LAT

hospitalis

download
JSON

Lewis Short

(adj.Adj.Subst.adv.) : hospĭtālis, e, adj.hospes
* Of or relating to a guest or host, hospitable, ξένιος, ξενικός.
* Lit.
* Adj. (class.): illam ipsam sedem hospitalem, in quam erit deductus, publicam populi Romani esse dicet,Cic. Agr. 2, 17, 46: deversorium,Liv. 21, 63 fin.: cubiculum,guest-chamber,id. 1, 58: beneficia,id. 2, 14 fin.: aves,set before a guest,Varr. R. R. 3, 2, 3; cf.: cena Augusti,Plin. 33, 4, 24, § 83: umbra,Hor. C. 2, 3, 10: tessera,which guests gave to the host,Plaut. Poen. 5, 2, 87 sq.; cf. ib. 5, 1, 25: Juppiter,the patron of hospitality,Cic. Deiot. 6, 18; id. Fin. 3, 20, 66; id. Q. Fr. 2, 12, 3 al.; cf. deus,Plaut. Poen. 5, 1, 25: non dubitavit illud insigne Penatium hospitaliumque deorum ex hospitali mensa tollere,Cic. Verr. 2, 4, 22, § 48: fulmina, of Jupiter hospitalis, Sen. Q. N. 2, 49: caedes,the murder of a guest,Liv. 25, 18, 7: TABVLA,i. e. a municipal decree for the reception of a guest,Inscr. Grut. 456, 1: Theophrastus scribit, Cimonem Athenis etiam in suos curiales Laciadas hospitalem fuisse,Cic. Off. 2, 18, 64; cf.: homo qui semper hospitalissimus amicissimusque nostrorum hominum existimatus esset (shortly before: cum suae partes essent hospitum recipiendorum),Cic. Verr. 2, 1, 26, § 65: tua illa Venus,id. Cael. 21, 52: tibi hospitale pectus,Hor. Epod. 17, 49: nihil hospitalius mari (Campaniae): hospitalem hostem appellare,Liv. 25, 18, 8: hinc illi nobiles portus Cajeta, Misenus, etc.,Flor. 1, 16: appulsus litorum,Plin. 2, 46, 45, § 118.
* Transf., of things: ut in Fucino lacu invectus amnis, in Lario Addua, etc. ... in Lemanno Rhodanus: hic trans Alpes superiores in Italia multorum milium transitu hospitales suas tantum nec largiores quam intulere aquas evehentes, foreign, i. e. that flow through without mingling, Plin. 2, 103, 106, § 224; 17, 10, 14, § 69. —Hence, adv.: hospĭtālĭter, hospitably, as a guest: invitati hospitaliter per domos,Liv. 1, 9, 9: vocare (opp. hostiliter),id. 6, 26, 3: excipere aliquem,Curt. 7, 6 med.: ingredi ad deos Penates,Just. 8, 3.
* Hospĭtālis, is, m., a guest: injuriae potestatum in hospitales ad visendum venientium, Hipponenses in necem ejus (delphini) compulerunt, Plin. 9, 8, 8, § 26.
* Hospĭtālia, ium, n.
* Apartments for guests, guest-chambers, Vitr. 6, 10.
* On the stage, the two entrances on the right and left for strangers, Vitr. 5, 7.
* (Sc. jura.) The dues of hospitality, Liv. 42, 24 fin.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
See also: Hospitalis
memory