LAT

Lewis Short

(verb) : confĕro, contŭli, collātum (conl-), conferre
* To bring, bear, or carry together, to collect, gather (freq. and class.).
* In gen.: ligna circa casam,Nep. Alcib. 10, 4: arma,Vell. 2, 114, 4: cibos ore suo (aves),Quint. 2, 6, 7: undique collatis membris,Hor. A. P. 3 al.: sarcinas in unum locum,Caes. B. G. 1, 24; cf. id. ib. 2, 25: collatis militaribus signis,id. ib. 7, 2: ut premerer sacrā Lauroque collatāque myrto,Hor. C. 3, 4, 19: quo (sc. in proximum horreum) omne rusticum instrumentum,Col. 1, 6, 7: illuc (sc. in castella) parentes et conjuges,Tac. A. 4, 46 fin.: dentes in corpore (canes),Ov. M. 3, 236: materiam omnem, antequam dicere ordiamur,Quint. 3, 9, 8: summas (scriptorum) in commentarium et capita,id. 10, 7, 32: plura opera in unam tabulam,id. 8, 5, 26: quae in proximos quinque libros conlata sunt,id. 8, prooem. 1: res Romanas Graeco peregrinoque sermone in historiam, Just. pr. 1; cf. Suet. Caes. 44; cf. I. B. 5. infra.; Quint. 4, 1, 23: rogus inimicis collatus manibus,Petr. 115 fin.
* (Con intens.) To bear, carry, convey, direct a thing somewhere (in haste, for protection, etc.); and conferre se, to betake or turn one's self anywhere, to go (very freq. and class.).
* To collect money, treasures, etc., for any object, to bring offerings, contribute: dona mihi,Plaut. Men. 1, 2, 20: contulit aes populus,Ov. F. 4, 351; so freq. on monuments: AERE CONLATO,Inscr. Orell. 3648; 74; Suet. Aug. 59: EX AERE CONLATO,Inscr. Orell. 3991: aurum argentumque in publicum,Liv. 28, 36, 3: munera ei,Nep. Ages. 7, 3: tributa quotannis ex censu,Cic. Verr. 2, 2, 53, § 131: conferre eo minus tributi,Liv. 5, 20, 5: in commune,Cic. Verr. 2, 2, 59, § 145; id. Quint. 3, 12: quadringena talenta quotannis Delum,Nep. Arist. 3, 1: (pecunia) ad ejus honores conlata,Cic. Fl. 25, 59: ad honorem tuum pecunias maximas contulisse,Cic. Verr. 2, 2, 65, § 157: sextantes in capita,Liv. 2, 33, 11: pecunias,Suet. Caes. 19; id. Aug. 57; 30; Just. 3, 6: vinum alius, alius mel,Dig. 41, 1, 7; 47, 7, 3 pr.: sua bona in medium,ib. 37, 6, 1 pr.: magnam partem patrimonii alicui rei,ib. 50, 4, 5: cum et Socrati collatum sit ad victum,Quint. 12, 7, 9.—Absol.: nos dabimus, nos conferemus, nostro sumptu, non tuo,Plaut. Most. 5, 2, 39.—Hence
* Trop., like the Gr. συμφέρω (v. Lidd. and Scott in h. v. 5.), to be useful, profitable, to profit, serve, be of use to ( = prosum; cf. also conduco, II.; post-Aug., and only in the third person; most freq. in Quint.); constr. with ad, in, the dat., inf., or absol.
* To bring into connection, to unite, join, connect: membris collatis, of an embrace,Lucr. 4, 1101; cf. ora,App. M. 5, p. 161, 17: fontes e quibus collatae aquae flumen emittunt,Curt. 7, 11, 3: capita, to lay heads together (in conferring, deliberating, etc.), Cic. Verr. 2, 3, 12, § 31; Liv. 2, 45, 7: pedem, to go or come with one, Plaut. Merc. 5, 2, 41; so, gradum ( = congredi),id. Men. 3, 3, 30; id. Ps. 2, 4, 17; Verg. A. 6, 488.—Of chemical union: dissimiles et dispares res in unam potestatem,Vitr. 2, 6, 4.
* With in: rursus in alia plus prior (exercitatio) confert,Quint. 10, 7, 26.
