(adverb) : fĕrē and fermē (fĕrĕ, Aus. Epigr. 10, 5, 5), Sanscr. dhar-, dhar-ami, to bear, support; Gr. root, θρα-, in θρῆνυς, stool, θρόνος, seat; Lat. firmus; cf.: forma, forum. Ferme is perh. a sup. form for ferime, v. Rib. Lat. Part. p. 6 sq. Erroneously, Varr.: ferme dicitur quod nunc fere: utrumque dictum a ferendo, quod id quod fertur est in motu atque adventat, L. L. 7, § 92 Müll.
* Approximately, closely, in two senses.
* With the idea of approach predominant, nearly, almost, well-nigh, within a little, for the most part, about (esp. with words of number, quantity, multitude; cf.: plerumque, vulgo).
* Form fere: fere sexennis,Plaut. Poen. 4, 2, 80: abhinc menses decem fere,Ter. Hec. 5, 3, 24; cf.: fere abhinc annos quindecim,id. Phorm. 5, 8, 28: fere in diebus paucis, quibus haec acta sunt, Chrysis vicina haec moritur,soon, only a few days after,id. And. 1, 1, 77: quinta fere hora,about the fifth hour,Cic. Pis. 6, 13: hora fere tertia,id. Att. 14, 20, 1: tertia fere vigilia,Caes. B. G. 4, 23, 1: sexcentos fere annos,Cic. Rep. 1, 48: sexto decimo fere anno,id. ib. 2, 33: anno fere ante, quam consul est declaratus,id. ib. 1, 5: anno fere centesimo et quadragesimo post mortem Numae,id. ib. 2, 15; cf.: anno trecentesimo et quinquagesimo fere post Romam conditam,id. ib. 1, 16: decem fere annis post primos consules,id. ib. 2, 32; cf. also: decessit fere post annum quartum quam, etc.,Nep. Arist. 3 fin.: meus fere aequalis,Cic. Brut. 48, 179; cf. id. Off. 3, 1, 1: ipsa Peloponnesus fere tota in mari est,id. Rep. 2, 4, 8; cf.: totius fere Galliae legati ad Caesarem gratulatum convenerunt,Caes. B. G. 1, 30, 1: totis fere a fronte et ab sinistra parte nudatis castris,id. ib. 2, 23, 4: rerum omnium fere modus,Cic. Rep. 6, 18; cf.: quam fere omnium constans et moderata ratio vitae,id. Clu. 16, 46: ex omnibus fere partibus,Caes. B. G. 7, 19: in reliquis fere rebus,id. ib. 6, 13, 3: omnes fere,Cic. Fam. 6, 10, 3; Caes. B. G. 2, 25, 1; 4, 20, 1; Nep. Arist. 2, 3; id. Chabr. 3, 4; Liv. 21, 60, 9; Suet. Caes. 87; and in the order fere omnes,Caes. B. G. 5, 13, 1; 5, 23, 4: cujus disputationis fuit extremum fere de immortalitate animorum,Cic. Lael. 4, 14; cf.: Phalereus ille Demetrius ultimus est fere ex Atticis. Quint. 10, 1, 80: cum fere e regione castris castra poneret, Caes. B. G. 7, 35, 1; id. ib. 3, 12, 1: plus fere,Plaut. Truc. 1, 1, 45: semper fere,Cic. de Or. 2, 6, 22: satis fere diximus,id. Off. 1, 18, 60: tantum fere,almost only,id. Rep. 2, 18 fin.: Lycurgus eadem vidit fere,id. ib. 2, 23: haec fere,id. ib. 1, 34 fin.; cf.: hoc fere ab reliquis differunt, quod,in this chiefly,Caes. B. G. 6, 18, 3: haec fere dicere habui,Cic. N. D. 3, 39, 93: haec erant fere, quae, etc.,id. Fam. 12, 5 fin.; 12, 30 fin.; id. Att. 2, 16, 1; id. Or. 54, 182; id. Ac. 2, 32, 102: exposui fere non philosophorum judicia, sed, etc.,id. N. D. 1, 16, 42; cf.: sic fere componendum, quomodo pronuntiandum erit,Quint. 9, 4, 138: fere eodem pacto, quo,Hor. Ep. 1, 6, 10: et fere apparet, quid in invidiam, etc. ... dicendum sit,Quint. 5, 12, 16.
* With the idea of nearness or closeness predominant, quite, entirely, just.
* Form fere: domum revortor maestus atque animo fere conturbato,quite distracted,Ter. Heaut. 1, 1, 69: quod statuas quoque videmus ornatu fere militari,quite military,Cic. Off. 1, 18, 61: paria esse fere peccata,quite equal,Hor. S. 1, 3, 96: etsi nobis, qui id aetatis sumus, evigilatum fere est, tamen, etc.,entirely, sufficiently,Cic. Rep. 3, 29: cum circa hanc fere consultationem disceptatio omnis verteretur,just on this debated point,Liv. 36, 7, 1: jamque fere, just now, Enn. ap. Non. 217, 11; and ap. Charis. p. 114 P. (Ann. v. 286 and 580 ed. Vahl.); Verg. A. 3, 135; 5, 327; 835; cf.: jam fere, Enn. ap. Non. 355, 17 (Trag. v. 201 ed. Vahl.); and: jam ... fere, id. ap. Varr. L. L. 7, § 46 Müll. (Ann. v. 447 ed. Vahl.): sermo qui tum fere multis erat in ore,just then,Cic. Lael. 1, 2.
