Lewis Short
(v. a.P. a.adv.adv.) : dŏcĕo, cŭi, ctum, 2, v. a.root da; Zend. dā, to know; strengthened, dak-; Gr. διδάσκω; Lat. disco
* To teach, instruct, inform, show, tell, etc. (for syn. cf.: edoceo, perdoceo, erudio, praecipio, instituo).
* In gen., with double acc. of person and thing: pejor magister te istaec docuit ... illa, quae te docui,Plaut. Bacch. 1, 2, 55: hunc hominem cursuram,id. Trin. 4, 3, 9: aliquem artem,Cic. de Or. 2, 54: aliquem litteras,id. Pis. 30: aliquem ejusmodi rem,id. Quint. 25, 79: pueros elementa,Hor. Ep. 1, 20, 17 et saep.—Pass., with acc. rei: is reliqua frustra docetur,Quint. 4, 2, 90; 1, 5, 11; 3, 8, 70; 6, 2, 3; Hor. C. 3, 6, 21; id. S. 1, 6, 76 et saep.; cf.: doctus dogmam, Laber. ap. Prisc. p. 679 fin. P.; and: doctus militiam,Sall. H. Fragm. 1, 40, p. 224 ed. Gerl.—With inf.: docemur auctoritate domitas habere libidines,Cic. de Or. 1, 43, 194; 1, 57, 244; id. Fin. 2, 5, 15: docemur disputare, non vivere (= discimus),Sen. Ep. 95, 13: equi variare gyros docentur,Tac. G. 6; Sall. J. 85, 33; Nep. Epam. 2, 1; Liv. 21, 3, 6.—With acc. pers. and inf.: ut doceam Rullum posthac in iis saltem tacere rebus, in quibus, etc.,Cic. Agr. 3, 2; so id. Phil. 2, 4, 8; Hor. S. 1, 1, 91; id. Ep. 1, 14, 30 al.; cf. ellipt. with abl. of instrument: Socratem fidibus (sc. canere),Cic. Fam. 9, 22, 3: aliquem docendum curare equo, armisque,Liv. 29, 1, 8; Zumpt, § 391 fin.—With acc. pers. and de, to instruct or inform one of: de ejus injuriis judices docere,Cic. Verr. 2, 4, 51: aliquem de aliqua re,id. Rosc. Am. 9, 26; 44, 127; id. de Or. 2, 24, 102; Sall. J. 13, 3 al. —With acc. pers. and rel. clause: doceant eum, qui vir Sex. Roscius fuerit,Cic. Rosc. Am. 9, 25; id. Att. 8, 2, 2; id. Fam. 3, 6, 5; 5, 3; Quint. 6, 1, 20 al.—With acc. pers.: studiosos discendi erudiunt atque docent,Cic. Off. 1, 44, 156; id. Div. 2, 2; id. de Sen. 9, 29; Quint. 2, 5, 13; Hor. S. 2, 2, 50; id. Ep. 1, 13, 1 et saep.—With acc. rei: coepit studiose omnia Docere, educare, ita uti si esset filia,Ter. Eun. 1, 2, 37; so, aliquid,Caes. B. G. 5, 42 fin.; Quint. 7, 10, 10; 9, 4, 137; Hor. A. P. 306 et saep.; cf. also: quod de lacu Albano docuisset,Liv. 5, 15; so with two acc., Caes. B. G. 7, 10, 3; Cic. Clu. 70, 198.—With acc. and inf.: docui per litteras, id nec opus esse nec fieri posse,Cic. Att. 16, 8; Caes. B. G. 5, 1, 7; 5, 28, 4; Quint. 1, 5, 43; Hor. S. 2, 3, 63 et saep.—Absol.: cum doceo et explano,Cic. de Or. 2, 19, 82; id. Or. 42, 143; Quint. 3, 4, 15; 3, 5, 2 et saep.; cf. also: Tyrannio docet apud me,Cic. Q. Fr. 2, 4 fin.
* In partic.: fabulam, like the Gr. διδάσκειν, qs. to teach a play to the actors, to rehearse; hence, to produce, exhibit on the stage: minor fuit aliquanto is, qui primus fabulam dedit, quam ii, qui multas docuerant (Plautus et Naevius),Cic. Brut. 18, 73; id. Tusc. 4, 29, 63; Hor. A. P. 288; Gell. 17, 21, 42.—Hence, doctus, a, um, P. a., learned, skilled, versed, experienced in any thing (cf.: litteratus, eruditus, peritus, gnarus, scitus).—Absol.: doctus vir et Graecis litteris eruditus,Cic. Brut. 30, 114; cf. id. de Or. 1, 22, 102; 2, 74, 299: adolescentes humanissimi et doctissimi,id. Cael. 10, 24.—With ex: fuit enim doctus ex disciplina Stoicorum,Cic. Brut. 25.—With abl.: docti et Graecis litteris et Latinis,Cic. Brut. 46; 45 fin.; Sall. C. 25, 2; Mart. 10, 76. —With adv.: nec minus Graece quam Latine doctus,Suet. Gram. 7.—With gen.: fandi doctissima Cymodocea,Verg. A. 10, 225: legum atque morum populi Romani jurisque civilis,Gell. 13, 12, 1: sagittarum,Aur. Vict. Epit. 11: artis lanificae,Claud. in Eutr. 2, 381.—With acc.: (Maecenas) docte sermones utriusque linguae,Hor. C. 3, 8, 5: dulces modos (with citharae sciens),id. ib. 3, 9, 10: omnia,Stat. Th. 2, 692: litteras,Gell. 19, 9, 7.—With inf.: doctus sagittas tendere Sericas,Hor. C. 1, 29, 9; 3, 6, 38; 4, 13, 7; id. Carm. Sec. 75 et saep.—With ad or in: ad delinquendum doctior,Ov. Tr. 2, 256: in parum fausto carmine docta fui,id. H. 21, 182: Sapphica puella Musa doctior,more skilled in song,Cat. 35, 17: docta puella,Prop. 1, 7, 11; 2, 11, 6 (3, 2, 6 M.); 2, 13, 11 (3, 4, 11 M.).—Esp. as epithet of Catullus by other poets,Tib. 3, 6, 41; Ov. Am. 3, 9, 62: Verona docti syllabas amat vatis,Mart. 1, 61, 1; Ov. A. A. 2, 181.—As subst.: doctus, the man of skill.—Prov.: doctus in se semper divitias habet,Phaedr. 4, 21, 1; but class. only in plur.: doctī, ōrum, m., the learned: doctorum est ista consuetudo,Cic. Lael. 5, 17 et saep.
* Of things as subjects: frontes,Hor. C. 1, 1, 29: tibia,Prop. 2, 30, 16 (3, 28, 16 M.): carmina,Tib. 2, 3, 20; cf. vox,Ov. P. 2, 5, 52: voces Pythagoreorum,Cic. Tusc. 4, 1, 2: sermo,Plin. Ep. 7, 25, 3: prece,Hor. Ep. 2, 1, 135: manus artificis,Tib. 1, 8, 12; cf. id. 2, 1, 70; Ov. F. 3, 832; 6, 792: falx,Prop. 2, 19, 12 (3, 12, 12 M.) et saep.
* In Plaut. and Ter., knowing, cunning, shrewd, subtle: malum, callidum, doctum,Plaut. Ps. 2, 4, 35; id. Bacch. 4, 4, 43; id. Most. 1, 3, 122; 5, 1, 24 et saep.; Ter. Hec. 2, 1, 6; id. Eun. 4, 7, 21; cf. also, dolus,Plaut. Mil. 2, 1, 69; id. Ps. 1, 5, 70 al.—docte, adv.
* Learnedly, skilfully (very rare; not in Cic.).— Comp., Hor. Ep. 2, 1, 33; Mart. 7, 46.—Sup., Sall. J. 95, 3.
* Cunningly, shrewdly, cleverly: docte et sapienter dicis,Plaut. Ep. 3, 3, 23: docte tibi illam perdoctam dabo,id. Mil. 2, 2, 103; id. Bacch. 4, 4, 43: docte sapere,id. Mil. 3, 1, 162; id. Most. 5, 1, 21 et saep.—Comp., Plaut. Mil. 4, 2, 99.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary