LAT

Lewis Short

(P. a.) : cultus, a, um, Part. and , from 1. colo.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

Lewis Short

cultus (noun M) : 1. colo.
* Prop., a laboring at, labor, care, cultivation, culture (rare): quod est tam asperum saxetum, in quo agricolarum cultus non elaboret?Cic. Agr. 2, 25, 66: agricolae,id. Leg. 1, 1, 1: agrorum,Liv. 4, 12, 7; Quint. prooem. § 26; cf. id. 8, 3, 75: (oves) neque sustentari neque ullum fructum edere ex se sine cultu hominum et curatione possent,Cic. N. D. 2, 63, 158; cf.: cultus et curatio corporis,id. ib. 1, 34, 94: omnis cultus fructusque Cereris in iis locis interisse,Cic. Verr. 2, 4, 51, § 114.
* Trop.
* In gen. (also rare), training, education, culture: malo cultu corruptus,Cic. Part. Or. 26, 91: animi,mental discipline,id. Fin. 5, 19, 54; cf.: recti cultus pectora roborant,Hor. C. 4, 4, 34; id. Ep. 2, 2, 123: litterarum,Just. 9, 8, 18; Gell. 14, 6, 1: quos (barbaros reges) nulla eruditio, nullus litterarum cultus imbuerat,Sen. Ira, 3, 17, 1: quid tam dignum cultu atque labore ducamus (sc. quam vocem)?Quint. 2, 16, 17.
* In partic.
* An honoring, reverence, adoration, veneration: philosophia nos primum ad deorum cultum erudivit,Cic. Tusc. 1, 26, 64; id. Inv. 2, 53, 161; Ov. M. 2, 425: exquisitus religionis cultus,Val. Max. 5, 2, 1; 4, 4, 4.— In plur.: justis ac piis,Lact. 4, 3: de adventu regis et cultu sui,Tac. A. 2, 58.— Far more freq. and class. in prose and poetry
* Care directed to the refinement of life (opp. to a state of nature), i. e. arrangements for living, style, manner of life, culture, cultivation, elegance, polish, civilization, refinement, etc.: homines a ferā agrestique vitā ad humanum cultum civilemque deducere,Cic. de Or. 1, 8, 33; cf.: eadem mediocritas ad omnem usum cultumque vitae transferenda est. id. Off. 1, 39, 140: (Belgae) a cultu atque humanitate provinciae longissime absunt, Caes. B. G. 1, 1; cf. id. ib. 1, 31; Verg. A. 5, 730; and in plur.: cultusque artesque virorum,Ov. M. 7, 58: liberalis,Liv. 45, 28, 11: humilis,id. 1, 39, 3: agrestis et rusticus,id. 7, 4, 6; cf. feri,Hor. C. 1, 10, 2: multas (artes) ad animorum corporumque cultum ... invexit,Liv. 39, 8, 3: regio victu atque cultu aetatem agere,Sall. C. 37, 6; so with victus,Cic. Fam. 9, 3, 1; Caes. B. G. 6, 24; Nep. Alcib. 11, 4 al.; cf. of improvement, cultivation of mind: animi cultus ille erat ei quasi quidam humanitatis cibus,Cic. Fin. 5, 19, 54: non mores patrios solum, sed etiam cultum vestitumque mutavit,Nep. Paus. 3, 1. —In a bad sense, luxury, voluptuousness, wantonness: libido stupri, ganeae ceterique cultūs non minor incesserat,sensual indulgences,Sall. C. 13, 3; cf.: cultus ac desidia imperatoris,Liv. 29, 21, 13.
* Transf., of ornaments of style: in verbis effusiorem, ut ipsi vocant, cultum adfectaverunt,Quint. 3, 8, 58; so id. 2, 5, 23; 10, 1, 124 al.
* Style of dress, external appearance, clothing, dress, garb, apparel, attire; esp. ornament, decoration, splendid dress, splendor (so most freq.): aequato omnium cultu,Liv. 34, 4, 12: pastoralis,Vell. 1, 2: quam maxime miserabilis,Sall. J. 33, 1; Tert. Hab. Mul. 3: regius,Nep. Dat. 3, 1: militaris,Liv. 29, 19, 11: incinctus Gabino cultu,id. 10, 7, 3: justo mundior,id. 8, 15, 7: amoenior,id. 4, 44, 11 et saep.; Vell. 2, 40; Quint. 8, prooem. § 20; Suet. Caes. 44 et saep.; Hor. C. 1, 8, 16; 4, 9, 15; Ov. M. 3, 609 et saep.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
memory