* Form ferme: circumvenire video ferme injuria, altogether wrong, Naev. ap. Varr. L. L. 7, § 92 Müll. (Rib. Trag. Fragm. p. 12); cf.: ferme aderant ratibus, just, Enn. ib. § 23 Müll. (Ann. v. 602 ed. Vahl.); so, quod ferme dirum in tempus cecidere Latinae, Cic. Poët. Div. 1, 11, 18; and: sed eum constabat virum esse ferme bonum,Gell. 14, 2, 5: ferme ut quisque rem accurat suam, Sic ei procedunt post principia denique,Plaut. Pers. 4, 1, 4; so, ferme ut pueri,Ter. Hec. 3, 1, 32: jam ferme moriens me vocat,just dying,id. And. 1, 5, 49.
* In partic.
* With negatives, scarcely, hardly.
* (= vix, non facile.) Form fere: nihil aut non fere multum differre,Cic. Brut. 40, 150: nemo fere saltat sobrius,id. Mur. 6; id. de Or. 1, 25, 116: nihil fere intelligit,id. Off. 3, 3, 15: non fere labitur,id. Fin. 1, 6, 18: quod non fere ante auctumnum Elaver vado transiri solet,Caes. B. G. 7, 35, 1: duo spondei non fere jungi patiuntur,Quint. 9, 4, 101: in se dicere non est fere nisi scurrarum,id. 6, 3, 82: denique ex bellica victoria non fere quemquam est invidia civium consecuta,hardly any one,Cic. Sest. 23, 51: rationem sententiae suae non fere reddere,id. Tusc. 1, 17, 38: nec adhuc fere inveni, qui, etc.,id. Att. 7, 6, 1; cf.: quod non fere contingit, nisi, etc.,id. Lael. 20, 72: nec rei fere sane amplius quicquam fuit,Ter. Heaut. 1, 1, 3: in qua (disputatione) nihil fere, quod magno opere ad rationes omnium rerum pertineret, praetermissum puto,Cic. Rep. 1, 8 fin.: tum est Cato locutus; quo erat nemo fere senior temporibus illis, nemo prudentior,id. Lael. 1, 5: dixit, hunc ne in convivio quidem ullo fere interfuisse,id. Rosc. Am. 14: neque ullum fere totius hiemis tempus sine sollicitudine Caesaris intercessit,Caes. B. G. 5, 53, 5: neque enim fere iam est ullus dies occupatus, ut nihil, etc., Quint. 10, 7, 27.—With a neg. interrog.: nam quid fere undique placet?Quint. 1, 2, 15.
* Of time (in the usual course of things; opp. to sometimes, now and then), in general, generally, usually, commonly.
* Form fere: Fit fere, ut, etc.,Cic. Rep. 6, 10; cf.: jam hoc fere sic fieri solere accepimus,id. de Imp. Pomp. 9, 24: quod fere solet fieri,id. Inv. 1, 29, 46; cf. also: ut fere fit,id. ib. 2, 4, 14: nam fere maxima pars morem hunc homines habent,Plaut. Capt. 2, 1, 36: quod fere libenter homines id, quod volunt, credunt,Caes. B. G. 3, 18, 6: aedificio circumdato silva (ut sunt fere domicilia Gallorum, etc.),id. ib. 6, 30, 3: ruri fere se continebat,Ter. Ph. 2, 3, 16: nam fere non difficile est invenire, quid, etc.,Auct. Her. 2, 18, 27: in eum fere est voluntas nostra propensior,Cic. Off. 2, 20, 69: sic omnia nimia in contraria fere convertuntur,id. Rep. 1, 44: quod in illis singuli fuissent fere, qui, etc.,id. ib. 2, 1: nominatim fere referri, quid, etc.,id. de Or. 2, 33, 142: nigra fere terra,commonly black,Verg. G. 2, 203: qui timet his adversa, fere miratur eodem quo cupiens pacto,Hor. Ep. 1, 6, 9.—Strengthened by plerumque or plerique: hic solebamus fere Plerumque eam operiri,Ter. Ph. 1, 2, 39; cf. corresp. to plerumque: fortuna eos plerumque efficit caecos, quos complexa est: itaque efferuntur fere fastidio et contumacia,Cic. Lael. 15, 54: adducto fere vultu, plerumque tacitus,Suet. Tib. 68: non sunt vitiosiores, quam fere plerique, qui avari avaros ... reprehendunt,Cic. Tusc. 3, 30, 73.—Opp. raro, interdum, saepe: fere praedicta aetas laeto solo truncoque tres materias, raro quatuor desiderat,Col. 4, 17, 5; cf.: fereque id in capillo fit, rarius in barba,Cels. 6, 2: ipse Circenses ex amicorum fere libertinorumque cenaculis spectabat, interdum e pulvinari,Suet. Aug. 15: in consulatu pedibus fere, extra consulatum saepe adaperta sella per publicum incessit,id. ib. 53.
* Form ferme: quod ferme evenit,Cic. Rep. 1, 42: nam ferme apud Numidas in omnibus proeliis magis pedes quam arma tuta sunt,Sall. J. 74 fin.: inculta ferme vestiuntur virgultis vepribusque,Liv. 21, 54: intacta invidia media sunt: ad summa ferme tendit,id. 45, 35; cf.: mobilis et varia est ferme natura malorum,Juv. 13, 236: ceterum parva quoque (ut ferme principia omnia),Liv. 7, 2: ut ferme ad nova imperia,Tac. A. 2, 2: quae antea dictatorum et consulum ferme fuerant beneficia,Liv. 9, 30, 3: nocte ferme proficiscebantur,id. 34, 13, 3.

s. TLL