* To bring or join together in a hostile manner, to set together (most freq. in milit. lang.): (Galli) cum Fontejo ferrum ac manus contulerunt,Cic. Font. 5, 12 (1, 2): signa cum Alexandrinis,id. Pis. 21, 49; cf.: collatis signis depugnare,Plaut. Cas. 2, 5, 44; Cic. Imp. Pomp. 23, 66: arma cum aliquo,Nep. Eum. 11, 5; 3, 6; cf.: arma inter se,Liv. 21, 1, 2: castra cum hoste,id. 26, 12, 14; cf.: castra castris,id. 23, 28, 9; 8, 23, 9; Cic. Div. 2, 55, 114; Caes. B. C. 3, 79: pedem cum pede,to fight foot to foot,Liv. 28, 2, 6; cf.: pede conlato,id. 6, 12, 10; 10, 29, 6; 26, 39, 12 al.: gradum cum aliquo,id. 7, 33, 11: pectora luctantia nexu pectoribus,Ov. M. 6, 242: stat conferre manum Aeneae,Verg. A. 12, 678: prima movet Cacus collatā proelia dextrā,Ov. F. 1, 569: collatis cursibus hastas conicere,Val. Fl. 6, 270: seque viro vir contulit,Verg. A. 10, 735.—Poet.: inter sese duri certamina belli,Verg. A. 10, 147: contra conferre manu certamina pugnae,Lucr. 4, 843: collato Marte,Ov. M. 12, 379.—Absol.: mecum confer, ait,fight with me,Ov. M. 10, 603.
* With subj. inf.: incipiente incremento confert alterna folia circum obruere,Plin. 19, 5, 26, § 83.—(ε) Absol.: multum veteres etiam Latini conferunt, imprimis copiam verborum,Quint. 1, 8, 8; 2, 5, 16; 4, 2, 123 al.; cf. Sillig ad Plin. 35, 10, 36, § 67.
* To bring together for comparison, to compare; constr. with cum, inter se, ad, the dat., or acc. only.
* Transf. from milit. affairs to lawsuits: pedem, to encounter, come in contact with one, to attack: non possum magis pedem conferre, ut aiunt, aut propius accedere?Cic. Planc. 19, 48: pedem cum singulis,Quint. 5, 13, 11; cf. id. 8, 6, 51; cf.: qui illi concedi putem utilius esse quod postulat quam signa conferri,Cic. Att. 7, 5, 5.—Poet.: lites,to contend, quarrel,Hor. S. 1, 5, 54.
* With the idea of shortening by bringing together (cf. colligo), to compress, abridge, condense, make or be brief: quam potero in verba conferam paucissima,Plaut. Men. prol. 6; cf.: in pauca, ut occupatus nunc sum, confer, quid velis,id. Ps. 1, 3, 44: rem in pauca,id. Poen. 5, 4, 68; and: in pauca verba,id. As. 1, 1, 75; id: Pers. 4, 4, 109: totam Academiam ... ex duobus libris contuli in quattuor,Cic. Att. 13, 13, 1: ut in pauca conferam,id. Caecin. 6, 17: sua verba in duos versus,Ov. F. 1, 162: ex immensā diffusāque legum copiā optima quaeque et necessaria in paucissimos libros,Suet. Caes. 44.— *
* To join in bringing forward, to propose unitedly (as a law; cf. fero, II. B. 8. b.): cur enim non confertis, ne sit conubium divitibus et pauperibus,Liv. 4, 4, 9 Weissenb. ad loc.
* With ad: bos ad bovem collatus,Varr. L. L. 9, § 28 Müll.
* With dat.: tempora praesentia praeteritis,Lucr. 2, 1166: parva magnis,Cic. Or. 4, 14: alicui illud,id. Inv. 2, 50, 151: lanam tinctam Tyriae lacernae,Quint. 12, 10, 75: ingenia ingeniis,Sen. Contr. 5, 33: illam puellis,Prop. 1, 5, 7; 1, 4, 9: nil jucundo amico,Hor. S. 1, 5, 44: (Pausanias et Lysander) ne minimā quidem ex parte Lycurgi legibus et disciplinae conferendi sunt,Cic. Off. 1, 22, 76; cf. supra, α.—(ε) With acc. only: tesseram hospitalem,Plaut. Poen. 5, 2, 88: conferte Verrem: non ut hominem cum homine comparetis, etc.,Cic. Verr. 2, 4, 54, § 121: exemplum,Plaut. Poen. 1, 2, 85; Ter. Ad. 1, 2, 14; Ov. M. 7, 696: nec cum quaereretur gener Tarquinio, quisquam Romanae juventutis ullā arte conferri potuit,Liv. 1, 39, 4; Suet. Caes. 47: census,Plin. 7, 48, 49, § 159.—Of documents: haec omnia summā curā et diligentiā recognita et conlata sunt,Cic. Verr. 2, 2, 77, § 190.
