LAT

experior

download
JSON

Lewis Short

(P. a.P. a.adv.) : ex-pĕrĭor, pertus (
* Act. experiero, Varr. L. L. 8, 9, 24 dub.), 4, v. dep. a. [ex- and root per-; Sanscr. par-, pi-parmi, conduct; Gr. περάω, pass through; πόρος, passage; πεῖρα, experience; Lat. porta, portus, peritus, periculum; Germ. fahren, erfahren; Eng. fare, ferry], to try a thing; viz., either by way of testing or of attempting it.
* To try, prove, put to the test.
* In tempp. praes. constr. with the acc., a rel. clause, or absol.
* To undertake, to attempt, to make trial of, undergo, experience a thing.
* In the tempp. perf., to have tried, tested, experienced, i. e. to find or know by experience: benignitatem tuam me experto praedicas,Plaut. Merc. 2, 2, 18: omnia quae dico de Plancio, dico expertus in nobis,Cic. Planc. 9, 22: experti scire debemus, etc.,id. Mil. 26, 69: illud tibi expertus promitto,id. Fam. 13, 9, 3: dicam tibi, Catule, non tam doctus, quam, id quod est majus, expertus,id. de Or. 2, 17, 72: puellae jam virum expertae,Hor. C. 3, 14, 11; 4, 4, 3; cf. Quint. 6, 5, 7: mala captivitatis,Sulp. Sev. 2, 22, 5: id opera expertus sum esse ita,Plaut. Bacch. 3, 2, 3: expertus sum prodesse,Quint. 2, 4, 13: expertus, juvenem praelongos habuisse sermones,id. 10, 3, 32: ut frequenter experti sumus,id. 1, 12, 11.— Rarely in other tenses: et exorabile numen Fortasse experiar,may find,Juv. 13, 103.
* To make trial of, in a hostile sense, to measure strength with, to contend with: ut interire quam Romanos non experiri mallet,Nep. Ham. 4, 3: maritimis moribus mecum experitur,Plaut. Cist. 2, 1, 11: ipsi duces cominus invicem experti,Flor. 3, 21, 7; 4, 10, 1; cf.: hos cum Suevi, multis saepe bellis experti, finibus expellere non potuissent,Caes. B. G. 4, 3, 4: Turnum in armis,Verg. A. 7, 434.
* In gen.: qui desperatione debilitati experiri id nolent, quod se assequi posse diffidant. Sed par est omnes omnia experiri, qui, etc.,Cic. Or. 1, 4; cf.: istuc primum experiar,Plaut. Truc. 2, 7, 47: omnia experiri certum est, priusquam pereo,Ter. And. 2, 1, 11: omnia prius quam, etc.,Caes. B. G. 7, 78, 1: extrema omnia,Sall. C. 26, 5; cf. also: sese omnia de pace expertum,Caes. B. C. 3, 57, 2: libertatem,i. e. to make use of, enjoy,Sall. J. 31, 5: late fusum opus est et multiplex, etc. ... dicere experiar,Quint. 2, 13, 17: quod quoniam me saepius rogas, aggrediar, non tam perficiundi spe quam experiundi voluntate,Cic. Or. 1, 2.—With ut and subj.: nunc si vel periculose experiundum erit, experiar certe, ut hinc avolem,Cic. Att. 9, 10, 3: experiri, ut sine armis propinquum ad officium reduceret,Nep. Dat. 2, 3.
* In partic., jurid. t. t., to try or test by law, to go to law: aut intra parietes aut summo jure experietur,Cic. Quint. 11, 38; cf.: in jus vocare est juris experiundi causa vocare,Dig. 2, 4, 1; 47, 8, 4: a me diem petivit: ego experiri non potui: latitavit,Cic. Quint. 23, 75; Liv. 40, 29, 11: sua propria bona malaque, cum causae dicendae data facultas sit, tum se experturum,Liv. 3, 56, 10: postulare ut judicium populi Romani experiri (liceat),id. ib.—Hence
* Expĕrĭens, entis, P. a. (acc. to II.), experienced, enterprising, active, industrious (class.): homo gnavus et industrius, experientissimus ac diligentissimus arator,Cic. Verr. 2, 3, 21, § 53: promptus homo et experiens,id. ib. 2, 4, 17, § 37: vir fortis et experiens,id. Clu. 8, 23: vir acer et experiens,Liv. 6, 34, 4: comes experientis Ulixei,Ov. M. 14, 159: ingenium,id. Am. 1, 9, 32. —With gen.: genus experiens laborum,inured to, patient of,Ov. M. 1, 414: rei militaris experientissimi duces,Arn. 2, 38 init.; cf. Vulg. 2 Macc. 8, 9.—Comp. appears not to occur.
* Expertus, a, um, P. a. (acc. to I.), in pass. signif., tried, proved, known by experience (freq. after the Aug. per.): vir acer et pro causa plebis expertae virtutis,Liv. 3, 44, 3: per omnia expertus,id. 1, 34, 12: indignitates homines expertos,id. 24, 22, 2: dulcedo libertatis,id. 1, 17, 3: industria,Suet. Vesp. 4: artes,Tac. A. 3, 17: saevitia, Prop. 1, 3, 18: confidens ostento sibi expertissimo,Suet. Tib. 19.—With gen.: expertos belli juvenes,Verg. A. 10, 173; cf. Tac. H. 4, 76.—Comp. and adv. appear not to occur.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
memory