hīc, haec, hōc (
* Gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huïc, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Müll.; fem. haec, v.infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Müll.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.
* With subst.: hic homo sanus non est,Plaut. Am. 1, 1, 246: rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest ... apud hunc fluvium, etc.,id. Bacch. 1, 1, 53: quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,Cic. Rep. 1, 17: genus hoc,id. ib. 1, 25: hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,id. ib. 1, 19; cf.: quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,id. ib. 1, 1: his libris,id. ib. 1, 7: hae feriae,id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.: hoc otio,id. ib. 9 fin.: haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,id. ib. 1, 10: ad haec cituma,id. ib. 1, 21: hic vir,Liv. 7, 39, 12.
* Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.): eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,there is daybreak,Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, Ter. Heaut. 3, 1, 1: lucet hoc,Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.
* Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this ... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. ὅδε, for ego: hic homost omnium hominum praecipuos,Plaut. Trin. 5, 1, 1: hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,Ter. Heaut. 2, 3, 115; so, huic homini, i. q. mihi,Plaut. Ep. 1, 2, 38: hic homo, i. q. ego,id. Curc. 2, 1, 33: hunc hominem, i. q. me,Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.: vin' tu huic seni auscultare?Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7: haec res,my property,Plaut. Trin. 2, 4, 106: hunc in collum,my neck,id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.
* With reference to time, of this time, now present, actual, this: cena hac annonā est sine sacris hereditas,in the present scarcity,Plaut. Trin. 2, 4, 83: sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,Liv. 3, 20: his temporibus,Cic. Fam. 13, 77, 1: M. Cato, hujus nostri Catonis pater,id. Off. 3, 16, 66; cf.: si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.: etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,the present times,Cic. Rosc. Am. 48, 138: ne horum quidem magnificentia operum,Liv. 1, 55 fin.; very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,Plin. 14, 22, 28, § 143: ante hos sex menses,Phaedr. 1, 1, 10: ante hoc triduum,Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.
* Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).
* Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7: hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,id. Fin. 4, 4, 10: hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1: melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,the former ... the latter,Liv. 30, 30, 19: quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aër: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.
* Advv.
* With relat. clause: Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.: eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,Cic. Rep. 1, 2: neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,id. ib. 1, 22: non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?Plaut. Am. 1, 1, 136: unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,Cic. Rep. 1, 2; 1, 17: haec quae sunt in hoc genere,id. ib. 1, 11: mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,id. ib. 1, 13: hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,id. ib. 1, 14; 1, 16: in his libris, quos legistis,id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5: quam quisque norit artem, in hac se exerceat,id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.: lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113: servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19: de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,id. Att. 13, 36 fin.; cf.: is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,Quint. 1, 2, 30: hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,Cic. Rep. 1, 10; 1, 24: mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,Quint. 9, 2, 41.
* In space.
* Hoc estserves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely: in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,Cic. Div. in Caecil. 4, 11: quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,id. Caecin. 7, 19; 34, 100: cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8: primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically: ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,Cic. Mil. 9, 24: at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,id. Phil. 2, 28, 70.
* Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture: hic reddes omnia,Ter. And. 2, 3, 15: hic ego quid praedicem?Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26: hic cum uterque me intueretur,id. Fin. 2, 1, 1; so, hic cum,id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3: hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; Cic. Verr. 2, 1, 26 § 66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus; hic Scipio, etc.,Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.
* Hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151: nunc hac An illac eam, incerta sum consili,id. Rud. 1, 3, 30: plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.: hac illac circumcursa,id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28: sequere hac, reducam te ubi fuisti,this way, hither,Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.: sequere hac me intus ad Glycerium nunc,Ter. And. 5, 6, 14: sequere me ergo hac intro,id. Ad. 4, 3, 18: i hac mecum intro,Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.: quin igitur ad illa spatia nostra pergimus? ... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,Cic. Leg. 1, 4, 14: ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac (poet.): namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne: utrum hacin feriam an ab laeva latus?Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22).
* Hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.
* Lit.: hos quos videtis stare hic captivos duos, etc. ... Senex qui hic habitat, etc.,Plaut. Capt. prol. 1 sq.: ego jam dudum hic adsum,Ter. Eun. 4, 6, 5: quem praestolare hic ante ostium?id. ib. 5, 6, 5: hic propter hunc adsiste,id. Ad. 2, 1, 15: hic tui omnes valent,Cic. Fam. 6, 20, 3: non modo hic, ubi, etc.. . sed, ubicumque, etc.,Cic. Verr. 2, 5, 55, § 143: mons ibi arduus Nomine Parnasus ... hic ubi Deucalion ... parva rate vectus adhaesit,Ov. M. 1, 319: hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17: hicine,id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76: facile hic plus mali est, quam illic boni,Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20: hic segetes, illic veniunt felicius uvae,Verg. G. 1, 54: hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.: hic proxume viciniae,in this neighborhood,Plaut. Mil. 2, 3, 2: modo vidi virginem hic viciniae miseram,Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).
* Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here: hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49: hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,id. Arch. 4, 8; cf.: hic vos dubitabitis, judices,Cic. Verr. 2, 2, 44, § 109: hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,id. de Imp. Pomp. 13, 39: hic jam plura non dicam,id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra): hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,Ter. And. 4, 1, 14: ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.): alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,Vell. 2, 49, 3.
* Huc (access. form hoc), v. huc.

s. TLL

s. TLL