,id. Off. 1, 10, 31: eorum ipsorum, quae honesta sunt, potest incidere saepe contentio et comparatio,id. ib. 1, 43, 152: potest incidere quaestio,Quint. 7, 1, 19: verbum si quod minus usitatum incidat,id. 2, 5, 4: in magnis quoque auctoribus incidunt aliqua vitiosa,id. 10, 2, 15; 11, 1, 70; Cels. 5, 27, 3: ea accidisse non quia haec facta sunt, arbitror; verum haec ideo facta, quia incasura erant illa,Plin. 2, 27, 27, § 97: si quando ita incidat,Quint. 2, 5, 5; cf.: forte ita incidit, ut, etc.,Liv. 26, 23, 2: forte ita inciderat, ne, etc.,id. 1, 46, 5.
* To fall in with, coincide, agree with, in opinion, etc.: ne ipse incidat in Diodorum, etc.,Cic. Fat. 8, 15.
* To stumble upon, undertake at random: sic existumes non me fortuito ad tuam amplitudinem meis officiis amplectendam incidisse, etc.,Cic. Fam. 5, 8, 3.— Hence in part. pres.: incĭdentĭa, subst., occurrences, events, Amm. 14, 5, 4; 22, 9, 2 al.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary