cūra (noun F) : caveo; cf. curo init.
* Care, solicitude, carefulness, thought, concern.
* Trouble (physical or mental), bestowed on something; solicitude, care, attention, pains (syn.: diligentia, opera, studium, labor, etc.; opp. neglegentia, etc.; v.the foll.; very freq. in every per. and species of composition).
* Lit.
* Anxiety, solicitude, concern, disquiet, trouble, grief, sorrow; syn.: sollicitudo, metus, etc.; cf. φροντίς (very freq. in every per. and species of composition).
* Meton. (abstr. pro concr.).
* In partic., t. t.
* With de and abl.: omnis cura de re publicā,Cic. Brut. 3, 10: quocum mihi conjuncta cura de publicā re et privatā fuit,id. Lael. 4, 15: si qua de Pompejo nostro tuendo ... cura te attigit,id. Att. 9, 11, 2, A: gratissima est mihi tua cura de illo mandato,id. ib. 5, 4, 1.—So with de: curam habere, agere, etc.: de vitā communi omnium curam habere,Vitr. 1, 2, init.: Romani tamquam de Samnitibus non de se curam agerent,Liv. 8, 3, 8.
* With pro: omnium non tam pro Aetolis cura erat, quam ne, etc.,Liv. 27, 30, 5: curam habere pro aliquo,Veg. 2, 20: curam pro nobis hospitis, uxor, agas,Ov. H. 15 (16), 302.—(ε) Curae (alicui) esse, to be an object of care or attention; to have a care for, take care of, attend to, to be anxious about, bestow pains upon, etc.: Caesar pollicitus est, sibi eam rem curae futuram, etc.,Caes. B. G. 1, 33: haec sibi esse curae,id. ib. 1, 40: rati sese diis curae esse,Sall. J. 75, 9: cui salus mea fuit curae,Cic. Fam. 1, 9, 22; 15, 2, 8; Quint. 3, 8, 45 et saep.: ea tantae mihi curae sunt, ut, etc.,Cic. Fam. 1, 9, 24: pollicetur sibi magnae curae fore, ut omnia restituerentur,Cic. Verr. 2, 4, 33, § 73; cf.: si tibi curae Quantae conveniat,Hor. Ep. 1, 3, 30: ipsis doctoribus hoc esse curae velim, ut, etc.,Quint. 2, 4, 5: dumque amor est curae,Ov. M. 2, 683: ceterum magis vis morbi ingravescens curae erat, terroresque ac prodigia,Liv. 4, 21, 5: ceterum eo tempore minus ea bella ... curae patribus erant, quam expectatio, etc.,id. 35, 23, 1: in eorum periculis non secus absentes quam praesentes amicos Attico esse curae,Nep. Att. 12, 5.—With a subject-clause: nonnulli, quibus non fuit curae caelestem inveterare aquam, etc.,Col. 12, 12, 3; Quint. 7, 1, 4; 9, 3, 74: eligere modo curae sit,id. 10, 1, 31: mihi erit curae explorare provinciae voluntatem,Plin. Ep. 7, 10, 2.—With de: de mandatis quod tibi curae fuit, est mihi gratum, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 8: sic recipiunt, Caesari ... de augendā meā dignitate curae fore,Cic. Att. 11, 6, 3; cf. id. Fam. 10, 1, 1, and II. A. fin. infra: de ceteris senatui curae fore,Sall. J. 26, 1.—In the same sense also, (ζ) Curae aliquid habere: cohortatus, ut petitionem suam curae haberent,Sall. C. 21 fin.; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 10; Quint. prooem. § 16: habebo itaque curae, ut te meliorem reddam,Sen. Ben. 1, 8, 2: ut ille ... quid ageret, curae sibi haberet certiorem facere Atticum,Nep. Att. 20, 4.—(η) Cura est, with subject-clause, solicitude, care, anxiety to do any thing (poet. and in post-Aug. prose): curaque finitimos vincere major erat,Ov. F. 1, 30: talis amor teneat, nec sit mihi cura mederi,Verg. E. 8, 89: cura comere capillum fuit,Sen. Q. N. 1, 17, 7.
* In political lang. (esp. of the post-Aug. per.), the management of state affairs, administration, charge, oversight, command, office: magistratus et imperia, postremo omnis cura rerum publicarum minime mihi hac tempestate cupiunda videntur,Sall. J. 3, 1; so, legionis armandae,Tac. H. 1, 80: aerarii,Suet. Aug. 36: annonae,id. Tib. 8: operum publicorum, viarum, aquarum, etc. (preceded by nova officia),id. Aug. 37 al.
* In the jurists, the management of business for a minor, guardianship, trusteeship (for the more usu. curatio), Dig. 3, 1, 1; 5, 1, 19 et saep.
* In medic., medical attendance, healing (for curatio), cure: aquae, quae sub cutem est,Cels. 2, 10; Vell. 2, 123; Sil. 6, 551 Drak. et saep.—Plur.: curae aegrescentium,Macr. S. 7, 4, 6.—Hence, poet.: illa fuit lacrimis ultima cura meis (sc. somnus),Prop. 1, 3, 46; cf. Cic. Fam. 5, 16, 5.
* In agriculture, care, culture, rearing: Pelusiacae lentis,Verg. G. 1, 228: boum,id. ib. 1, 3.
* Like the Gr. μελέτη, a written work, writing (several times in Tac.; elsewhere rare): quorum in manus cura nostra venerit,Tac. A. 4, 11; id. Or. 3; Ov. P. 4, 16, 39. —In plur., Tac. A. 3, 24.
* An attendant, guardian, overseer (very rare): tertius immundae cura fidelis harae,i. e. the swine - herd Eumaeus,Ov. H. 1, 104: praetorii, Treb. Claud. 14; cf. Ov. Tr. 4, 6, 45; 2, 1.
* In gen.: si quid ego adjuro curamve levasso, quae nunc te coquit, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1: animus lassus, curā confectus,Ter. And. 2, 1, 4: cottidianā curā angere ani mum,id. Phorm. 1, 3, 8: curae metusque,Cic. Div. 2, 72, 150: cura et sollicitudo. id. Att. 15, 14, 3; Quint. 8, prooem. § 20; 11, 1, 44 et saep.: curas cordis manis,Lucr. 3, 116: acres cuppedinis,id. 5, 46: gravi saucia curā (Dido),Verg. A. 4, 1: atra, Hor C. 3, 1, 40: edaces,id. ib. 2, 11, 18: vitiosa,id. ib. 2, 16, 22: sine curā esse,Cic. Att. 12, 6, 4; 15, 12, 2: quid facerem, curā cruciabar miser,Plaut. Merc. 2, 1, 23: cura est, negoti quid sit aut quid nuntiet,I am anxious, my concern is,id. ib. 1, 2, 10; cf.: amica mea quid agat, Cura est, ut valeat, id. Stich. 5, 2, 4: mihi maximae curae est, non de meā quidem vitā, sed me patria sollicitat, etc.,Cic. Fam. 10, 1, 1.—With pro: quam pro me curam geris,Verg. A. 12, 48.—With in: nullā in posterum curā,Tac. H. 3, 55.— Plur.: cur eam rem tam studiose curas, quae tibi multas dabit curas,Auct. Her. 4, 14, 21: at tibi curarum milia quanta dabit!Prop. 1, 5, 10.
* In partic., the care, pain, or anxiety of love, love (poet.): crescit enim assidue spectando cura puellae,Prop. 3 (4), 21, 3. cf. Ov. R. Am. 311: tua sub nostro pectore cura,Prop. 1, 15, 31: et juvenum curas et libera vina referre,Hor. A. P. 85: hinc illaec primum Veneris dulcedinis in cor Stillavit gutta et successit frigida cura, chilling anxiety for one loved, Lucr. 4, 1060.—Hence
* Meton. (abstr. pro concr.), the loved object, the mistress: tua cura, Lycoris,Verg. E. 10, 22; Prop. 2 (3), 25, 1; 2 (3), 34, 9; Hor. C. 2, 8, 8; Verg. Cir. 75; cf.: puer, mea maxima cura,id. A. 1, 678; 10, 132: cura deum,id. ib. 3, 46: raucae, tua cura, palumbes,id. E. 1, 57 Forbig. ad loc.

s. TLL