LAT

Lewis Short

(adj.adv.adv.) : făcĭlis, e, adj. (archaic forms
* Nom. sing. facil, Plaut. Trin. 3, 2, 53; adv. facul, like difficul, simul; v. under adv. 2, and cf. Paul. ex Fest. p. 87 Müll.), [facio, properly, that may be done or made; hence, pregn.], easy to do, easy, without difficulty.
* In gen.
* Prop., constr. absol., with ad (and the gerund), the supine, inf., ut, and the dat.
* In partic.
* Transf.
* With ad and subst.: faciles ad receptum angustiae,Liv. 32, 12, 3: mens ad pejora,Quint. 1, 2, 4: credulitas feminarum ad gaudia,Tac. A. 14, 4.— Comp.: mediocritas praeceptoris ad intellectum atque imitationem facilior,Quint. 2, 3, 1.
* Adverbially, in facili, ex (e) facili, and rarely, de facili, easily: cum exitus haud in facili essent,not easy,Liv. 3, 8, 9 Drak.: in facili,Sen. Clem. 1, 7: Plin. 18, 28, 68, § 274; Dig. 26, 3, 8: ita adducendum, ut ex facili subsequatur,easily,Cels. 7, 9 med.: ex facili tolerantibus,Tac. Agr. 15 init.: ex facili, Cel. 6, 1, 1; Plin. 37, 4, 15, § 60; for which: e facili,Ov. A. A. 1, 356: de facili ab iis superabuntur, Firm. Math. 5, 6.
* Of persons that do any thing with facility, ready, quick.— Constr. with ad, in, and simple abl.: facilis et expeditus ad dicendum,Cic. Brut. 48, 180: sermone Graeco promptus et facilis,Suet. Tib. 71; cf.: promptus et facillis ad extemporalitatem usque,id. Tit. 3: faciles in excogitando et ad discendum prompti,Quint. 1, 1, 1: exiguo faciles,content,Sil. 1, 615.
* Of things, easily moving: oculi,Verg. A. 8, 310: manus,Ov. F. 3, 536: cervix,Mart. Spect. 23: canes, i. e. agiles,Nemes. Cyneg. 50.
* Of character, easy, good-natured, compliant, willing, yielding, courteous, affable: facilis benevolusque,Ter. Hec. 5, 1, 35: comes, benigni, faciles, suaves homines esse dicuntur,Cic. Balb. 16, 36: facilis et liberalis pater,id. N. D. 3, 29, 73: lenis et facilis,id. Fam. 5, 2, 9: facilis et clemens,Suet. Aug. 67: facilem populum habere,Cic. Fam. 7, 1, 4: facilem stillare in aurem,Juv. 3, 122: di,id. 10, 8. —With in and abl.: facilem se in rebus cognoscendis praebere,Cic. Q. Fr. 1, 1, 11, § 32; cf.: facilis in causis recipiendis,id. Brut. 57, 207: faciles in suum cuique tribuendo,id. ib. 21, 85: faciles ad concedendum,id. Div. 2, 52, 107.—With in and acc.: sic habeas faciles in tua vota deos,Ov. H. 16, 282.—With inf.: faciles aurem praebere,Prop. 2, 21, 15 (3, 14, 5 M.): O faciles dare summa deos,Luc. 1, 505.—With gen.: facilis impetrandae veniae,Liv. 26, 15, 1: alloquii facilis (al. alloquiis),Val. Fl. 5, 407.—Absol.: comi facilique naturā,Suet. Gramm. 7: facili ac prodigo animo,id. Vit. 7.—Comp.: facilior aut indulgentior,Suet. Vesp. 21; Quint. 7, 1, 27; Flor. 4, 11, 2.— Sup.: quid dicam de moribus facillimis,Cic. Lael. 3, 11.
* Of fortune, favorable, prosperous: res et fortunae tuae ... quotidie faciliores mihi et meliores videntur,Cic. Fam. 6, 5, 1; Liv. 23, 11, 2.—Adv. in four forms: facile, facul, faculter, and faciliter.
* Făcĭlĕ (the class. form).
* Easily, without trouble or difficulty: facile cum valemus recta consilia aegrotis damus,Ter. And. 2, 1, 9: quis haec non vel facile vel certe aliquo modo posset ediscere?Cic. de Or. 2, 57, 232: vitia in contraria convertuntur,id. Rep. 1, 45.—Comp.: cave putes, aut mare ullum aut flammam esse tantam, quam non facilius sit sedare quam, etc.,Cic. Rep. 1, 42 fin.: quo facilius otio perfruantur,id. ib. 1, 5: id hoc facilius eis persuasit, quod, etc., Caes, B. G. 1, 2, 3.—Sup.: ut optimi cujusque animus in morte facillime evolet tamquam e custodia,Cic. Lael. 4, 14: facillime fingi,id. Cael. 9, 22: facillime decidit,id. Rep. 2, 23: mederi inopiae frumentariae,Caes. B. G. 5, 24, 6 et saep.
* Făcul (anteclass.), easily: nobilitate facul propellere iniquos, Lucil. ap. Non. 111, 19; Pac. ib. 21: haud facul, ut ait Pacuvius, femina una invenietur bona,Afran. ib. 22: advorsam ferre fortunam facul,Att. ib. 24.
* ‡ fă-culter, acc. to the statement of Paul. ex Fest. p. 87, 1 Müll.; cf. Mart. Cap. 3, § 325.
* Făcĭlĭter (post-Aug.; predominating in Vitruvius; censured by Quint. 1, 6, 17), easily: ferrum percalefactum faciliter fabricatur,Vitr. 1, 4, 3 et saep.; Mart. Cap. 3, § 325.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
memory