* Prop.
* In gen.
* Trop.
* Esp., in Ov. M. (cf. abeo, II.): aliquem in aliquid, to change into, transform to something: aliquem in saxum,Ov. M. 4, 278: versos vultus (poet. circumlocution for se) in hanc, id. ib. 9, 348: corpus in albam volucrem,id. ib. 12, 145.
* In gen., to bring, turn, direct something to; and conferre se, to turn, apply, devote one's self to, etc.: quo mortuo me ad pontificem Scaevolam contuli,Cic. Lael. 1, 1: (Crassus) cum initio aetatis ad amicitiam se meam contulisset,id. Brut. 81, 281; id. Fam. 11, 29, 2: qui se ad senatūs auctoritatem, ad libertatem vestram contulerunt,id. Phil. 4, 2, 5; id. Ac. 1, 9, 34: se ad studium scribendi,id. Arch. 3, 4: se ad studia litterarum,id. ib. 7, 16; cf. Suet. Gram. 24: meus pater eam seditionem in tranquillum conferet (the figure taken from the sea when in commotion),Plaut. Am. 1, 2, 16: verba ad rem, to bring words to actions, i. e. to pass from words to deeds, Ter. Eun. 4, 6, 4; id. Hec. 3, 1, 17: suspitionem in Capitonem,Cic. Rosc. Am. 35, 100: ut spes votaque sua non prius ad deos quam ad principum aures conferret,Tac. A. 4, 39: lamentationes suas etiam in testamentum,id. ib. 15, 68.—More freq., in partic.
* With the access. idea of application or communication, to devote or apply something to a certain purpose, to employ, direct, confer, bestow upon, give, lend, grant, to transfer to (a favorite word with Cic.).
* With dat.: dona quid cessant mihi Conferre?Plaut. Men. 1, 2, 20: tibi munera,Prop. 2, 3, 25; Nep. Ages. 7, 3: victoribus praemia,Suet. Calig. 20: puellae quinquaginta milia nummūm,Plin. Ep. 6, 32, 2: fructum alio,Ter. Eun. 3, 1, 60; Dig. 37, 6, 1, § 24.
* With aliquid ad or in aliquem or aliquid, to refer or ascribe something to a person or thing as its possessor, author (in a good, and freq. in a bad sense), to attribute, impute, assign, ascribe to one, to lay to the charge of: species istas hominum in deos,Cic. N. D. 1, 27, 77: res ad imperium deorum,Lucr. 6, 54: permulta in Plancium, quae ab eo numquam dicta sunt, conferuntur ... Stomachor vero, cum aliorum non me digna in me conferuntur,Cic. Planc. 14, 35; id. Fam. 5, 5, 2: mortis illius invidiam in L. Flaccum,id. Fl. 17, 41: suum timorem in rei frumentariae simulationem angustiasque itinerum,Caes. B. G. 1, 40: sua vitia et suam culpam in senectutem,Cic. Sen. 5, 14: hanc ego de re publicā disputationem in Africani personam et Phili contuli,id. Att. 4, 16, 2.—So esp.: culpam in aliquem,Plaut. Am. 2, 2, 156; Ter. Eun. 2, 3, 97; Cic. Att. 9, 2, a, 1: causam in aliquem,id. ib. 12, 31, 1; Liv. 5, 11, 6; cf.: causam in tempus,Cic. de Or. 3, 61, 228.
* To transfer to a fixed point of time, fix, assign, refer, appoint, put off, defer, postpone (cf. differo): Carthaginis expugnationem in hunc annum,Liv. 27, 7, 5: in posterum diem iter suum contulit, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 3: omnia in mensem Martium,Cic. Att. 6, 1, 24: aliquid in ambulationis tempus,id. Q. Fr. 3, 3, 1: eam pecuniam in rei publicae magnum aliquod tempus,id. Off. 3, 24, 93: quod in longiorem diem conlaturus fuisset,Caes. B. G. 1, 40 fin.: alicujus consulatum in annum aliquem,Plin. Pan. 61.—Rarely of place: idoneum locum in agris nactus ... ibi adventum expectare Pompei eoque omnem belli rationem conferre constituit,Caes. B. C. 3, 81 fin.
* To bring on, cause, occasion, induce: pestem alicui,Col. 1, 5, 4: candorem mollitiamque,Plin. 35, 15, 50, § 175.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
memory