dŏcŭmentum (noun N) : (dŏcŭmen, Lucr. 6, 392;
* And dŏcĭmen,Ter. Maur. p. 2425 P.), n. doceo: documenta quae exempla docendi causa dicuntur,Varr. L. L. 6, § 62 Müll., a lesson, example (either for instruction or warning); a pattern, warning; a proof, instance, specimen, etc. (class.).
* With gen.: P. Rutilius documentum fuit hominibus nostris virtutis, antiquitatis, prudentiae,Cic. Rab. Post. 10, 27; cf. Suet. Aug. 51: humanorum casuum,Liv. 45, 40, 6: periculi,id. 1, 52, 4: fidei dare,id. 22, 39: eloquentiae dare, 45, 37: patientiae dare,Tac. Agr. 2; cf. id. H. 4, 60: judicii mei,id. ib. 1, 15: cavendae similis injuriae,Liv. 3, 50: sui dare,id. 32, 7; Curt. 7, 11, 5: multa egregii principis dare,Suet. Galb. 14; cf. Vell. 2, 42: quarum rerum maxuma documenta haec habeo quod, etc.,Sall. C. 9, 4: omnis exempli, Liv. praef. § 10: esse documentum adversus aliquid,id. 9, 46, 8: satis ego documenti in omnes casus sum,id. 30, 30, 16: alicujus rei esse documento,Quint. 7, 1, 2.
* With a rel. or interrog. clause: dederas enim, quam contemneres populares insanias, jam inde ab adolescentia documenta maxima,Cic. Mil. 8 fin.: documentum capere, quid esset victis extimescendum,id. Phil. 11, 2, 5: habeat me ipsum sibi documento, quae vitae via facillime viros bonos ad honorem perducat,id. Agr. 1, 9 fin.: quantum in bello fortuna posset, esse documento,Caes. B. C. 3, 10, 6; Liv. 45, 44: se documento futurum utrum ... an, etc.,id. 3, 56 fin.; cf. Tac. A. 13, 6 fin.: haud sane, cur ad majora tibi fidamus, documenti quicquam dedisti,Liv. 24, 8.—With acc. and inf.: ut (Cato) esset hominibus documento, ea quoque percipi posse, etc.,Quint. 12, 11, 23.
* With ne or ut: illis documentum dabo, ne, etc.,Plaut. Capt. 3, 5, 94; so, documentum esse, ne,Liv. 21, 19, 10; * Hor. S. 1, 4, 110: documento esse, ne,Liv. 7, 6, 11: ceteris, ut parcius instarent, fuere documentum,Curt. 8, 14, 14.
* Absol.: singulis effossis oculis domum remittit, ut sint reliquis documento,Caes. B. G. 7, 4 fin.; Liv. 5, 51; 24, 8fin.; Quint. 6, 3, 10; 11, 3, 4 al.: infidus socius ... ad Fabiorum Pyrrhive proditorem tertium transfugis documentum esset,Liv. 24, 45, 3: aequitate deum erga bona malaque documenta,Tac. A. 16, 33.

s. TLL