făcultas (noun F) : (
* Gen. plur.: facultatum,Cic. Off. 1, 9, 29 al.: facultatium,Dig. 32, 1, 78, § 1; Col. 1, 4, 8), f.facul, facilis; cf.: difficultas, simultas, capability, possibility, power, means, opportunity; skill, ability to do any thing easily (class.; syn.: dotes, virtutes, ingenium, indoles).
* Lit.: facultates sunt, aut quibus facilius fit, aut sine quibus aliquid confici non potest,Cic. Inv. 1, 27, 41.—Constr. with gen., ad, ut, inf., or absol.
* With gen. of gerund.: facultas pariendi,Ter. And. 1, 4, 5: summa copia facultasque dicendi,Cic. Quint. 2, 8: sibi facultatem dicendi parare,Quint. 11, 2, 49: Miloni manendi nulla facultas,Cic. Mil. 17, 45: suscipiendi maleficii,id. Rosc. Am. 33, 92: laedendi,id. Fl. 8, 19: redimendi,id. de Imp. Pomp. 7, 18: facultatem judicandi facere,Cic. Verr. 2, 2, 73, § 179 et saep.—So with ellipsis of dicendi: extemporalis facultas,of extemporaneous speaking,Suet. Aug. 84; cf.: facultas summa,Plin. Ep. 1, 20, 18; id. ib. 6, 29, 5.—With a gen. subst.: talium sumptuum facultatem fructum divitiarum putat,Cic. Off. 2, 16, 56: quod reliquis fugae facultas daretur,Caes. B. G. 1, 32 fin.: Demostheni facultatem defuisse hujus rei,Quint. 6, 3, 2: si facultas tui praesentis esset, if I could but meet you face to face, Planc. in Cic. Fam. 10, 4: facultates medicamentorum,virtue, efficacy,Cels. 5 praef. init.; id. ib. 17.
* Transf., concr., for copia, opes, a sufficient or great number, abundance, plenty, supply, stock, store; plur., goods, riches, property (syn.: opes, bona, silva, divitiae, fortunae, copia, vis).
* With in: modica in dicendo facultas,Suet. Galb. 3.
* With ut: nonnumquam improbo facultas dari, ut, etc.,Cic. Caecin. 25, 71; id. Rab. Perd. 6, 18: L. Quintius oblatam sibi facultatem putavit, ut, etc.,id. Clu. 28, 77; id. Fam. 1, 7, 4: erit haec facultas in eo, quem volumus esse eloquentem, ut, etc.,id. Or. 33, 117.—(ε) With inf. (post-Aug. and very rare): nobis saevire facultas,Stat. Th. 4, 513; 12, 36; Val. Fl. 3, 16; Auct. B. Afr. 78.—(ζ) Absol.: cave quicquam, quod ad meum commodum attineat, nisi maximo tuo commodo et maxima tua facultate cogitaris,Cic. Q. Fr. 3, 9, 4: urges istam occasionem et facultatem,id. Fam. 7, 8, 2: poëtica quaedam,id. Rep. 1, 14: facultas ex ceteris rebus comparata,id. de Or. 2, 12, 50: si facultas erit,id. de Inv. 1, 46 fin.; cf.: hinc abite, dum est facultas,while you can,Caes. B. G. 7, 50 fin.: quoad facultas feret,Cic. Inv. 2, 3, 10.
* Sing.: nummorum facultas,Cic. Quint. 4, 16: cujus generis (virorum) erat in senatu facultas maxima,id. Sull. 14, 42: facultas vacui ac liberi temporis,id. de Or. 3, 15, 57: omnium rerum, quae ad bellum usui erant, summa erat in eo oppido facultas,Caes. B. G. 1, 38, 3: navium,id. ib. 3, 9, 6: si facultas ejus succi sit copiosior,Col. 12, 38, 8 al.: pro facultate quisque, in proportion to his ability or wealth, Suet. Aug. 29.
* Plur.: anquirunt ad facultates rerum atque copias, ad potentiam, etc.,Cic. Off. 1, 3, 9: mutandis facultatibus et commodis,id. ib. 2, 4, 15: facultates commodorum praetermittere,id. Att. 1, 17, 5: me tuae facultates sustinent,id. Q. Fr. 1, 3, 7: videndum ne major benignitas sit quam facultates,id. Off. 1, 14, 42: facultates ad largiendum magnas comparasse,Caes. B. G. 1, 18, 4: facultates patrimonii nostri aliis relinquemus,Quint. 6 praef. § 16: Gaius attritis facultatibus urbe cessit,Suet. Galb. 3: modicus facultatibus,Plin. Ep. 6, 32, 2 et saep.: Tantas videri Italiae facultates, ut, etc.,supplies, resources,Caes. B. G. 6, 1, 3; with copia,id. B. C. 1, 49, 2: ministrare alicui de facultatibus suis,Vulg. Luc. 8, 3: qui facultates suas suspectas habet,i. e. doubts his own solvency,Gai. Inst. 2, 154.

s. TLL