Lewis Short
conscĭentĭa (noun F) : conscio
* A knowing of a thing together with another person, joint knowledge, consciousness (in good prose, and very freq.).
* A joint knowledge of something, a being privy to, a knowing along with others, privity, cognizance, etc.
* With gen. subj.: omnium horum,Cic. Cat. 1, 1, 1; so, hominum,id. Fin. 2, 9, 28: plurium,Liv. 2, 54, 7: liberti unius,Tac. A. 6, 21; cf. Suet. Calig. 56 al.: generis humani,Tac. Agr. 2.
* Consciousness, knowledge, feeling, sense.
* Absol.: non modo eos persequi, ad quos maxime culpa corrupti judicii, sed etiam illos, ad quos conscientiae contagio pertinebit,Cic. Verr. 2, 5, 71, § 183: qui non modo a facti verum etiam a conscientiae suspitione afuit,id. Cael. 10, 23: nocte perfugit Tanagram, suam conscientiam metuens,Liv. 33, 28, 10: simulare,Tac. A. 2, 40; 4, 3; cf. id. H. 1, 28; Curt. 7, 1, 31.
* In gen. (rare).
* With gen.: unde haec illis tanta modestia, nisi a conscientiā virium et nostrarum et suarum?Liv. 8, 4, 10 (cf. γ); so, contracti culpā periculi,id. 3, 2, 11: suae infirmitatis,Quint. 1, 2, 10: rebellionis,Tac. A. 12, 31; cf. defectionis,id. Agr. 16: victoriae,id. ib. 27: unionum in somno quoque,Plin. 33, 3, 12, § 40: amissae fortunae,a recollection,Flor. 2, 12, 10: ipsa pulcherrimi facti,Cic. Phil. 2, 44, 114: officii mei benevolentiaeque,id. Fam. 3, 7, 6 fin.: scelerum tuorum,id. Pis. 17, 39; cf. Sall. C. 5, 7: peccatorum,Cic. Par. 5, 3, 40: culpae,Liv. 28, 19, 1 et saep.—In plur., Cic. Clu. 20, 56: te conscientiae stimulant maleficiorum tuorum,id. Par. 2, 2, 18; cf. under B. 2.—*
* In partic., a consciousness of right or wrong, the moral sense, conscience: magna vis est conscientiae ... in utramque partem, ut neque timeant qui nihil commiserint et poenam semper ante oculos versari putent qui peccarint,Cic. Mil. 23, 61; cf.: et virtutis et vitiorum grave ipsius conscientiae pondus,id. N. D. 3, 35, 85: bona conscientia turbam advocat, mala etiam in solitudine anxia atque sollicita est,Sen. Ep. 43, 5: ad purgandam publicam conscientiam,Just. 31, 4, 3: recta,a good conscience,Cic. Att. 13, 20, 4; cf. egregia,Liv. 29, 33, 9: bona, Cels. ap. Quint. 2, 15, 32; Quint. 6, 1, 33; 9, 2, 93; Tac. Agr. 1: optima,Plin. Ep. 1, 12, 3: salvā bonā conscientiā,Sen. Q. N. 4, praef. § 15: integra,Front. 1, 9, 3; Lact. 5, 19, 32: mala,a bad conscience,Sall. J. 62, 8; Quint. 12, 1, 3: infelix,id. 6, prooem. § 10.—*
* With rel.-clause (very rare): illi conscientia, quid abesset virium, detrectavere pugnam,Liv. 3, 60, 6; 28, 19, 5.
* Absol.: ut nostram stabilem conscientiam contemnamus, aliorum errantem opinionem aucupemur, self-consciousness, Cic. Fin. 2, 22, 71: illud se tacere suam conscientiam non pati,Liv. 5, 25, 6: in veris quoque sufficit conscientia,consciousness,Quint. 11, 1, 17: sine hac quidem conscientiā ipsa illa ex tempore dicendi facultas inanem modo loquacitatem dabit, without this feeling, equiv. to without this persuasion, id. 10, 3, 2: quamvis capite defectionis ablato manebat plerisque militum conscientia,Tac. H. 1, 5.— So pregn., with ne, a conscientious fear, guilty fear, Tac. Agr. 42.
* Prov.: conscientia mille testes,Quint. 5, 11, 41.
* Sometimes absol. for a good, or for a bad conscience.
* A good conscience: mea mihi conscientia pluris est quam omnium sermo,Cic. Att. 12, 28, 2; cf.: illud est hominis magni ... maximi aestimare conscientiam mentis suae, etc.,id. Clu. 58, 159: in quibus ego nec dissentire a nostris salvā gratiā nec consentire salvā conscientiā possum,Sen. Ep. 117, 1: ad sacrificium integrā conscientiā venire,Lact. 5, 19, 32; Front. Strat. 1, 9, 3.
* A bad conscience: hunc tu quas conscientiae labes in animo censes habuisse?Cic. Off. 3, 21, 85; id. Cat. 2, 6, 13; id. Leg. 1, 14, 40; Sall. C. 15, 4; id. J. 35, 4; Quint. 5, 13, 46.—In the same sense: animi,Cic. Fin. 2, 16, 53; 2, 17, 54; id. Att. 13, 49 fin.; Caes. B. C. 3, 60; Phaedr. 3, prol. 47; and in plur.: suae (quemque) malae cogitationes conscientiaeque animi terrent,Cic. Rosc. Am. 24, 67.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary