Lewis Short
(v. freq. a.P. a.) : excĭto, āvi, ātum, 1, v. freq. a.excio
* To call out or forth, to bring or send out, to wake or rouse up (freq. and class.; cf.: provoco, evoco; irrito, lacesso, invito).
* Lit.: unde (Acherunte) animae excitantur obscura umbra, Poëta ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37: aliquem a portu,Plaut. Am. 1, 1, 10: aliquem huc foras,id. Rud. 1, 5, 2: si excitatus fuerit de spectaculis,turned out, expelled,Quint. 3, 6, 19: dormientes spectatores e somno,to wake up,Plaut. Merc. 1, 2, 48; cf.: quaeso, ne me e somno excitetis,Cic. Rep. 6, 12: velut dormitantes eos excitari,Quint. 4, 1, 73: patre excitato (opp. dormiente),id. 4, 2, 72: scuto offenso excitatus vigil,Liv. 7, 36, 2: aliquem ab inferis,to summon up,Cic. Font. 12, 26; id. Cat. 2, 10, 20; Cic. Verr. 2, 5, 49, 129: aliquem a mortuis,id. de Or. 1, 57, 245: non dubitavit excitare reum consularem,to call upon to stand up, to call up,id. ib. 2, 28, 124: reos,id. ib. 2, 47, 195; Quint. 11, 3, 174; cf. Liv. 9, 8, 3: testes,Cic. Rab. Post. 17, 47: judicem, Cels. ap. Quint. 9, 2, 104 et saep.: feras, to rouse or scare up, Cic. Off. 3, 17, 68: cervum nemorosis latibulis,Phaedr. 2, 8, 1.—Prov.: aliis leporem,Petr. 1, 31, 7.
* Transf., of inanim. and abstr. things, to raise, erect: vapores, qui a sole ex aquis excitantur,Cic. N. D. 2, 46, 118: caput altius,Cels. 8, 4 med.
* Trop.
* In gen., to raise up, comfort; to arouse, awaken, excite, incite, stimulate, enliven: qui ab excitata fortuna ad inclinatam et prope jacentem desciscerem,erected, established,Cic. Fam. 2, 16, 1; cf.: amici jacentem animum excitare,id. Lael. 16, 59; and with this cf. id. Att. 1, 16, 8; and: animos excitare atque inflammare ad persequendi studium,id. de Imp. Pomp. 2, 5: animos omnium ad laetitiam,Caes. B. G. 7, 79, 3: aliquem ad laborem et ad laudem,Cic. Planc. 24, 59; cf. id. Top. 2, 5: languentem labentemque populum ad decus,id. de Or. 1, 46, 202: aliquem ad bellum,Caes. B. G. 3, 10, 3: aliquem ad virtutem,id. ib. 6, 14, 5: aliquem ad audiendum,Quint. 4, 1, 34: gallos alacritate ad canendum,Cic. Div. 2, 26, 56 et saep.: alicujus memoriam alicui excitans,reviving, renewing,Cic. Or. 10, 35: hominum studia ad utilitates nostras allicere atque excitare,id. Off. 2, 6, 20: hominum studia,Caes. B. C. 3, 21, 1: salsum excitat et a taedio defendit orationem,enlivens,Quint. 6, 3, 19: fictiones personarum mire orationem excitant,id. 9, 2, 29; cf. id. 6, 1, 2: hi soni cum augenda intentione excitandi (opp. temperandi),to sharpen, pronounce strongly,id. 11, 3, 42: syllabam acutam,id. 12, 10, 33.
* In partic.
* To appeal to, call upon, cite: ut nos ex annalium monimentis testis excitamus eos, etc.,Cic. Fin. 2, 21, 67: multos testis liberalitatis tuae,id. Rab. Post. 17, 47.
* With the accessory idea of producing (acc. to I. B. 2.), to found, cause, occasion, excite, kindle: priusquam docuero, quibus initiis ac fundamentis hae tantae summis in rebus laudes excitatae sint,Cic. Sest. 2, 5; cf. id. Fin. 4, 7, 18: in animis hominum motum dicendo vel excitare vel sedare,id. de Or. 1, 46, 202: risus,id. Phil. 3, 9, 21: plausum,id. Sest. 58, 124: fletum etiam inimicis,id. ib. 57, 121: amores,id. Off. 1, 5, 14: iras,Verg. A. 2, 594: suspicionem alicui,Cic. Sest. 18, 41: varios sermones, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 2: quantas tragoedias,Cic. Mil. 7, 18: vim ac dolorem bonorum omnium,id. Planc. 18, 45 et saep. —Hence, excĭtātus, a, um, P. a. (lit. excited, kindled; hence), animated, lively, vigorous, vehement, strong, loud (rare but class.): acutus et excitatus sonus,Cic. Rep. 6, 18.—Comp.: clamor,Liv. 4, 37, 9: haec lumina,Quint. 12, 10, 49: schema,id. 9, 3, 10.—Sup.: odor,Plin. 20, 17, 71, § 182. —Adv.: excĭtāte, vigorously, briskly, brightly, vehemently.—In the comp.: fulgent gemmae,Plin. 37, 7, 31, § 106: clamitantes,Amm. 18, 8.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary