Lewis Short
dē-clāro, āvi, ātum, 1
* V. a., to make clear, plain, evident (by disclosing, uncovering), to show, manifest, declare, etc., ἀποφαίνω (class.; most freq. in the trop. sense). For syn. cf.: monstro, demonstro, probo, confirmo, ostendo, ostento, significo, indico, defero; exsisto, appareo, eluceo.
* Lit.
* In gen.: praesentiam saepe divisuam declarant, ut et apud Regillum.... Castor et Pollux ex equis pugnare visi sunt, Cic. N: D. 2, 2, 6: dentibus (cervorum) senecta declaratur,Plin. 8, 32, 50, § 116: ducis nave declarata suis,Nep. Hann. 11, 2.
* Trop., to make clear to the mind, to manifest, demonstrate, prove, show, explain: cum tot signis eadem natura declaret quid velit, tamen, etc.,Cic. Lael. 24.—Constr. with acc., acc. and inf., a relat. clause, or absol.
* With acc.: volatibus avium et cantibus declarari res futuras putant,Cic. Div. 1, 1, 2; cf. id. ib. 1, 56; id. N. D. 2, 65, 163: ipsa consolatio litterarum tuarum declarat summam benevolentiam,id. Fam. 5, 13, 1: declarant gaudia vultu, * Catull. 64, 34 et saep.: propriam cujusque (generis juris civilis) vim definitione,Cic. de Or. 1, 42, 190: nullum (verbum) inveniri potest, quod magis idem declaret Latine, quod Graece ἡδονή, quam declarat voluptas, id. Fin. 2, 4, 13; cf. in like manner of the meaning of words,id. ib. 3, 4, 14; id. Or. 22, 73; id. de Or. 3, 13, 49: verba ipsa per se declarant intellectum,Quint. 8, 3, 83: quae (litera C.) inversa mulierem declarat,Quint. 1, 7, 28.
* With acc. and inf.: hominem catum eum esse declaramus,Plaut. Ps. 2, 3, 16; Lucr. 1, 366; 6, 468: quod plurimis locis perorationes nostrae voluisse nos atque animo contendisse declarant,Cic. Or. 62, 210; Quint. 8 prooem. § 15 et saep.
* With a relative clause: quae cujusque ingenium ut sit declarat maxume,Ter. Heaut. 2, 3, 43: ut matres familiae eorum sortibus et vaticinationibus declararent, utrum, etc.,Caes. B. G. 1, 50, 4: qui declaravit quanti me faceret,Cic. Att. 6, 1, 10: cf. Sall. J. 24, 7 et saep.
* Absol.: ut ratio declarat eorum, qui, etc.,Lucr. 5, 693: declarant illae contiones,Cic. Mil. 5, 12 al.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary